Công nghệ số có thể đem lại hơn 74 tỷ USD cho Việt Nam vào năm 2030

Thứ trưởng Bộ KH&ĐT Trần Duy Đông - Ảnh: VGP/Minh Ngọc

Thông tin trên được nêu tại Hội thảo “Tiềm năng kinh tế số Việt Nam” do Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia, Bộ KH&ĐT phối hợp với Tập đoàn Google tổ chức ngày 18/10. Hội thảo nhằm đánh giá tổng quan về thực trạng kinh tế số Việt Nam hiện nay, khả năng phát triển trong tương lai và những cơ chế, chính sách thúc đẩy phát triển kinh tế số.

Đáng chú ý, tại Hội thảo, Báo cáo “Tiềm năng kinh tế số Việt Nam” chính thức được công bố. Báo cáo do AlphaBeta nghiên cứu phát hành. Theo đó, Việt Nam có nhiều cơ hội để hưởng lợi từ nền kinh tế số. Dân số trẻ, có học thức và am hiểu công nghệ tại Việt Nam chiếm 70% công dân dưới 35 tuổi; tỉ lệ biết đọc và viết ở nhóm 15-35 tuổi trên 98% (cao hơn tỉ lệ trung bình toàn cầu là 91%) và khoảng hơn 70% dân số sử dụng điện thoại thông minh. Đồng thời, Việt Nam có nền kinh tế internet tăng trưởng nhanh thứ 2 Đông Nam Á (sau Indonesia).

Điểm sáng về chuyển đổi số

Thứ trưởng Bộ KH&ĐT Trần Duy Đông nhận định, trong bối cảnh bị tác động nghiêm trọng bởi đại dịch COVID-19, Việt Nam cần đẩy nhanh quá trình phát triển kinh tế số trên nền tảng khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo nhằm nâng cao năng suất, hiệu quả và sức cạnh tranh của nền kinh tế.

Do vậy, trong quá trình triển khai thực hiện các nhiệm vụ Chính phủ giao, Bộ KH&ĐT đã phối hợp với nhiều tổ chức quốc tế, các tập đoàn lớn của thế giới để trao đổi, tham mưu đề xuất các vấn đề lớn về cơ chế, chính sách nhằm định hướng phát triển, tối ưu nguồn lực cho khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi mô hình kinh tế truyền thống sang kinh tế số.

Tại Hội thảo, Báo cáo “Tiềm năng kinh tế số Việt Nam” chính thức được công bố - Ảnh: VGP/Minh Ngọc

Phân tích thêm về vai trò, tầm quan trọng của kinh tế số, ông Jacques Morisset, Quản lý Chương trình Kinh tế vĩ mô, thương mại và đầu tư (Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam), nhấn mạnh, Việt Nam đã vượt qua khó khăn trong bối cảnh dịch COVID-19 và đạt được những điểm sáng về chuyển đối số, như: 60% doanh nghiệp sử dụng các nền tảng và công cụ trực tuyến; Chính phủ điện tử cung cấp trên 2.000 thủ tục trực tuyến đã làm đẩy nhanh tốc độ chuyển đổi số ở Việt Nam...

“Để hướng tới nền kinh tế không cần tiếp xúc và trở thành nền kinh tế bậc cao, Việt Nam cần tập trung 3 ưu tiên để khai thác chuyển đổi số: Nâng cấp kỹ năng số cho người lao động, khuyến khích các doanh nghiệp (DN) đổi mới sáng tạo và tăng cường khả năng tiếp cận và chất lượng thông tin", ông Jacques Morisset lưu ý.

Ba trụ cột hành động

Bên cạnh những tiềm năng, nước ta phải đối mặt với một số “rào cản” trong khai thác lợi ích từ công nghệ số, như: Quy định pháp lý, khả năng kết nối kỹ thuật số, thiếu hụt nguồn nhân lực có kỹ năng số.

Nghiên cứu do Liên minh Internet Á châu thực hiện cho thấy các quy định về nội địa hoá dữ liệu và bảo vệ dữ liệu kết nối chậm, tốc độ băng thông rộng trung bình của Việt Nam ước tính chậm hơn đáng kể so với các nước khác trong khu vực Đông Nam Á (chậm hơn khoảng 10 lần so với Singapore, chỉ bằng 1/3 Malaysia và 1/2 Thái Lan).

Để vượt qua những “rào cản”, nắm bắt tối đa cơ hội số, Báo cáo “Tiềm năng kinh tế số Việt Nam” khuyến nghị về 3 trụ cột hành động.

Thứ nhất, phát triển hệ sinh thái công nghệ trong nước. Việt Nam có thể tiến xa hơn trong việc giải quyết những khoảng trống về phạm vi bao phủ của cơ sở hạ tầng số cũng như rào cản pháp lý mà các nhà lập trình trong nước đang phải đối mặt, giúp họ kinh doanh dễ dàng hơn.

Thứ 2, nâng cao kỹ năng số cho người lao động và sinh viên. Thứ 3, phát triển một môi trường thuận lợi cho thương mại số. Điều này đòi hỏi thúc đẩy dòng dữ liệu xuyên biên giới mở, nới lỏng chính sách hạn chế về dữ liệu, khuyến khích khả năng tương tác của các khuôn khổ kỹ thuật số và giảm thiểu xung đột biên giới.

Ngoài ra, việc áp dụng kỹ thuật số là rất thiết yếu để Việt Nam ứng phó và phục hồi trong cuộc khủng hoảng COVID-19 và sau đại dịch. Bằng cách hỗ trợ doanh nghiệp kết nối với khách hàng thông qua công nghệ số và giảm thiểu tắc nghẽn hậu cần (logistics) do gián đoạn chuỗi cung ứng, công nghệ có thể giúp doanh nghiệp kiểm soát các tác động nghiêm trọng của COVID-19. Ước tính, khoảng 70% tổng cơ hội kỹ thuật số của Việt Nam (tương đương giá trị 1,216 triệu tỷ đồng khoảng 52 tỷ USD) có thể xuất phát từ những ứng dụng công nghệ như vậy.

 Minh Ngọc