Câu chuyện visa và hậu visa

Du khách cần sản phẩm du lịch hấp dẫn. Ảnh: VGP/Nguyệt Hà

Tổng Giám đốc Lữ hành Vietravel, ông Nguyễn Quốc Kỳ cho rằng, thế giới ngày càng phẳng, rào cản càng được xóa bớt thì lưu thông du lịch tăng lên. Việc bỏ bớt visa, miễn thị thực đơn phương là giải pháp các nước đang phát triển du lịch cũng hay sử dụng.

Visa: Đã thoáng nhưng vẫn vướng

Việc Chính phủ miễn visa một năm cho 5 nước châu Âu, 5 năm cho Belarus là tín hiệu rất cởi mở của Việt Nam để chào đón du khách. Tuy nhiên, vẫn còn rất nhiều chuyện xung quanh câu chuyện visa.

Tổng Giám đốc Lữ hành Thiên Minh ông Lương Hoài Nam nói rằng phí visa vài chục USD với khách hàng của ông không là vấn đề lớn. Theo ông Nam, khi  tiếp thị dịch vụ, sản phẩm du lịch cao cấp bằng thủy phi cơ của Thiên Minh với các tỷ phú Mỹ, họ hỏi “tại sao các ông vẫn thu phí visa trong khi hầu hết các nước trên thế giới đều bỏ visa cho chúng tôi? Mấy chục USD phí visa không là vấn đề gì so với việc chúng tôi sẵn sàng tiêu đến hàng chục ngàn USD cho một kỳ nghỉ ở Việt Nam”.

“Với những vị khách chịu chi này, rõ ràng không phải là mấy chục USD tiền phí visa, mà là thời gian để làm những thủ tục này mới khiến họ thấy phiền hà", ông Nam cho hay. Vì thế, thay vì đến Việt Nam, họ vẫn có rất nhiều sự lựa chọn khác hấp dẫn hơn tại khu vực Đông Nam Á, châu Á và họ thu xếp được thời gian là lên đường chứ không phải mất thời gian cho việc làm visa đến Việt Nam.

Chính sách visa còn ngặt nghèo, thủ tục làm visa chưa thuận lợi cũng khiến Việt Nam mất đi một lượng khách không nhỏ đến từ các nước trong khu vực. Thông thường khách châu Âu, Hoa Kỳ, Canada hay sử dụng kỳ nghỉ đông, nghỉ Giáng sinh để du lịch những nước ở xa như Đông Nam Á. Với một kỳ nghỉ dài (thường kéo dài từ 10 ngày tới một tháng), họ sẽ tranh thủ đi hết các nước gần nhau. Chẳng hạn, họ bay từ châu Âu tới Thái Lan, nhưng sau đó có thể từ Thái Lan qua Malaysia, Singapore, Indonesia… với điều kiện không phải làm visa. Còn nếu muốn từ Thái Lan đến Việt Nam, họ sẽ phải chờ 3-4 ngày làm thủ tục visa.

Việt Nam đã ký kết với các nước ASEAN về sản phẩm du lịch 3 quốc gia một điểm đến, 4 quốc gia một điểm đến với Thái Lan, Lào, Campuchia. Nhưng những sản phẩm du lịch liên vùng, liên quốc gia này vẫn chưa triển khai được vì vướng khâu  visa, trong khi Lào, Campuchia đang làm rất tốt. Họ triển khai visa điện tử hoặc visa tại cửa khẩu, tức là khách chỉ cần khai theo hướng dẫn trên mạng, đến cửa khẩu nộp tiền là có visa chứ không mất thêm 3 ngày chờ đợi cùng rất nhiều quy trình thủ tục.

Chuyện sản phẩm du lịch

Tại Hội nghị phát triển du lịch Việt Nam vừa diễn ra mới đây, nhà ngoại giao Tôn Nữ Thị Ninh có nói rằng visa mở sẽ làm khách du lịch dễ dàng đến Việt Nam hơn. Nhưng nếu du lịch thực sự hấp dẫn, thì visa có đắt tới đâu họ cũng vẫn đến.

Câu chuyện sản phẩm du lịch của Việt Nam là câu chuyện không mới. Sản phẩm, dịch vụ du lịch của chúng ta đến nay vẫn đơn điệu. Khách du lịch quốc tế đến Việt Nam chỉ cần mua tour 15 ngày, 14 đêm hoặc 10 ngày 9 đêm là... không còn gì để khám phá.

Theo nhận xét của ông Nguyễn Quốc Kỳ, sơ đồ bố trí sản phẩm du lịch Việt Nam có hình que kéo từ Bắc-Nam và ngược lại, chứ không phải là hình xương cá. Lộ trình chung của các tour du lịch cho khách nước ngoài là xuống sân bay; về khách sạn; đi tham quan lần lượt các điểm du lịch, thắng cảnh, di tích; về khách sạn, ngủ đêm rồi hôm sau lại lặp lại quy trình đó. Tới khi nào họ điểm danh hết các điểm tham quan nổi tiếng thì ra sân bay về. Đoàn khách Âu, Á, Mỹ nào đến cũng đi theo lộ trình như thế. Khách châu Âu đến Hà Nội, buổi tối, ngoài đi đến Nhà hát Múa rối nước Thăng Long thì chả còn chỗ nào để giải trí.

Một số nơi khá hơn có các làng nghề truyền thống để du khách trực tiếp tham gia tự tay mình làm các sản phẩm thủ công mỹ nghệ, vừa để tìm hiểu nghệ thuật thủ công truyền thống vừa có đồ lưu niệm mang về như gốm Bát Tràng, lụa Vạn Phúc, nón Phú Cam, gốm Phù Lãng… Tuy nhiên quy mô của những dịch vụ này vẫn nhỏ lẻ, mang tính gia đình và chưa chuyên nghiệp...

Còn một câu chuyện dù rất cũ nhưng vẫn còn mang tính thời sự là sản phẩm lưu niệm. Khách đi đến đâu trên khắp đất nước Việt Nam đều thấy các đồ lưu niệm na ná nhau bày bán, từ áo, váy thổ cẩm, nón lá, tranh sơn mài, khảm trai, điêu khắc gỗ, đá… Vì vậy, sự hấp dẫn níu kéo du khách trở lại lần nữa xem ra khó...

Chúng ta đều thấy visa là sự khởi đầu, là lời mời gọi thu hút khách đến. Còn việc khách có quay trở lại, có lưu trú dài ngày, có chi tiêu nhiều hay không phụ thuộc rất lớn vào việc chúng ta có sản phẩm gì mới, độc đáo lôi kéo họ... Vì vậy, cùng với chính sách visa mở, chúng ta phải có những sản phẩm du lịch thú vị hấp dẫn và khác biệt để giữ chân khách!