Đại án Vinalines và quyết tâm chống tham nhũng của Đảng, Nhà nước

Bộ trưởng Bộ Công an: Quyết liệt chống tham nhũng, không bỏ lọt tội phạm, không để oan sai

Trả lời phóng viên về vai trò của Bộ Công an trong công cuộc bảo vệ an ninh, nổi lên là cuộc chiến chống tham nhũng, Luật sư Trương Anh Tú, Đoàn Luật sư Hà Nội và Luật sư Trần Viết Hưng, Phó Giám đốc Công ty Luật Trường Sa đều nhận định: Lãnh đạo Bộ Công an đã rất quyết liệt trong công tác chỉ đạo điều tra phá các vụ án, đặc biệt là tham nhũng.

Ngay sau khi Dương Chí Dũng bỏ trốn, Cơ quan CSĐT (Bộ Công an) đã phối hợp với đơn vị chức năng của Quân đội nhân dân Việt Nam, Cục Quản lý xuất nhập cảnh (Bộ Công an), Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng, Cục Hàng không, các hãng hàng không, bến cảng, hải cảng để phong tỏa việc trốn chạy của bị can trên tất cả các ngả đường, từ đường bộ, đường thủy, đường hàng không… Tại thời điểm đó, Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng đã thành lập Ban chuyên án do Đại tá Nguyễn Đức Hiển, Cục phó làm Trưởng Ban để truy bắt "nóng" đối tượng. Cơ quan điều tra Bộ Công an đã kiên trì thuyết phục gia đình, thân nhân của Dương Chí Dũng vận động đối tượng ra đầu thú.

Ngày 18/5/2012, cơ quan điều tra Bộ Công an đã phát Lệnh truy nã đặc biệt số 01/C48-P2 trong toàn quốc, đồng thời phối hợp với tổ chức Cảnh sát Hình sự quốc tế (Interpol) ban hành lệnh truy nã quốc tế đối với Dương Chí Dũng. Tiếp theo, để quyết liệt truy bắt đối tượng, lãnh đạo Bộ Công an đã quyết định thành lập Ban chuyên án cấp Bộ, do Trung tướng Phan Văn Vĩnh, Tổng Cục trưởng Tổng cục Cảnh sát phòng, chống tội phạm làm Trưởng ban, huy động các đơn vị nghiệp vụ của Bộ Công an truy bắt đối tượng.  

Lật lại hành trình Dương Chí Dũng bỏ trốn với sự đạo diễn của Dương Tự Trọng cho thấy sự ranh ma của các đối tượng, dùng mọi thủ đoạn để xóa dấu vết đối với cơ quan điều tra, tìm cách trốn sang Campuchia qua cửa khẩu Mộc Bài, Tây Ninh rồi từ Campuchia sẽ sang Mỹ.

Khi trả lời chất vấn trước Quốc hội chiều 14/6/2012, Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Công an Trần Đại Quang, cho biết “lực lượng Công an đã triển khai rất khẩn trương những biện pháp truy bắt, truy nã đối với Dương Chí Dũng”. 

Tại phiên họp lần thứ 18 của Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng diễn ra ngày 22/8/2012, sau khi nghe lãnh đạo Bộ Công an báo cáo vụ việc, Trưởng Ban Chỉ đạo, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng chỉ đạo “phải điều tra, truy nã, bắt bằng được bị can Dương Chí Dũng, theo đúng tinh thần tất cả mọi người đều bình đẳng trước pháp luật, không có bất kỳ ngoại lệ nào”.

Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và Bộ trưởng Bộ Công an, chỉ sau một thời gian truy bắt, ngày 4/9/2012, cơ quan điều tra Bộ Công an đã bắt được Dương Chí Dũng khi đang lẩn trốn tại Campuchia để đưa về Việt Nam xử lý sau hơn 3 tháng lẩn trốn. Đây là sự kiện làm nức lòng nhân dân cả nước.

Đánh giá về sự kiện bắt giữ được Dương Chí Dũng, ông Đỗ Mạnh Hùng, Phó Chủ nhiệm Ủy ban các vấn đề xã hội của Quốc hội từng nhận xét: Việc bắt được Dương Chí Dũng là sự cố gắng của các cơ quan điều tra; đây là dấu hiệu tích cực trong việc thực thi pháp luật của chúng ta và nhiều người cũng sẽ thấy yên tâm hơn trước sự vận hành của các cơ quan chức năng nói riêng và của hệ thống thực thi pháp luật nói chung. Dư luận đồng tình và đánh giá cao nỗ lực của cơ quan chức năng. Sự việc này giúp làm sáng tỏ hơn nhận định không có bất cứ cá nhân, tổ chức nào lại nằm ngoài pháp luật cả.

Còn nhà báo-nhà thơ Bùi Hoàng Tám, Báo điện tử Dân trí viết: “Có lẽ người mừng đầu tiên và mừng nhất là lực lượng an ninh. Không mừng sao được khi sau rất nhiều gian nan và vất vả, “cá” đã sa lưới? Không mừng sao được khi việc Dương Chí Dũng bỏ trốn đã gây sự nghi ngờ lộ thông tin trong quần chúng nhân dân và ngay tại nghị trường, đã có đại biểu thẳng thắn đặt câu hỏi có hay không sự lộ bí mật, bao che từ phía lực lượng an ninh? Không thể con sâu làm rầu nồi canh. Không để nhân dân nghi ngờ về cả một lực lượng an ninh sau sự việc này. Người mừng thứ hai là quần chúng nhân dân. Nhân dân mừng không chỉ vì một tên tội phạm bị bắt mà mừng hơn vì đã thấy được quyết tâm chống tham nhũng của Đảng và Nhà nước”.

Đề cập đến lời khai của Dương Chí Dũng tại Tòa có liên quan đến danh tính một số cán bộ, Luật sư Trần Viết Hưng, Phó  Giám đốc Công ty Luật Trường Sa nói các cơ quan chức năng cần điều tra xác minh thật kỹ, tránh bỏ lọt tội phạm, nhưng cũng không được để oan sai, mất uy tín bất cứ cá nhân nào. Bởi tội phạm thường có diễn biến tâm lý phức tạp, những ai theo dõi hai phiên tòa xét xử anh em Dương Chí Dũng đều có thể thấy, Dương Chí Dũng rất ung dung, tự tại “làm thơ”, bình thản nhận lời tuyên án nghiêm khắc, bởi Dũng nghĩ mọi việc đến đây chưa kết thúc. Đến phiên tòa xét xử em trai là Dương Tự Trọng là cơ hội để cho Dương Chí Dũng tận dụng triệt để tung hỏa mù, khai theo kiểu “trâu lấm vẩy bùn” cho người khác, bắn các viên đạn hiểm ác đến những người mà Dương Chí Dũng cho là kẻ thù và kéo Cơ quan điều tra xuống bùn nhằm kéo dài thời gian vụ án và che giấu tội lỗi.

Không có bất kỳ ngoại lệ nào

Ngày 7/1/2014, Tòa án Nhân dân thành phố Hà Nội xét xử vụ án “Tổ chức người khác trốn đi nước ngoài”. Các bị cáo tại phiên tòa xét xử sơ thẩm lần này gồm: Dương Tự Trọng (nguyên Phó Giám đốc Công an Hải Phòng, nguyên Phó Cục trưởng Cục Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội, Bộ Công an); Vũ Tiến Sơn (nguyên Phó Trưởng Phòng CSĐT tội phạm về trật tự xã hội, Công an Hải Phòng); Hoàng Văn Thắng (nguyên cán bộ Phòng CSĐT các tội phạm về môi trường, Công an Hải Phòng); Đồng Xuân Phong (nguyên cán bộ Hải quan TP. Hải Phòng, đang bỏ trốn, bị truy nã); Trần Văn Dũng (tên thường gọi là Dũng “Bắc Kạn”, từng bị TAND tỉnh Bắc Thái trước đây, kết án về tội buôn lậu và tàng trữ trái phép chất ma túy); Nguyễn Trọng Ánh (nguyên cán bộ Phòng CSĐT tội phạm về trật tự xã hội, Công an Hải Phòng) và Phạm Minh Tuấn (nguyên Giám đốc Xí nghiệp Bạch Đằng Hải Phòng, bạn thân của Dương Tự Trọng).

Không chỉ vụ án tham nhũng tại Vinalines, trong năm qua, dưới sự chỉ đạo của Đảng, Nhà nước, Bộ trưởng Bộ Công an, Đại tướng Trần Đại Quang đã cùng tập thể lãnh đạo Bộ quyết liệt triển khai các kế hoạch tấn công tội phạm trên mọi lĩnh vực. Nhiều vụ án đại án tham nhũng lớn tưởng chừng bế tắc nhưng đã được Bộ Công an nhanh chóng kết luận điều tra, sớm đưa ra xét xử, như: Vụ tham nhũng tại Công ty Cho thuê tài chính 2 (thuộc Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn); vụ lợi dụng chức vụ quyền hạn tại Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam; vụ án kinh tế tại Ngân hàng ACB liên quan đến “bầu” Kiên…

Đây là những bản án công minh, cho thấy sự quyết liệt của Đảng ủy Công an Trung ương và lãnh đạo Bộ Công an trong việc chỉ đạo đấu tranh với tội phạm theo đúng tinh thần Thủ tướng Chính phủ đã quán triệt: Tất cả mọi người đều bình đẳng trước pháp luật, không có bất kỳ ngoại lệ nào, khi phạm tội đều bị điều tra xử lý nghiêm minh theo pháp luật.

Ông Lê Như Tiến, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội, phát biểu: “Tôi rất tin lãnh đạo Bộ Công an, đặc biệt là Đại tướng Trần Đại Quang, rất vô tư, khách quan và chỉ đạo nghiêm túc vụ án tham nhũng tại Vinalines. Còn qua việc xét xử các vụ án tham nhũng lớn gần đây tôi thấy hoạt động của bộ máy phòng chống tham nhũng khá quyết liệt, tạo nên hiệu quả như chúng ta đã thấy. Điều đó thể hiện sự quyết liệt và cũng thể hiện cam kết của Đảng, Nhà nước ta về việc tuyên chiến với tham nhũng đã có kết quả”.

Thầm lặng gìn giữ bình yên cuộc sống

Năm 2013, lực lượng Công an đã khám phá 44.033/59.111 vụ phạm pháp hình sự, xử lý 88.259 đối tượng, triệt phá 2.643 băng nhóm tội phạm, đạt 74,49% (cao hơn 1,49% so với năm 2012); kêu gọi đầu thú 1.606 đối tượng truy nã tăng 3,1%, trong đó 2.328 đối tượng nguy hiểm, đặc biệt nguy hiểm (tăng 4,11%). Trong lĩnh vực kinh tế, các lực lượng đã phát hiện 12.138 vụ vi phạm về trật tự quản lý kinh tế, nhiều hơn 518 vụ, phát hiện 435 vụ tham nhũng, nhiều hơn 104 vụ so với 2012. Tội phạm ma tuý, phát hiện 18.384 vụ, 28.534 đối tượng phạm tội, tăng 561 vụ và 2.399 đối tượng, thu giữ 631,29kg heroin và 225,030 kg ma tuý tổng hợp. So với năm 2012, các vụ việc khiếu kiện gây mất trật tự an ninh, chính trị đã giảm 89,5% số vụ và 30,58% số người tham gia. Kết quả này cho thấy công tác bảo đảm an ninh trật tự đối mặt với nhiều khó khăn, nhưng với sự phối hợp chặt chẽ các bộ, ngành, sự ủng hộ của nhân dân, lực lượng Công an phát huy tốt vai trò nòng cốt, góp phần giữ vững ổn định chính trị xã hội, phục vụ cho phát triển kinh tế-xã hội và đối ngoại của đất nước.

Là người theo sát diễn biến tình hình an ninh-quốc phòng của Việt Nam trong thời gian qua, Viện sỹ, Tiến sĩ - Thượng tướng Nguyễn Huy Hiệu, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, nhận định: “Sau Hội nghị Trung ương 4 khóa XI vừa qua, lực lượng công an nhân dân đã góp phần quan trọng trong công tác đảm bảo, giữ gìn an ninh nội bộ. Đặc biệt là, trong cuộc chiến chống tham nhũng, lãnh đạo Bộ Công an đã chỉ đạo quyết liệt điều tra xử lý những vụ án trọng điểm được dư luận quan tâm. Việc nhanh chóng giải quyết dứt điểm các vụ án trọng điểm đã góp phần từng bước đẩy lùi được tệ nạn tham nhũng, bước đầu củng cố được niềm tin của các tầng lớp nhân dân, góp phần đảm bảo trong ấm ngoài êm. Bộ trưởng Bộ Công an đã rất quyết liệt trong công tác chỉ đạo điều tra phá các vụ án, đặc biệt là các vụ án tham nhũng”.

PGS.TS Nguyễn Viết Thông, Tổng Thư ký Hội đồng Lý luận Trung ương, nhận định năm 2013, tình hình thế giới có nhiều diễn biến phức tạp, nhiều nước xảy ra xung đột chính trị, biểu tình phản đối chính quyền, đánh bom liều chết gây mất ổn định xã hội. Trong nước, hội nhập quốc tế đang đi vào chiều sâu, nhưng có sự tự diễn biến, tự chuyển hóa trong nội bộ. Mặc dù vậy, chính trị và an ninh quốc gia giữ vững được ổn định, trật tự an toàn xã hội vẫn được đảm bảo. So với các nước thì đây là điểm nổi bật nhất của đất nước ta, chúng ta vẫn đảm bảo được trật tự an ninh quốc gia trên tất cả các mặt, an ninh chính trị, an ninh kinh tế, an ninh tư tưởng văn hóa… Ngành Công an đã có những đóng góp rất tích cực vào những kết quả đó, đặc biệt là đã phát hiện, điều tra, khởi tố, bắt giam được những tội phạm nguy hiểm, tội phạm tham nhũng lớn, gây bức xúc trong dư luận.

Ông Nguyễn Đình Quyền, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội, phân tích: Cơ quan điều tra Việt Nam được coi là một trong những cơ quan giỏi nhất thế giới. Quá trình điều tra của Việt Nam rất nhanh. “Khóa trước, chúng tôi làm việc với Cục điều tra Liên bang Mỹ (FBI), thì thấy án an ninh quốc gia, giết người cướp của của ta điều tra rất giỏi, vì công cuộc phòng chống tội phạm của ta dựa vào nhân dân”, ông Quyền cho biết.

Là người được gặp trực tiếp Ngoại trưởng Mỹ John Kerry trong lễ ký kết hợp đồng giữa GE Power & Water và Công ty Công Lý, ông Tô Hoài Dân, Tổng Giám đốc kiêm Chủ tịch HĐQT Công ty Công Lý – chủ đầu tư công trình điện gió lớn nhất Việt Nam tại Bạc Liêu, chia sẻ: Ngoại trưởng Mỹ nói đất nước Việt Nam yên bình, việc đi lại của Ngoại trưởng Mỹ trong lãnh thổ Việt Nam rất thoải mái, từ thành thị tới nông thôn mà Ngoại trưởng Mỹ đến thăm và làm việc, không như các nước khác, đi đâu cũng phải chuẩn bị đội ngũ an ninh dày đặc. Ông Dân cũng cho biết, Ngoại trưởng John Kerry có ấn tượng, đánh giá rất tốt về Công an Việt Nam.

Về phía cá nhân, ông Dân nhận định, trong những năm qua tình hình an ninh chính trị của đất nước ổn định đã giúp ông và Công ty làm ăn phát triển. Việc Bộ Công an phá được những vụ án tham nhũng lớn về kinh tế, phá án rất nhanh; những vụ án lớn như vụ Nguyễn Đức Kiên (bầu Kiên), Dương Chí Dũng, Dương Tự Trọng, Huỳnh Huyền Như… đều bị điều tra, truy bắt rất nhanh. “Điều này khiến giới doanh nhân tự phải ý thức được trách nhiệm của mình trong kinh doanh, làm ăn, làm gì cũng phải đúng pháp luật, không ai có thể lọt lưới trời. Tôi rất có cảm tình với Bộ trưởng Bộ Công an, một Giáo sư, Tiến sĩ, Bộ trưởng nho nhã, nói đi đôi với làm, đã hứa là làm, bằng chứng là hứa trước Quốc hội truy tìm bằng được Dương Chí Dũng là phải chỉ đạo quyết liệt truy bắt ngay”, ông Dân chia sẻ.

Đồng tình với ý kiến này, ông Chen Hung Chi, một doanh nhân nước ngoài, Giám đốc Công ty TNHH Young Fast Optoelectronics trong thư cám ơn gửi lãnh đạo Bộ Công an, ông viết “Công an Việt Nam đã đào tạo ra những cán bộ rất giỏi, hoàn thành được những nhiệm vụ khó khăn, phức tạp để bảo vệ quyền lợi cho doanh nghiệp nước ngoài, mang lại môi trường an ninh tốt và niềm tin cho chúng tôi. Chúng tôi hy vọng với môi trường an ninh đảm bảo, quyền lợi chính đáng của các doanh nghiệp nước ngoài như chúng tôi được bảo vệ, thời gian tới nhiều doanh nghiệp nước ngoài tìm đến Việt Nam để đầu tư, làm ăn, kinh tế Việt Nam sẽ ngày càng phát triển”.

Nói về công cuộc chống tham nhũng, nhà báo-nhà thơ Bùi Hoàng Tám bình luận: “Công bằng mà nói, nhìn lại công cuộc phòng chống tham nhũng do Đảng phát động và Luật Phòng chống tham nhũng sau nhiều năm thực hiện vẫn chưa đạt hiệu quả như mong muốn. Những vụ tham nhũng ngày càng nhiều, tinh vi và nghiêm trọng hơn với số tài sản ngày càng lớn. Điều đó khiến quần chúng nhân dân thiếu niềm tin, thậm chí hoài nghi về quyết tâm chống tham nhũng. Đó cũng là thách thức mà lực lượng Công an luôn phải cố gắng để hoàn thành chức trách, nhiệm vụ được giao, xứng đáng với sự tin cậy của Đảng, Nhà nước và nhân dân”.

Liêm Thanh