Khoa học công nghệ phải tạo sinh kế cho dân

Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc thăm gia đình anh hùng lao động Bàn Văn Mình, dân tộc Dao, huyện Vân Hồ, tỉnh Sơn La. Ảnh: VGP/Lê Sơn

Thảo luận về vấn đề này, các nhà quản lý, khoa học cho rằng, các đề tài nghiên cứu phải mang tính ứng dụng cao với các mô hình thiết thực, phù hợp với điều kiện Tây Bắc. Nghĩa là khoa học công nghệ phải giúp người dân trong vùng tạo ra các sản phẩm cụ thể, phục vụ phát triển KTXH bền vững.

Theo đó, việc nghiên cứu cần hướng vào giải quyết những vấn đề cấp thiết nhất như: Phòng tránh thiên tai; phát triển kinh tế; xử lý các vấn đề dân tộc, tôn giáo; cung cấp cơ sở khoa học thực tiễn cho việc xây dựng, điều chỉnh chiến lược, chính sách, quy hoạch, kế hoạch phát triển của vùng…

Góp ý với các đề tài nghiên cứu và ứng dụng KHCN của ĐHQG Hà Nội cho vùng Tây Bắc, các đại biểu đề nghị Đại học cần rà soát lại các đề tài cho thiết thực với người dân hơn. Đồng thời cần tiếp thu ý kiến của các địa phương – đối tượng thụ hưởng các ứng dụng KHCN để hoàn thiện công trình nghiên cứu.

Hiện tại, các lĩnh vực mà vùng Tây Bắc đang chờ ứng dụng KHCN là những tiềm năng, lợi thế của vùng như: Kinh tế rừng, cây dược liệu; chăn nuôi; công nghiệp chế biến, khai khoáng, phát triển du lịch và đào tạo nguồn nhân lực cho vùng Tây Bắc… Tất cả những vấn đề trên đều có mục tiêu cao nhất là tạo sinh kế cho người dân để xoá đói giảm nghèo, phát triển nhanh và bền vững, nâng cao chất lượng cuộc sống vật chất và tinh thần cho người dân nơi đây.

Do đó, cần khuyến khích sự tham gia chặt chẽ với các nhà quản lý, doanh nghiệp, người dân của các địa phương để xác định các đề tài ưu tiên như sinh kế, dịch vụ công và phát triển bền vững. Đòi hỏi lớn nhất là khi áp dụng KHCN này dứt khoát phải làm thay đổi diện mạo đời sống người dân Tây Bắc.

Giám đốc ĐHQH Hà Nội Phùng Xuân Nhạ cho rằng, việc triển khai các đề tài nghiên cứu về ứng dụng KHCN cho vùng Tây Bắc phải bảo đảm tính khả thi, thiết thực, hiệu quả. Cần đưa ra khỏi chương trình nghiên cứu ngay từ đầu những đề tài xét thấy còn băn khoăn, thiếu tính ứng dụng thực tiễn, quá hàn lâm. 

Phát biểu tại cuộc làm việc, Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho rằng các nghiên cứu khoa học ứng dụng thực tiễn đối với vùng Tây Bắc là rất cần thiết. Tại cuộc họp này, qua góp ý của các bộ, ngành, ĐHQG Hà Nội cần tiếp thu, điều chỉnh các đề tài nghiên cứu sao cho sát với thực tiễn hơn để khi áp dụng sớm làm thay đổi diện mạo của vùng Tây Bắc. Các đề tài khoa học cần bám vào cuộc sống để ứng dụng điều kiện cụ thể của Tây Bắc.

Phó Thủ tướng cũng cho rằng, cần rà soát các đề tài nghiên cứu để tránh trùng lắp với nhiệm vụ của các bộ, ngành đã và đang thực hiện. Phó Thủ tướng lưu ý, các đề tài nghiên cứu khoa học đối với vùng Tây Bắc phải tạo ra được sản phẩm cụ thể, trở thành sinh kế cho người dân. Do vậy, cần làm rõ tính khả thi, hiệu quả của đề tài khi nghiên cứu, tránh dàn trải, lãng phí ngân sách Nhà nước.

Lê Sơn