Tiếp nhận sưu tập tài liệu, hiện vật của GS.TS Lê Quang Long

GS.TS Lê Quang Long trao tặng tài liệu, hiện vật cho GS Nguyễn Văn Huy, Giám đốc Trung tâm Di sản các nhà khoa học. Ảnh: VGP/Nguyệt Hà

GS.TS Lê Quang Long đã trao tặng Trung tâm hơn 5.000 đơn vị tài liệu hiện vật, chủ yếu là các tài liệu gốc. Đó là các bản thảo giáo trình, bản thảo sách chuyên môn, từ điển, kể cả bản thảo một số cuốn sách của ông được nhận giải thưởng; đặc biệt, có sưu tập giáo cụ trực quan về sinh lý người và động vật mà GS Lê Quang Long sử dụng hiệu quả trong quá trình giảng dạy ở trường phổ thông.

Bên cạnh đó, còn có những tài liệu về hoạt động nghiên cứu; luận văn, luận án của học trò; ảnh tư liệu về gia đình, dòng họ từ năm 1938, ảnh học tập, hoạt động khoa học, ảnh kỷ niệm với nhiều thế hệ học trò; thư từ, thiếp chúc mừng của bạn bè, đồng nghiệp, học sinh, sinh viên mọi miền Tổ quốc gửi tới GS Lê Quang Long. Ngoài ra, trong khối tư liệu đồ sộ này, phải kể đến một số hiện vật thể khối đã gắn bó với cuộc sống của GS Lê Quang Long: Chiếc đồng hồ, cái mũ phớt, chiếc ba lô, cái giá để chụp ảnh do ông tự chế. Đây là những tư liệu quý giá giúp cho việc nghiên cứu về lĩnh vực sinh lý học ở người và động vật và sự phát triển của ngành sinh học nói chung ở Việt Nam.

Sinh ra trong một gia đình dòng dõi hoàng tộc ở Huế, với 63 năm phục vụ trong ngành Giáo dục, sự nghiệp của GS.TS Lê Quang Long gắn với những nghiên cứu chuyên sâu về Sinh lý người và động vật, Sinh lý trẻ em, Sinh lý thực nghiệm, Sinh lý ứng dụng, Sinh lý thần kinh cấp cao, biên soạn từ điển về động thực vật. Trong số đó, có nhiều công trình nhận được giải thưởng Văn học nghệ thuật, Huy chương bạc về sách đẹp, sách hay, tiêu biểu như “Từ điển tranh về các loại củ quả”; “Từ điển tranh về các loại cây”; công trình  nghiên cứu “Hoa cỏ đồng nội”.

Trong sự nghiệp làm thầy, ông đã giảng dạy và thỉnh giảng ở 37 trường đại học, cao đẳng trong nước và ngoài nước, tham gia đào tạo từ xa ở nhiều tỉnh từ Bắc đến Nam. Ông là một trong những giáo sư đầu tiên của nước ta đồng thời là giáo sư đầu tiên của ngành Sinh học Việt Nam.

Trong các thế hệ học trò của Giáo sư, từ phổ thông cho tới đại học, nhiều người đã trở thành những nhà hoạt  động chính trị, xã hội, quân sự, khoa học và  giáo dục có nhiều đóng góp nổi bật như: GS Nguyễn Lân Dũng, GS Tống Duy Thanh, PGS Trần Xuân Nhĩ, nhà nghiên cứu Nguyễn Phúc Giác Hải, GS Phan Nguyên Hồng, GS Phạm Thị Trân Châu, GS Trần Kiên; GS Nguyễn Đình Giậu, PGS Lương Ngọc Toản; GS.TSKH Thái Trần Bái…

GS.TS Lê Quang Long đã viết hơn 100 đầu sách, trong đó có hơn 50 đầu sách được ông viết sau khi đã nghỉ hưu. Cùng với các giáo trình đại học và chuyên đề sau đại học, ông biên soạn nhiều sách tham khảo. GS.TS Lê Quang Long cũng có nhiều công trình đăng trên tạp chí khoa học nước ngoài. Trong thời gian công tác tại Khoa Sinh học của Trường Đại học Sư phạm Hà Nội, ông đã chủ trì nhiều đề tài khoa học góp phần thiết thực vào phục vụ sản xuất và đời sống nhân dân.

Cho đến nay, GS.TS Lê Quang Long vẫn miệt mài viết, dịch sách và tham gia một số hoạt  động đào tạo của Khoa Sinh học.

Được tận mắt thấy một phần di sản của các nhà khoa học đang được Trung tâm lưu giữ, bảo quản theo quy chuẩn, GS Lê Quang Long xúc động bày tỏ: “Mừng nhất là Trung tâm tạo điều kiện cho tôi được đóng góp một phần nhỏ trong khối di sản đồ sộ của các nhà khoa học và để được sống mãi với non sông đất nước Việt Nam…”.

Nguyệt Hà