Bộ Tài chính có “cắt xén” ưu đãi của DN?

Những ý kiến này cho rằng việc Thông tư 83 hướng dẫn đối với các dự án đầu tư mới chỉ được hưởng ưu đãi thuế TNDN khi đáp ứng điều kiện về lĩnh vực ưu đãi thuế TNDN theo quy định của luật Thuế TNDN, nhưng không được hưởng ưu đãi nếu đáp ứng các điều kiện về ngành nghề ưu đãi đầu tư được quy định tại Luật Đầu tư là không phù hợp với quy định của Luật Đầu tư, cắt xén ưu đãi của doanh nghiệp.

Để giải đáp các thắc mắc, Bộ đã giải thích khá cụ thể về 3 nội dung được phản ánh.

Doanh nghiệp được hưởng mức ưu đãi thuế TNDN có lợi nhất

Thứ nhất, về nội dung những trường hợp dự án đầu tư mới đồng thời đáp ứng nhiều điều kiện ưu đãi về thuế TNDN thì được chọn hưởng mức ưu đãi thuế TNDN có lợi nhất, Bộ Tài chính cho biết, các ưu đãi thuế TNDN chỉ là một trong các hình thức áp dụng ưu đãi đầu tư được quy định tại Điều 15 Luật Đầu tư.

Khoản 3 Điều 15 Luật Đầu tư quy định về hình thức áp dụng ưu đãi đầu tư và đối tượng áp dụng ưu đãi đầu tư như sau: “ 3. Ưu đãi đầu tư được áp dụng đối với dự án đầu tư mới và dự án đầu tư mở rộng. Mức ưu đãi cụ thể đối với từng loại ưu đãi đầu tư được áp dụng theo quy định của pháp luật về thuế và pháp luật về đất đai”.

Còn Khoản 4 Điều 18 Luật Thuế TNDN quy định: “Trong cùng một thời gian, nếu doanh nghiệp được hưởng nhiều mức ưu đãi thuế khác nhau đối với cùng một khoản thu nhập thì doanh nghiệp được lựa chọn áp dụng mức ưu đãi thuế có lợi nhất”.

Do đó, việc Khoản 5 Điều 4 Thông tư số 83/2016/TT-BTC hướng dẫn thực hiện có quy định về ưu đãi thuế TNDN như: “Trường hợp dự án đầu tư đồng thời đáp ứng nhiều điều kiện ưu đãi về thuế TNDN thì được chọn hưởng mức ưu đãi thuế TNDN có lợi nhất” là đúng quy định của Luật Đầu tư và Luật Thuế TNDN.

Bảo đảm ưu đãi trong trường hợp thay đổi pháp luật

Về nội dung các dự án đầu tư được cấp phép trước ngày 1/7/2015 vẫn được hưởng ưu đãi theo quy định mới cho thời gian còn lại, theo Bộ Tài chính, đây chính là nội dung về việc bảo đảm ưu đãi đầu tư kinh doanh trong trường hợp thay đổi pháp luật.

Bộ Tài chính dẫn Điều 13 Luật Đầu tư quy định về bảo đảm đầu tư kinh doanh trong trường hợp thay đổi pháp luật trong đó, quy định về bảo đảm đầu tư kinh doanh như sau:

“1. Trường hợp văn bản pháp luật mới được ban hành quy định ưu đãi đầu tư cao hơn ưu đãi đầu tư mà nhà đầu tư đang được hưởng thì nhà đầu tư được hưởng ưu đãi đầu tư theo quy định của văn bản pháp luật mới cho thời gian hưởng ưu đãi còn lại của dự án.

2. Trường hợp văn bản pháp luật mới được ban hành quy định ưu đãi đầu tư thấp hơn ưu đãi đầu tư mà nhà đầu tư được hưởng trước đó thì nhà đầu tư được tiếp tục áp dụng ưu đãi đầu tư theo quy định trước đó cho thời gian hưởng ưu đãi còn lại của dự án.

Bộ Tài chính cho rằng, Nghị định 118/2015/NĐ-CP quy định ưu đãi đầu tư được bảo đảm theo quy định của Điều 13 Luật Đầu tư là ưu đãi mà nhà đầu tư được hưởng theo quy định của văn bản pháp luật có hiệu lực trước thời điểm văn bản pháp luật mới có hiệu lực.

Tại khoản 4 Điều 7 Thông tư số 83/2016/TT-BTC hướng dẫn: “Việc điều chỉnh ưu đãi đầu tư thực hiện theo quy định tại Điều 17 Nghị định số 118/2015/NĐ-CP và việc bảo đảm đầu tư kinh doanh trong trường hợp thay đổi pháp luật thực hiện theo quy định tại Điều 3 Nghị định số 118/2015/NĐ-CP”.

Bộ Tài chính khẳng định Thông tư số 83/2016 TT-BTC đã hướng dẫn đúng theo quy định về bảo đảm ưu đãi đầu tư của Nghị định số 118/2015/NĐ-CP. Tuy nhiên, Bộ Tài chính thừa nhận việc triển khai Luật Doanh nghiệp và Luật Đầu tư đã xuất hiện một số vướng mắc. Thực hiện yêu cầu của Thủ tướng, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đang chủ trì, phối hợp với Bộ Tư pháp, VPCP, các bộ, cơ quan liên quan rà soát, đánh giá đầy đủ những vướng mắc trong quá trình thực hiện Luật Doanh nghiệp, Luật Đầu tư trong đó có những vướng mắc có liên quan đến quy định của pháp luật về đầu tư và thuế tại Nghị định số 118/2015/NĐ-CP.

Không tự ý thu hẹp diện đối tượng ưu đãi

Vấn đề thứ ba được Bộ Tài chính phản hồi là việc hướng dẫn “đối với các dự án đầu tư mới được hưởng ưu đãi thuế TNDN khi đáp ứng điều kiện về lĩnh vực ưu đãi thuế TNDN theo quy định của Luật thuế TNDN”.

Theo Bộ Tài chính, Khoản 3 Điều 15 của Luật Đầu tư quy định về hình thức áp dụng ưu đãi đầu tư và đối tượng áp dụng ưu đãi đầu tư như sau: “3. Ưu đãi đầu tư được áp dụng đối với dự án đầu tư mới và dự án đầu tư mở rộng. Mức ưu đãi cụ thể đối với từng loại ưu đãi đầu tư được áp dụng theo quy định của pháp luật về thuế và pháp luật về đất đai”.

Theo quy định của pháp luật về thuế TNDN thì mức ưu đãi thuế TNDN được áp dụng cho lĩnh vực ngành nghề ưu đãi thuế quy định cụ thể tại Luật Thuế TNDN và địa bàn ưu đãi thuế quy định tại Nghị định số 218/2013/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành Luật thuế TNDN.

Tại Khoản 1 Điều 4 Thông tư số 83/2016/TT-BTC quy định Dự án đầu tư đáp ứng điều kiện về lĩnh vực ưu đãi thuế TNDN theo quy định của Luật thuế TNDN hoặc tại địa bàn ưu đãi đầu tư quy định tại Phụ lục II ban hành kèm theo Nghị định số 118/2015/NĐ-CP (trừ địa bàn nêu tại Khoản 55 Phụ lục II được thực hiện theo hướng dẫn tại Khoản 2, Khoản 3, Khoản 4 Điều này) thì được hưởng ưu đãi thuế TNDN theo mức tương ứng áp dụng đối với lĩnh vực hoặc địa bàn quy định của Luật thuế TNDN”

Như vậy, nội dung hướng dẫn tại Khoản 1 Điều 4 bảo đảm đúng với quy định của Luật Đầu tư, pháp luật thuế TNDN hiện hành, không cắt xén ưu đãi của doanh nghiệp như ý kiến trên báo đã nêu.

Bộ Tài chính khẳng định việc xây dựng và ban hành Thông tư số 83/2016/TT-BTC đã được Bộ thực hiện theo đúng quy trình xây dựng văn bản quy phạm pháp luật của Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật, đã tổng hợp ý kiến tham gia của các bộ ngành, địa phương. Nội dung Thông tư 83/2016/TT-BTC đã rà soát kỹ bảo đảm phù hợp với quy định của Luật Đầu tư và pháp luật thuế hiện hành.

Huy Thắng