Cơ hội hợp tác mới giữa Việt Nam và Trung Đông-Bắc Phi

(Chinhphu.vn) - Diễn đàn Hợp tác kinh tế giữa Việt Nam với 15 quốc gia Trung Đông-Bắc Phi diễn ra từ ngày 4-5/11, nhằm thúc đẩy hơn nữa quan hệ kinh tế giữa Việt Nam với các nước trong khu vực này vì sự phát triển và thịnh vượng chung.

03/11/2013 19:30

Giàn khoan của Tập đoàn Dầu khí quốc gia Việt Nam tại Algeria. Ảnh: vov.vn

Theo Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh, mặc dù cách xa nhau về địa lý, song Việt Nam và các quốc gia Trung Đông-Bắc Phi từ lâu đã có mối quan hệ hợp tác và hữu nghị truyền thống, được thử thách và vun đắp qua nhiều giai đoạn phát triển của lịch sử. Với nền tảng vững chắc đó, quan hệ giữa Việt Nam và các quốc gia trong khu vực trong những năm qua đã có nhiều phát triển đáng ghi nhận.

Quan hệ tốt đẹp giữa Việt Nam và các nước Trung Đông-Bắc Phi trên lĩnh vực chính trị đã tạo nền tảng vững chắc cho quan hệ hợp tác thương mại, đầu tư và lao động... giữa hai bên.

Trong lĩnh vực kinh tế, kim ngạch thương mại hai chiều giữa Việt Nam và các nước trong khu vực năm 2012 đạt 7,4 tỷ USD, tăng 878% so với năm 2002 (889 triệu USD), trong đó kim ngạch với một số đối tác đã vượt ngưỡng 1 tỷ USD/năm.

Một số quốc gia vùng Vịnh đang tích cực tham gia vào nhiều dự án đầu tư tại Việt Nam như khu Liên hợp Lọc hóa dầu Nghi Sơn, Tổ hợp hóa dầu Long Sơn, Khách sạn Hạ Long Star... Một số doanh nghiệp Việt Nam cũng đã triển khai các dự án đầu tư ở khu vực, trong đó đáng chú ý có dự án thăm dò và khai thác dầu khí của Tập đoàn Dầu khí quốc gia Việt Nam tại Algeria với tổng số vốn trên 200 triệu USD.

Trung Đông-Bắc Phi là khu vực rộng lớn, giàu tài nguyên khoáng sản, nhất là dầu lửa và khí đốt (chiếm 60% trữ lượng dầu thế giới; 45% trữ lượng khí đốt thế giới).

Nơi đây còn là thị trường lớn với hơn 520 triệu dân, nhiều nước có tiềm năng về kinh tế, có nhu cầu hàng hóa đa dạng và phù hợp với cơ cấu xuất khẩu của Việt Nam.

Hơn 30 năm qua, hàng trăm nghìn lượt chuyên gia và người lao động Việt Nam đã đóng góp tri thức và sức lao động của mình vào quá trình phát triển nhanh chóng của nhiều quốc gia Trung Đông-Bắc Phi, trở thành cầu nối của tình hữu nghị giữa hai bên.

Hiện tại, trên 26.000 lao động Việt Nam vẫn đang có mặt tại nhiều dự án ở Arab Saudi (17.000 người), UAE (7.500 người), Libya (1.000 người).

Trong những năm qua, Quỹ Kuwait Phát triển kinh tế Arab, Quỹ Phát triển quốc tế OPEC (OFID) và Quỹ Phát triển Arab Saudi đã cung cấp vốn vay với lãi suất ưu đãi, trị giá trên 427 triệu USD cho 33 dự án phát triển hạ tầng cơ sở nông thôn, y tế, giáo dục… đem lại hiệu quả thiết thực về kinh tế-xã hội cho nhiều địa phương, góp phần tích cực vào công cuộc xóa đói giảm nghèo, nâng cao chất lượng cuộc sống cho một bộ phận nhân dân nhiều địa phương của Việt Nam.

Tuy nhiên, kim ngạch thương mại hai chiều giữa Việt Nam và các quốc gia trong khu vực tuy tăng nhanh, song mới chỉ chiếm khoảng 5% tổng kim ngạch xuất nhập khẩu năm 2012 của Việt Nam. Trong khi đó, tổng khối lượng đầu tư vào Việt Nam chiếm tỷ trọng rất nhỏ trong dòng vốn đầu tư hàng chục tỷ USD ra nước ngoài hàng năm của các quốc gia trong khu vực; số lượng lao động Việt Nam cũng chỉ chiếm chưa đến 0,3% tổng số lao động nước ngoài đang làm việc trong khu vực và chủ yếu chỉ tập trung vào một số lĩnh vực có thu nhập trung bình, không đòi hỏi chuyên môn cao như xây dựng, vệ sỹ, giúp việc gia đình...

Một trong nhiều nguyên nhân cơ bản dẫn tới thực trạng trên là do thông tin về môi trường đầu tư, kinh doanh, về tiềm năng, cơ hội hợp tác kinh tế giữa Việt Nam và các quốc gia trong khu vực còn tương đối hạn chế.

Với nhận thức trên, Việt Nam đã chủ động đề xuất ý tưởng tổ chức Diễn đàn Hợp tác kinh tế giữa Việt Nam với các đối tác Trung Đông-Bắc Phi, với sự tham dự của đại diện các Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương, cộng đồng doanh nghiệp... hai bên.

Diễn đàn sẽ là dịp để các nhà hoạch định chính sách và lãnh đạo doanh nghiệp hai bên tăng cường sự hiểu biết lẫn nhau, thảo luận những biện pháp cụ thể để nâng cao hơn nữa hiệu quả hợp tác kinh tế, đồng thời mở ra cơ hội hợp tác kinh doanh cho các doanh nghiệp Việt Nam và khu vực, nhất là trong các lĩnh vực thương mại, đầu tư, năng lượng, lao động và nông nghiệp.

Lễ khai mạc Diễn đàn Hợp tác kinh tế giữa Việt Nam với các đối tác Trung Đông-Bắc Phi diễn ra vào sáng ngày 4/11; sau đó là phiên tổng quan về môi trường đầu tư và kinh doanh và 2 phiên chuyên đề: “Hợp tác trong các lĩnh vực năng lượng, thương mại và phát triển cơ sở hạ tầng”; “Hợp tác trong các lĩnh vực lao động, nông nghiệp và du lịch”. Ngày 5/11, Bộ LĐTBXH sẽ tổ chức Tọa đàm trao đổi với các đối tác về hợp tác lao động.

Bên lề Diễn đàn, dự kiến sẽ có nhiều hoạt động tiếp xúc giữa các bộ, ngành, doanh nghiệp địa phương Việt Nam với các đối tác Trung Đông-Bắc Phi.

Trong khuôn khổ Diễn đàn, Ban Tổ chức đã dành không gian để Đại sứ quán các nước tham dự cũng như để các doanh nghiệp Việt Nam và Trung Đông-Bắc Phi triển lãm, quảng bá giới thiệu sản phẩm, dịch vụ và tìm cơ hội hợp tác kinh doanh, đầu tư.

Phương Nguyên