Cần quy chế quản lý đặc thù đối với du lịch đường thủy

Ảnh: Chinhphu.vn

Qua thống kê sơ bộ do các Sở VHTTDL của 28 tỉnh, thành báo cáo, khoảng 10 ngàn tàu, thuyền đang hoạt động trong lĩnh vực du lịch, trong đó lưu trú có 173 chiếc, vận chuyển có 9.707 chiếc, nhà hàng 120 chiếc.

Nhà hàng nổi và tàu thuyền vận chuyển khách du lịch hầu hết các tỉnh, thành phố đều có. Riêng tàu lưu trú du lịch chỉ tập trung ở 6 địa phương là Quảng Ninh, Hải Phòng, Khánh Hòa, Cần Thơ, Thừa Thiên – Huế và Tuyên Quang, đa số vỏ gỗ, số tàu vỏ sắt chiếm tỷ lệ nhỏ.

Phó Cục trưởng Cục Đường thủy nội địa Phạm Minh Nghĩa nhận xét, hiện nay hoạt động du lịch gắn với sông nước đang ngày một tăng cao và cũng đối mặt không ít bất cập. Trong những tai nạn xảy ra từ 2009 đến nay, nguyên nhân xảy ra tai nạn chủ yếu do thuyền viên không chấp hành quy định.

Cục phó Cục Đăng kiểm Trần Huỳnh cho biết thêm, hiện đa phần các tàu du lịch ở nước ta là tàu đánh cá cũ hoán đổi thành tàu vận chuyển khách du lịch. 

Hiện có 6 yếu tố liên quan đến quản lý nhà nước về phương tiện giao thông đường thủy là chủ phương tiện, phương tiện và người điều khiển phương tiện, phục vụ và người sử dụng phương tiện, cơ sở hạ tầng (cảng bến), công tác an ninh trật tự.

Tuy nhiên, các tiêu chuẩn, quy chuẩn về các phương tiện, trang thiết bị, nhân viên trên tàu du lịch chưa được quy định rõ ràng, chi tiết.

Phát biểu khai mạc Hội nghị, Thứ trưởng Bộ VHTTDL Hồ Anh Tuấn nhận định, vấn đề an toàn du lịch đường thủy còn nhiều bất cập. Hiện nay, ngay các văn bản quy phạm pháp luật cũng không phân biệt tàu thuyền du lịch và tàu chở khách thông thường. Công tác quản lý loại hình du lịch này chủ yếu theo sự quản lý của từng địa phương, thậm chí có địa phương không quản lý.

Bà Hoàng Thị Điệp, Phó Tổng cục trưởng Tổng Cục du lịch cũng cho rằng, sự phối hợp giữa các cơ quan quản lý chưa chặt chẽ như giữa cơ quan quản lý ở Trung ương và địa phương, dẫn đến một khoảng trống trong quản lý các loại hình hoạt động của các phương tiện đường thủy nội địa. 

Một số đại biểu góp ý, Luật Giao thông đường thủy chỉ có khái niệm tàu chở khách chứ chưa đề cập  tàu du lịch. Đây chính là nguyên nhân của sự nhập nhằng giữa tàu du lịch và tàu chở khách, gây khó khăn cho việc quản lý và kiểm soát loại hình phương tiện này. Do đó, cần có những quy định toàn diện, chặt chẽ hơn.

Con người vẫn là yếu tố quan trọng nhất

Ông Nguyễn Anh Thắng, Phó Cục trưởng cục cảnh sát đường thủy cho rằng nguyên nhan chính là do con người.

Ví dụ như vụ đắm tàu ở Quảng Ninh là do người trực không chấp hành quy định, thuyền trưởng không phân công kiểm tra trực. Người lái tàu Dìn Ký thì chưa có kinh nghiệm và khả năng để điều khiển tàu trong thời tiết mưa gió.

Lực lượng kiểm soát an ninh đường thủy còn thưa, mỏng. Chẳng hạn như Bình Dương chỉ có 5 cảnh sát giao thông đường thủy. Trung bình 1 chiến sĩ đảm đương 100km đường thủy.

Ông Trần Huỳnh cho rằng vấn đề áo phao là vấn đề nóng bỏng hiện nay cũng giống như mũ bảo hiểm những năm trước. “Cần quy định nếu tàu nào không đủ số lượng phao như quy định không được cấp phép dời bến”, ông Huỳnh nói và góp ý, nên quy định độ tuổi được điều khiển tàu du lịch. Bên cạnh đó, phải tăng cường công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho mọi người.

Cuối cùng, phải tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, xử lý thật nghiêm, kiên quyết đình chỉ hành vi có nguy cơ  gây tai nạn.

Ông Huỳnh cho rằng, đối với các loại tàu thuyền trên thế giới đều có hệ thống quản lý và đánh giá tiêu chuẩn như ISO, phải có yêu cầu và đòi hỏi người điều khiển phương tiện trên tàu du lịch lưu trú qua đêm trên sông, biển cao hơn các loại hình khác.

Nguyệt Hà