Cần làm rõ đối tượng của dự thảo Luật Viên chức

Ảnh minh họa

Sáng nay (19/6), Quốc hội thảo luận tại Hội trường về dự thảo Luật Viên chức, dự luật sẽ tác động đến 1,6 triệu viên chức.

Theo quy định tại Điều 2 của dự thảo Luật, viên chức là công dân Việt Nam được tuyển dụng, làm việc trong đơn vị sự nghiệp công lập theo chế độ hợp đồng, gắn với vị trí việc làm và chuyên môn nghiệp vụ, hưởng lương từ ngân sách nhà nước, các nguồn thu sự nghiệp theo quy định của pháp luật.

Các đại biểu Bùi Sỹ Lợi (Thanh Hóa), Nguyễn Ngọc Đào (Hà Nội) và một số đại biểu khác tán thành với quy định của dự thảo Luật chỉ điều chỉnh đối với viên chức trong các đơn vị sự nghiệp công lập vì cho rằng, mặc dù cùng thực hiện các hoạt động cung ứng dịch vụ trong những lĩnh vực giống nhau nhưng điểm khác biệt quan trọng và cơ bản nhất giữa hai nhóm đối tượng này là về phương diện quản lý.

Đối với viên chức làm việc trong các đơn vị sự nghiệp công lập, người sử dụng lao động trực tiếp hay gián tiếp chính là Nhà nước. Hầu hết cơ sở vật chất, trang thiết bị của đơn vị sự nghiệp công lập là tài sản của Nhà nước; phần lớn các đơn vị sự nghiệp công lập vẫn đang được Nhà nước cấp một phần hoặc toàn bộ kinh phí hoạt động.

Vì thế, cơ chế tuyển dụng, sử dụng, quản lý, chế độ, chính sách đối với viên chức trong các đơn vị này có nhiều điểm khác so với các đơn vị sự nghiệp ngoài công lập; Nhà nước hoàn toàn có thể quy định một số nghĩa vụ mang tính chất ràng buộc đối với viên chức trong các đơn vị sự nghiệp công lập.

Các đơn vị sự nghiệp ngoài công lập đang được tổ chức và hoạt động chủ yếu theo các loại hình doanh nghiệp; việc tuyển dụng, quản lý, sử dụng lao động trong các đơn vị này cơ bản dựa trên quan hệ lao động theo quy định của Bộ luật Lao động. Do vậy, khó có thể xây dựng cơ chế pháp lý chung cho việc tuyển dụng, quản lý, sử dụng đối với các loại đối tượng này.

Trong khi đó, một số ý kiến khác đề nghị cân nhắc quy định trong dự thảo Luật cả viên chức làm việc trong các đơn vị sự nghiệp ngoài công lập, bởi vì họ cũng thực hiện các công việc chuyên môn, nghiệp vụ tương tự như viên chức trong các đơn vị sự nghiệp công lập là cung cấp các dịch vụ công cho xã hội, nên cần điều chỉnh họ trong cùng một văn bản luật chung.

Ngoài ra, đối chiếu với quy định về viên chức (Điều 2), về đơn vị sự nghiệp công lập (khoản 1 Điều 7) của dự thảo Luật, có ý kiến cho rằng, sẽ còn những đối tượng chưa được Luật này điều chỉnh.

Cụ thể là viên chức tại các đơn vị sự nghiệp do đơn vị sự nghiệp công lập thành lập (ví dụ các Trung tâm nghiên cứu khoa học, trung tâm đào tạo thuộc Đại học quốc gia Hà Nội); viên chức trong các đơn vị sự nghiệp trực thuộc các tập đoàn, tổng công ty lớn của Nhà nước hay kể cả các đơn vị sự nghiệp công lập đã được chuyển đổi sang hình thức doanh nghiệp (như Viện khoa học công nghệ mỏ thuộc Tập đoàn công nghiệp Than – Khoáng sản Việt Nam) ....

Đây là vấn đề cần được cân nhắc để bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất của hệ thống pháp luật, tránh tạo ra các khoảng trống trong pháp luật.

Thảo luận về việc kéo dài thời gian làm việc đối với viên chức, đại biểu Nguyễn Ngọc Đào (Hà Nội), Nguyễn Thị Thanh Hòa (Bắc Ninh) cho rằng nên có quy định này bởi nếu cho phép kéo dài thời gian làm việc thì có thể tận dụng kinh nghiệm công tác, trình độ chuyên môn, nghiệp vụ cao của viên chức.

Bên cạnh đó, việc kéo dài thời gian làm việc đối với viên chức đến tuổi nghỉ hưu sẽ bảo đảm cho viên chức được ổn định về tâm lý, yên tâm công tác, tiếp tục cống hiến. Trên thực tế, nhiều viên chức có trình độ cao trong lĩnh vực giảng dạy, nghiên cứu khoa học đã được kéo dài thời gian làm việc theo Nghị định số 71/2000/NĐ-CP ngày 23/11/2000 của Chính phủ quy định việc kéo dài thời gian công tác của cán bộ, công chức đến độ tuổi nghỉ hưu.

Quy định này sẽ góp phần phát huy trí tuệ, năng lực của các nhà khoa học, các chuyên gia có trình độ cao trong lĩnh vực nghiên cứu khoa học, giáo dục, đào tạo, y tế... tiếp tục đóng góp cho đất nước.

Cũng tại buổi làm việc sáng nay, các đại biểu còn thảo luận về các vấn đề như viên chức tham gia hoạt động kinh doanh và làm việc ngoài giờ, trách nhiệm của người đứng đầu đơn vị sự nghiệp công lập…

Hồng Phong