Về việc hoàn trả tiền ký quỹ đi làm việc ở nước ngoài

Công ty dịch vụ có cam kết trong vòng 6 tháng sẽ làm xong mọi thủ tục và em bà sẽ được xuất cảnh, nếu không đúng hạn sẽ hoàn trả lại toàn bộ số tiền đã nộp trong vòng 20 ngày kể từ khi hết hạn 6 tháng. Sau khi hết thời hạn 6 tháng, em trai bà vẫn chưa được xuất cảnh nên đã làm đơn xin rút lại hồ sơ và số tiền trên. Đến thời điểm này (tháng 9/2013) công ty vẫn chưa trả lại số tiền cho em trai bà.

Bà Mai hỏi, em trai bà phải làm gì để lấy lại số tiền trên? Nếu khiếu nại, khởi kiện thì phải gửi đơn đến cơ quan nào có thẩm quyền giải quyết?

Luật sư Trần Văn Toàn, Văn phòng Luật sư Khánh Hưng - Đoàn Luật sư Hà Nội trả lời câu hỏi của bà Mai như sau:

Tại Thông tư số 21/2007/TT-BLĐTBXH ngày 8/10/2007 của Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội hướng dẫn chi tiết một số điều của Luật Người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng và Nghị định số 126/2007/NĐ-CP ngày 1/8/2007 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn một số điều của Luật Người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng, đã hướng dẫn chi tiết ở điểm c, mục 1 Phần V như sau:

Doanh nghiệp dịch vụ phải cam kết với người lao động về thời gian chờ xuất cảnh sau khi người lao động trúng tuyển đi làm việc ở nước ngoài.

Nếu quá thời gian đã cam kết mà doanh nghiệp dịch vụ vẫn chưa đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài thì phải thông báo rõ lý do cho người lao động. Trường hợp người lao động không có nhu cầu đi làm việc ở nước ngoài nữa thì trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày người lao động thông báo không có nhu cầu đi làm việc ở nước ngoài, doanh nghiệp dịch vụ phải hoàn trả cho người lao động hồ sơ, các khoản chi phí mà người lao động đã nộp cho doanh nghiệp, gồm: chi phí làm hồ sơ, học phí bồi dưỡng kiến thức cần thiết, chi phí làm thủ tục nhập cảnh (visa), vé máy bay, tiền dịch vụ, tiền môi giới và làm thủ tục hoàn trả tiền ký quỹ cho người lao động.

Trường hợp bà Trương Thị Tuyết Mai phản ánh, căn cứ hướng dẫn tại điểm c, mục 1, Phần V, Thông tư số 21/2007/TT-BLĐTBXH; căn cứ vào hợp đồng đã ký thì trường hợp quá thời gian đã cam kết mà doanh nghiệp dịch vụ xuất khẩu lao động vẫn chưa đưa được em bà Mai đi làm việc ở nước ngoài thì phải thông báo rõ lý do cho em bà biết.

Trường hợp em bà Mai không có nhu cầu đi làm việc ở nước ngoài nữa thì trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày em bà thông báo không có nhu cầu đi làm việc ở nước ngoài, doanh nghiệp dịch vụ phải hoàn trả cho em bà Mai hồ sơ, các khoản chi phí mà em bà đã nộp cho doanh nghiệp, gồm: chi phí làm hồ sơ, học phí bồi dưỡng kiến thức cần thiết, chi phí làm thủ tục nhập cảnh (visa), vé máy bay, tiền dịch vụ, tiền môi giới và làm thủ tục hoàn trả tiền ký quỹ cho em bà Mai.

Căn cứ khoản 11, Điều 2, Quyết định số 1012/QĐ-LĐTBXH ngày 8/7/2013 của Bộ trưởng Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội về việc quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Cục Quản lý lao động ngoài nước, Cục Quản lý lao động nước ngoài (Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội) có nhiệm vụ thực hiện chức năng thanh tra chuyên ngành về lĩnh vực người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng.

Theo quy định tại điểm đ, khoản 1, Điều 31 và điểm c, khoản 1, Điều 33 Bộ Luật Tố tụng Dân sự thẩm quyền thụ lý giải quyết tranh chấp đòi bồi thường thiệt hại giữa người lao động với doanh nghiệp, tổ chức sự nghiệp đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng là Tòa án nhân dân quận, huyện, thị xã, thành phố thuộc tỉnh nơi doanh nghiệp dịch vụ xuất khẩu lao động có trụ sở chính.

Nếu doanh nghiệp dịch vụ cố tình không thực hiện đúng quy định của pháp luật và cam kết trong hợp đồng, trây ỳ, trốn tránh nghĩa vụ, không chịu trả lại số tiền 2.000 USD mà em bà Mai đã nộp. Để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cuả mình, đòi lại số tiền đã nộp và yêu cầu bồi thường thiệt hại đối với doanh nghiệp dịch vụ, thì em bà Mai có quyền gửi khiếu nại tới Cục Quản lý lao động ngoài nước (Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội) về hành vi vi phạm pháp luật của doanh nghiệp dịch vụ xuất khẩu lao động này; hoặc khởi kiện ra Tòa án nhân dân cấp huyện nơi doanh nghiệp dịch vụ xuất khẩu lao động có trụ sở chính để được giải quyết.

Luật sư Trần Văn Toàn

VPLS Khánh Hưng, Đoàn Luật sư Hà Nội

* Thông tin chuyên mục có giá trị tham khảo với người đọc, không dùng làm tài liệu trong tố tụng pháp luật.