Quốc hội : Chính phủ sử dụng chính sách tài khóa hiệu quả

Toàn cảnh Kỳ họp thứ 6 Quốc hội khóa XII

Họp phiên toàn thể tại Hội trường chiều 28/10, Quốc hội thảo luận về tình hình thực hiện dự toán ngân sách nhà nước (NSNN) năm 2009; dự toán NSNN và phương án phân bổ ngân sách trung ương năm 2010. Có 15 đại biểu phát biểu ý kiến.

Hầu hết các ý kiến đại biểu cho rằng, năm 2009 là năm chịu ảnh hưởng nặng nề của thiên tai, lũ lụt xảy ra trên nhiều vùng, miền của cả nước; cùng với tác động của suy thoái kinh tế thế giới, xuất khẩu gặp nhiều khó khăn… song tình hình thực hiện dự toán NSNN năm 2009 vẫn đạt được những kết quả khả quan.

 Thực thi chính sách tài khóa, tiền tệ khá linh hoạt

Để đạt được kết quả trên phải kể đến việc thực thi chính sách tài khóa, tiền tệ khá linh hoạt của Chính phủ.

Nhờ đảm bảo nhiệm vụ thu và thực hiện vay để bù đắp bội chi ngân sách, đã chủ động và tích cực bảo đảm các nhiệm vụ chi, đáp ứng các nhiệm vụ chi phát sinh về đầu tư phát triển, an sinh xã hội và thực hiện các nhiệm vụ phòng chống thiên tai.

Tuy nhiên theo đại biểu Ngô Văn Minh (Quảng Nam), Đỗ Thị Lan (Quảng Ninh), việc thực hiện chính sách tài chính-tiền tệ vẫn chưa tận dụng được hết các cơ hội và tạo đòn bẩy để bước đầu cơ cấu lại nền kinh tế theo hướng tích cực; công tác lập dự toán thu chưa sát với thực tế và tiềm năng kinh tế của từng địa phương.

Đại biểu Nguyễn Minh Thuyết (Lạng Sơn) và một số đại biểu đề nghị Chính phủ đánh giá sâu sắc hơn về sự tác động của các chính sách miễn, giảm và giãn thuế đến tăng trưởng kinh tế và thu ngân sách, kết hợp với việc tăng cường đôn đốc, kiểm tra, quản lý để tránh thất thu NSNN. Tính toán lại số ước thu NSNN năm 2009 cho sát hơn với tình hình thực tế, làm căn cứ để xây dựng dự toán thu NSNN năm 2010 tích cực hơn.

 Đại biểu Nguyễn Minh Thuyết (Lạng Sơn) cũng cho rằng, việc cân đối thu chi trong năm 2009 là chưa vững chắc.  Cần tiếp tục tăng cường công tác chống nợ đọng thuế, chống gian lận thương mại, chống thất thu trong lĩnh vực xuất nhập khẩu…

Thực hiện kích thích kinh tế có trọng tâm, trọng điểm 

Từ những dự báo xu thế kinh tế năm 2010, có ý kiến đại biểu đề nghị xây dựng dự toán NSNN năm 2010 cần dựa trên một số điều chỉnh trong chính sách tài khóa như:  tiếp tục thực hiện hiệu quả một số chính sách kích thích kinh tế trong giai đoạn phục hồi, song cần điều chỉnh theo hướng không thực hiện dàn đều, mà nên chuyển sang kích thích có trọng tâm, trọng điểm.

Đại biểu Nguyễn Thị Thanh Hoà (Bắc Ninh) đề nghị cần tiếp tục cơ cấu lại chi NSNN theo hướng tập trung đầu tư cho con người, đảm bảo an sinh xã hội, an ninh quốc phòng, chú trọng đầu tư cho nông nghiệp, nông thôn.

Đại biểu Nguyễn Văn Ba (Khánh Hòa) đề xuất, nên loại bỏ những dự án, công trình đã được bố trí vốn nhiều năm nhưng vẫn chưa triển khai được; ưu tiên vốn tối đa cho các dự án có khối lượng hoàn thành, triển khai nhanh; điều chuyển vốn giữa các Bộ, ngành, địa phương, giữa các dự án, công trình với nhau để đẩy nhanh tiến độ, sớm đưa các công trình vào sử dụng, mang lại hiệu quả đầu tư cao nhất.

Cơ cấu lại đầu tư khu vực công theo hướng xác định thứ tự, mục tiêu ưu tiên đầu tư; giảm tỷ trọng vốn đầu tư từ NSNN vào các lĩnh vực mà các thành phần kinh tế khác có thể tham gia; tập trung đầu tư vào các lĩnh vực mang lại hiệu quả kinh tế cao, rà soát lại các công trình đầu tư lớn… đại biểu Nguyễn Văn Ba (Khánh Hòa) đề nghị.

Về mức bội chi ngân sách năm 2010,  đại biểu Nguyễn Văn Ba, Phạm Thị Loan (Hà Nội) và một số đại biểu đề nghị mức bội chi ngân sách năm 2010 nên không quá 6% GDP và phấn đấu thực hiện giảm dần bội chi ngân sách trong vòng 5 năm (2009-2013) bình quân còn 5% GDP.

Tuy nhiên, theo Bộ trưởng Tài chính Vũ Văn Ninh , để phục vụ cho mục tiêu đầu tư xây dựng cơ bản, an sinh xã hội… thì  bội chi ngân sách theo tính toán ở mức 6,5% GDP là hợp lý.

Đối với ý kiến đại biểu cho rằng, tình trạng dư nợ của Chính phủ đang ở mức cao, có xu hướng năm sau cao hơn năm trước; Bộ trưởng Tài chính Vũ Văn Ninh khẳng định, tình trạng dư nợ của nước ta vẫn nằm trong tầm kiểm soát; các khoản nợ nước ngoài đến thời hạn đều được trả và không có tình trạng nợ xấu như nhận định của một số đại biểu.

Ưu tiên tăng chi những nhiệm vụ cấp bách, quan trọng

Về dự toán NSNN năm 2010, đối với chi thường xuyên, các đại biểu cho rằng nên ưu tiên tăng chi những nhiệm vụ cấp bách, quan trọng; đồng thời, dự toán chi NSNN phải được xây dựng trên cơ sở bảo đảm tiết kiệm, có hiệu quả.

Đối với chi ngân sách, theo đại biểu Trần Hồng Việt (Hậu Giang) nên giảm các khoản chi cho lễ hội  và các công trình nghiên cứu khoa học không hiệu quả; tính đến yếu tố đảm bảo về nguồn lực tài chính trước khi phê duyệt các dự án đầu tư xây dựng; tránh tình trạng dự án “treo” và kéo dài thời gian thực hiện.

Về phân bổ ngân sách trung ương năm 2010, các đại biểu đề nghị phải được tiến hành theo nguyên tắc chặt chẽ hơn giữa chính sách tài khoá và chính sách tiền tệ. Trong điều kiện nguồn thu ngân sách hạn hẹp, nhu cầu chi bảo đảm an sinh xã hội và chi đầu tư phát triển rất lớn, việc phân bổ ngân sách trung ương năm 2010 tập trung ưu tiên tiếp tục thực hiện chính sách cải cách tiền lương, bảo đảm chi cho an sinh xã hội; bố trí tăng vốn đầu tư cho các vùng kinh tế động lực để có những bước đột phá nhanh tạo ra nguồn thu mới, bền vững.

Ngoài ra, một số đại biểu cũng đề nghị chỉ thực hiện chính sách hỗ trợ lãi suất ngắn hạn đối với việc mua máy móc, thiết bị, vật tư phục vụ sản xuất nông nghiệp và vật liệu xây dựng nhà ở khu vực nông thôn; kiên quyết chống thất thu dưới mọi hình thức cũng như việc xem xét và xử lý các kiến nghị của Kiểm toán Nhà nước…

Nguyễn Hoàng-Quỳnh Hoa