Kết quả to lớn của một chuyến thăm ngắn
(Chinhphu.vn)- Kết quả chính của chuyến thăm ngắn của Thủ tướng LB Nga V. Putin tới Ấn Độ cuối tuần qua không chỉ là hai bên đã ký được các hiệp định hợp tác trị giá hơn 10 tỷ USD, mà hơn thế, còn làm ấm lại quan hệ vốn khá khăng khít giữa hai nước coi nhau là đồng minh chiến lược trong thời Chiến tranh Lạnh.
 |
|
Thủ tướng Nga Putin và Thủ tướng Ấn Độ Manmohan Singh. |
Về kinh tế, chỉ tính riêng về phương diện tài chính, tổng giá trị các hợp đồng Nga ký với Ấn Độ bao trùm từ lĩnh vực hạt nhân, quân sự tới dầu khí, khoa học, công nghệ, thương mại và đầu tư trong chuyến thăm này cũng đã rất lớn. Hai bên bày tỏ quyết tâm nâng kim ngạch thương mại song phương tăng mạnh từ mức gần 8 tỷ USD năm 2009 lên 15 tỷ USD vào năm 2015. Hai bên cũng đã thoả thuận đẩy mạnh hơn nữa hợp tác trong lĩnh vực thăm dò và khai thác dầu khí giữa các công ty dầu khí hai nước… Đây là lĩnh vực hợp tác có tiềm năng to lớn do Nga là nước giàu nguồn tài nguyên dầu khí, trong khi Ấn Độ với thị trường năng lượng dự tính giá trị tới 150 tỷ USD đang rất “đói” năng lượng…
Về chính trị, chỉ trong ngày 12/3, Thủ tướng V. Putin đã gặp các nhà lãnh đạo cao nhất của nước chủ nhà: Tổng thống Pratibha Patil, Chủ tịch Đảng Quốc đại lãnh đạo Liên minh Tiến bộ thống nhất cầm quyền (UPA) Sonia Gandhi và trọng tâm của chuyến đi tập trung vào cuộc hội đàm kéo dài 2 giờ giữa ông Putin và Thủ tướng Ấn Độ Manmohan Singh.
Dư luận Ấn Độ đánh giá cao sự hợp tác của người bạn cũ Nga trong lĩnh vực hạt nhân, lĩnh vực có tầm quan trọng chiến lược về kinh tế và quốc phòng. Nga đã đi xa hơn Mỹ trong hợp tác hạt nhân dân sự với Ấn Độ, khi tỏ ý sẵn sàng hợp tác với Ấn Độ trong lĩnh vực làm giàu, tái chế và chuyển giao công nghệ, bảo đảm cung cấp ổn định nhiên liệu cũng như xử lý chất thải hạt nhân và các biện pháp bảo đảm an toàn cho các lò phản ứng của các nhà máy điện nguyên tử Nga giúp Ấn Độ xây dựng…
Ở vấn đề này, Matxcơva đã “nhẹ nhàng ghi điểm” trước Washington với việc giành sự tin cậy của New Dehli khi cam kết không bán vũ khí cho Pakistan, trong khi Mỹ chuẩn bị cung cấp cho Pakistan - đối thủ của Ấn Độ 18 máy bay chiến đấu hiện đại F-16 và bom được dẫn đường bằng tia laser với lý do giúp Islamabad “tăng cường sức mạnh chống Taliban và tổ chức khủng bố Al Qaeda”…
Thủ tướng Nga đã giúp Matxcơva lấy lại vị thế người bạn tin cậy cũng như nhà cung cấp vũ khí số một của New Dehli, làm tăng chất lượng các mối quan hệ song phương về thực chất chưa bao giờ ngừng mang tính chất địa chiến lược.
Tuy nhiên, xu hướng phát triển của tình hình quốc tế đã sớm khẳng định một điều rõ ràng rằng ngay cả ở giai đoạn hậu Xô - viết cũng không thể nào xây dựng được mối quan hệ chiến lược và dễ chịu giữa Matxcơva và phương Tây cho dù đó không phải là quan hệ đối kháng. Điều đó xuất phát từ bản chất vấn đề phương Tây mong muốn đưa quyền lực chính trị và quân sự của NATO tới sát các đường biên giới của Nga. Bởi vậy, ngay cả dưới thời Boris Yeltsine, sau khi Liên Xô tan rã, quan hệ Matxcơva – New Dehli có vẻ nguội lạnh do sức ép của Mỹ.
Song mọi sự đã thay đổi mạnh khi ông Putin lên nắm quyền lực tại Matxcơva. Nga đã không bị ràng buộc bởi các quan điểm tương tự, nhất là từ khi Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) và Nhóm các nước cung cấp nhiên liệu hạt nhân (NSG) bãi bỏ lệnh cấm vận nhiên liệu hạt nhân đối với Ấn Độ. Ấn Độ hiện có thể phát triển quan hệ mua bán mạnh mẽ nhiên liệu hạt nhân với Nga trong lĩnh vực hợp tác hạt nhân dân sự và trong lĩnh vực này, Nga vượt cả Mỹ và Pháp.
Thành công nữa trong chuyến đi của ông Putin trong lĩnh vực hợp tác quốc phòng là ký được hiệp định cuối cùng về giá bán tàu sân bay Đô đốc Gorshkov ( từng gây nhiều tranh cãi trước đây), hiệp định bán thêm cho Ấn Độ 29 máy bay chiến đấu MIG-29 K, cam kết bảo đảm cung cấp ổn định nhiên liệu hạt nhân và tăng cường hợp tác trong lĩnh vực vũ trụ.
Không phải ngẫu nhiên, người đứng đầu Chính phủ Ấn Độ đã đánh giá ông Putin là kiến trúc sư của quan hệ đối tác chiến lược giữa Ấn Độ và Nga. Thủ tướng Manmohan Singh tuyên bố nhân dân Ấn Độ biết ơn sâu sắc ông Putin vì công lao đưa hai nước lại gần nhau như hiện nay, đồng thời khẳng định quan hệ với Nga là “trụ cột then chốt trong chính sách đối ngoại của Ấn Độ và Ấn Độ luôn coi Nga là đối tác chiến lược tin cậy và chắc chắn”./.
Nguyễn Chiến
