Ngày này 40 năm trước Fidel thăm vùng giải phóng miền Nam

Bí thư Thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đảng Lao động Việt Nam Lê Duẩn; Chủ tịch Quốc hội Trường Chinh; Thủ tướng Phạm Văn Đồng; Đại tướng Võ Nguyên Giáp cùng nhiều đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước đón đồng chí Fidel Castro tại sân bay Gia Lâm, trưa 12/9/1973. Ảnh tư liệu

Trong chuyến đi này, Chủ tịch Fidel Castro đã thực hiện được một trong những ước nguyện của mình là tới thăm vùng đất mới được giải phóng Quảng Trị và gặp gỡ Lãnh đạo Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam.

Sáng ngày 15/9/1973, một chuyến bay đặc biệt đã đưa Chủ tịch Fidel Castro cùng Đoàn đại biểu Chính phủ Cuba và Thủ tướng Phạm Văn Đồng tới Đồng Hới (Quảng Bình), để tiếp tục đi bằng ô tô vào Quảng Trị.

Trong suốt thời gian trên máy bay cũng như đi trên đường, Chủ tịch Fidel Castro chăm chú quan sát, nhìn thấy những cánh đồng, đoạn đường, cầu cống và làng mạc bị bom đạn cày xới, nét mặt của Chủ tịch nghiêm lại, đồng cảm và chia sẻ với những hy sinh mất mát to lớn của nhân dân Việt Nam.

Đoàn xe đi được khoảng 20 km từ Đồng Hới, Chủ tịch Fidel Castro bỗng nhiên đề nghị cho dừng xe vì nhìn thấy một số người đang cáng một người bị thương. Ông cùng Thủ tướng Phạm Văn Đồng xuống xe và hỏi thăm ân cần nữ thanh niên mới 17 tuổi bị thương do bom bi nổ khi cô đang cùng Đoàn Thanh niên địa phương lấp hố bom.

Xúc động mạnh mẽ, Chủ tịch Fidel Castro tức thời lệnh cho Đại sứ Cuba Valdes Vivo bố trí ô tô chở nạn nhân ra Vĩnh Linh cấp cứu và đồng thời, quyết định giúp Việt Nam xây dựng một bệnh viện tại Đồng Hới. Tinh thần: "Vì Việt Nam, Cuba sẵn sàng hiến dâng cả máu mình" đã thể hiện trong từng cử chỉ của Chủ tịch Fidel Castro.

Chủ tịch Fidel Castro thăm các chiến sỹ tại Quảng Trị. Ảnh tư liệu

Sau buổi gặp mặt với đại diện Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam tại "thủ đô" Cam Lộ (Quảng Trị), Chủ tịch Fidel Castro đi thăm và dự mít tinh tại cao điểm 241 Tân Lâm, vốn là căn cứ lớn của Mỹ mới được ta giải phóng, nơi vẫn còn ngổn ngang xác xe tăng, thiết giáp, đại bác của địch. Với vóc dáng to lớn, oai phong lẫm liệt, trong bộ quân phục xanh ô liu, đội mũ lưỡi trai, đi giày cao cổ, được các chiến sỹ giải phóng bao quanh, Chủ tịch Fidel Castro phất cao lá cờ của Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam và dõng dạc hô to như mệnh lệnh: "Các đồng chí hãy mang lá cờ bách chiến bách thắng này cắm tại Sài Gòn!", "Hẹn gặp lại tại Sài Gòn sau ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng!".

Chủ tịch Fidel Castro đặc biệt ca ngợi cuộc chiến đấu anh hùng của quân và dân ta, kịch liệt lên án cuộc chiến tranh xâm lược của đế quốc Mỹ, bày tỏ tình đoàn kết, sự ủng hộ của Đảng, Nhà nước, Chính phủ và nhân dân Cuba anh em đối với chiến thắng vĩ đại của nhân dân Việt Nam anh hùng, của Quân Giải phóng miền Nam anh dũng đã đánh bại đế quốc Mỹ xâm lược, giải phóng từng phần Tổ quốc Việt Nam yêu quý và đánh giá "chiến thắng này có ý nghĩa cổ vũ phong trào giải phóng dân tộc của các nước trên thế giới".

Chuyến thăm Việt Nam đầu tiên của Chủ tịch Fidel Castro và sự hiện diện của nhà lãnh đạo kiệt xuất của nhân dân Cuba anh em, người bạn lớn của nhân dân Việt Nam, vị Nguyên thủ nước ngoài đầu tiên đặt chân tới tuyến lửa ở vùng đất vừa mới được giải phóng ở miền Nam Việt Nam đã trở thành nguồn động viên và cổ vũ lớn lao đối với quân và dân ta, nhất là nhân dân miền Nam trong cuộc đấu tranh giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất Bắc-Nam.

Ngày nay, mối quan hệ đoàn kết, hữu nghị và hợp tác truyền thống tốt đẹp giữa Đảng, Nhà nước, Chính phủ và nhân dân hai nước Việt Nam-Cuba càng được tăng cường và củng cố. Hai bên tiếp tục dành cho nhau sự tin cậy và tin tưởng đặc biệt cao, sự ủng hộ và giúp đỡ lẫn nhau vô tư, trong sáng.

Nhân dịp kỷ niệm 40 năm chuyến thăm lịch sử lần đầu tiên của Chủ tịch Cuba Fidel Castro, trên cương vị nguyên Thứ trưởng Bộ Ngoại giao được vinh dự tháp tùng Chủ tịch Fidel Castro trong chuyến thăm đó, tôi ghi lại những cảm tưởng tốt đẹp và ký ức không thể nào quên đối với tôi và nhân dân Việt Nam

Hoàng Lương
Nguyên Thứ trưởng Bộ Ngoại giao
(Nguồn: tgvn.com.vn)