Mỗi người chỉ được phép mang thai hộ 1 lần?

Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Viết Tiến- Ảnh: VGP/Thúy Hà

Dự thảo Nghị định này sẽ được triển khai xây dựng như thế nào nhằm đem lại quyền lợi cho người những người thực sự mong muốn có con theo phương pháp mang thai hộ, phóng viên Báo điện tử Chính phủ đã có cuộc trao đổi với PGS.TS Nguyễn Viết Tiến, Thứ trưởng Bộ Y tế.

PV: Hiện Bộ Y tế đang xây dựng dự thảo Nghị định quy định việc sinh con bằng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản và mang thai hộ, xin ông cho biết, dự thảo này sẽ được xây dựng theo hướng nào và tập trung vào nhiệm vụ gì?

Thứ trưởng Nguyễn Viết Tiến: Nội dung quan trọng của dự thảo này là đưa ra những quy định giúp những người có nhu cầu mang thai hộ thực sự được dễ dàng tiếp cận những kỹ thuật tốt nhất, tránh tuyệt đối việc kinh doanh thương mại hóa về vấn đề mang thai hộ. Đây là điều cốt lõi mà Bộ Y tế phải tham mưu chặt chẽ.

Bên cạnh đó, nội dung dự thảo Nghị định cũng sẽ quy định vấn đề đảm bảo quyền lợi người có nhu cầu mang thai hộ và đảm bảo được tính pháp lý, kỹ thuật trong việc mang thai hộ. 

Về điều kiện thực thi, trước mắt, Bộ sẽ chọn một vài trung tâm hỗ trợ sinh sản lớn trên cả nước có độ tin cậy về mặt pháp lý và chuyên môn cao để triển khai thực hiện phương pháp này. Vì nhu cầu mang thai hộ hiện nay ở nước ta không nhiều, hàng năm chỉ có khoảng 500-700 người có nhu cầu.

Trong giai đoạn đầu khi Luật Hôn nhân và gia đình được Quốc hội thông qua, những người có nhu cầu đăng ký mang thai hộ ở khu vực nào thì nên đến Trung tâm lớn được phép triển khai các kỹ thuật hỗ trợ sinh sản của Bộ Y tế ở khu vực đó.

Dự kiến, dự thảo Nghị định này sẽ có hiệu lực từ 1/1/2015.

PV: Lợi ích của việc mang thai hộ là gì, thưa Thứ trưởng?

Thứ trưởng Nguyễn Viết Tiến: Mang thai hộ có ý nghĩa rất lớn đối với những cặp vợ chồng có nhu cầu có con một cách chính đáng mà khả năng của họ không thể mang thai được.

Ví dụ, người vợ vì lý do bệnh tật phải cắt bỏ tử cung hoặc vì bệnh lý mà không được phép mang thai, nhưng 2 buồng trứng vẫn bình thường, người chồng có tinh trùng khỏe. Trường hợp này, hai vợ chồng chỉ có thể có con bằng di truyền của chính họ thông qua kỹ thuật mang thai hộ.

Lợi ích khác từ phía các bác sỹ trong một số trường hợp cấp cứu, như trường hợp sản phụ đẻ bị băng huyết, hoặc vỡ tử cung, hoặc bị rau tiền đạo... cần phải cắt ngay tử cung để cứu người mẹ. Tuy nhiên, trước đó do nước ta chưa cho phép mang thai hộ nên các bác sĩ phải đắn đo khi cắt bỏ tử cung của người mẹ. Nếu không cắt ngay trong những trường hợp này, sản phụ sẽ bị mất nhiều máu, dẫn tới tử vong. Còn nếu cắt bỏ tử cung thì người mẹ đó sẽ không thể sinh thêm con.

Vì thế, việc cho phép mang thai hộ trong những trường hợp này rất cần thiết, mang tính nhân văn, nhân đạo. Đó là giúp các bác sỹ có thể quyết định nhanh hơn để đảm bảo tính mạng của người mẹ (trong trường hợp người nhà sản phụ cũng sẵn sàng để bác sỹ cắt bỏ tử cung, cứu sản phụ), đồng thời cũng tạo cơ hội để gia đình đó tiếp tục có thêm con một cách chính đáng.

PV: Thứ trưởng có lo ngại, cho phép mang thai hộ sẽ tạo điều kiện dễ dàng cho những đối tượng lợi dụng nhu cầu chính đáng của người khác để làm thương mại?

Thứ trưởng Nguyễn Viết Tiến: Tôi cho rằng, nếu mỗi người chỉ mang thai hộ 1 lần thì sẽ không có người kiếm tiền hành nghề bằng mang thai hộ. Khi đó, vấn đề thương mại hóa sẽ như muối đổ biển. Dự thảo Nghị định sẽ được xây dựng theo hướng này.

Theo đó, Bộ Y tế sẽ có cách kiểm soát chặt chẽ người mang thai hộ. Chẳng hạn, những người mang thai hộ sẽ được thống kê trên hệ thống máy tính có kết nối dữ liệu. Khi người mang thai hộ đã đăng ký làm tại trung tâm này mà sang trung tâm khác đăng ký thì chắc chắn sẽ không được làm nữa vì họ đã có trong danh sách đăng ký làm trước đó rồi. 

Bộ Y tế sẽ kiểm soát chặt như vậy vì về mặt chuyên môn mỗi lần phụ nữ mang thai cũng là một lần đẻ, nếu đẻ nhiều liên tục thì sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe của người đó.

Tôi cho rằng cách làm này rất thực tiễn và chúng ta có khả năng làm tốt.

Xin trân trọng cảm ơn Thứ trưởng!

Thúy Hà