Quan hệ Việt Nam-LB Nga: Phát triển mạnh mẽ trên nền tảng vững chắc

Việt Nam và Liên Xô trước đây chính thức thiết lập quan hệ ngoại giao vào tháng 1/1950. Trong quá khứ, nhân dân hai nước luôn kề vai sát cánh, ủng hộ và giúp đỡ lẫn nhau bất chấp nhiều thử thách và biến động lịch sử.

Với mong muốn phát huy truyền thống hữu nghị và hợp tác tốt đẹp đó, lãnh đạo hai nước đã quyết định nâng tầm quan hệ Việt Nam-Liên bang Nga thành đối tác chiến lược (năm 2001) và sau này là đối tác chiến lược toàn diện (năm 2012), tạo sự tin cậy chính trị thúc đẩy hơn nữa hợp tác nhiều mặt giữa hai nước.

Trên cơ sở đó, quan hệ hợp tác giữa Việt Nam và Nga không ngừng phát triển. Các chuyến thăm của lãnh đạo cấp cao hai bên diễn ra thường xuyên. Các nhiệm vụ ưu tiên nhằm thúc đẩy quan hệ được triển khai tích cực và hiệu quả. Hai bên phối hợp chặt chẽ và ủng hộ nhau trên các diễn đàn quốc tế, đẩy mạnh hợp tác trong khuôn khổ ASEAN-Liên bang Nga.

Từ năm 2008, Việt Nam và Nga thiết lập cơ chế đối thoại chiến lược ngoại giao-quốc phòng-an ninh thường niên cấp Thứ trưởng thường trực Ngoại giao; năm 2013 thiết lập cơ chế đối thoại chiến lược cấp Thứ trưởng Quốc phòng.

Việt Nam và Liên bang Nga đã ký kết nhiều văn kiện cấp Nhà nước và Chính phủ, một cơ sở pháp lý đồ sộ cho sự phát triển quan hệ hợp tác, hữu nghị giữa hai nước trong giai đoạn mới.

Hợp tác kinh tế-thương mại Việt Nam-Liên bang Nga thời gian qua phát triển năng động. Kim ngạch thương mại hai chiều tiếp tục tăng bất chấp khó khăn của kinh tế khu vực và thế giới. Kim ngạch thương mại song phương năm 2015 đạt 2,2 tỷ USD, quý I/2016 đạt khoảng 600 triệu USD. Nga hiện có 114 dự án đầu tư tại Việt Nam với tổng vốn đăng ký 2 tỷ USD. Việt Nam có 20 dự án đầu tư tại Nga với tổng vốn 2,93 tỷ USD.

Đặc biệt, nhằm đạt mục tiêu nâng kim ngạch thương mại hai chiều lên 10 tỷ USD vào năm 2020, Việt Nam và các nước Liên minh Kinh tế Á-Âu (gồm Nga, Belarus, Kazakhstan, Armenia và Kyrgizstan) đã ký Hiệp định Thương mại tự do (tháng 5/2015), hiện Hiệp định đang trong quá trình hoàn tất phê chuẩn và sẽ sớm có hiệu lực, tạo điều kiện mở rộng trao đổi hàng hóa, dịch vụ và đầu tư giữa hai nước.

Ngoài ra, hai nước tiếp tục hợp tác hiệu quả trong các lĩnh vực truyền thống như dầu khí với nhiều dự án mới được triển khai tại cả Việt Nam và Nga. Hiện Nga đang hợp tác với Việt Nam xây dựng Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận I đầu tiên của Việt Nam.

Đầu tư song phương tiếp tục tăng trưởng với nhiều dự án quy mô lớn. Tại Nga, sau dự án Trung tâm Văn hóa thương mại Hà Nội-Moscow của Công ty Incentra đi vào hoạt động, Tập đoàn TH-True Milk bắt đầu triển khai dự án chăn nuôi bò sữa và sản xuất nông nghiệp áp dụng công nghệ cao tại Nga với tổng số vốn gần 2 tỷ USD. Dự kiến tuần tới, TH-True Milk tổ chức động thổ dự án.

Hợp tác trong các lĩnh vực khác như giáo dục-đào tạo, khoa học-kỹ thuật, công nghệ, văn hóa và du lịch phát triển rất tích cực. Nga đang dành gần 900 suất học bổng cho sinh viên Việt Nam du học tại Nga mỗi năm. Lượng khách du lịch Nga đến Việt Nam mỗi năm liên tục tăng mạnh đạt hơn 400.000 khách trong năm 2015, trong khi hợp tác văn hóa không ngừng được tăng cường với nhiều hoạt động giới thiệu văn hóa hai nước được tổ chức thường xuyên.

Cùng với lĩnh vực kinh tế, xã hội, kỹ thuật quân sự là hướng hợp tác truyền thống mũi nhọn với việc Nga tiếp tục bán cho Việt Nam nhiều vũ khí, trang thiết bị quân sự hiện đại, góp phần quan trọng vào việc bảo vệ chủ quyền, an ninh quốc gia. Ngoài ra, hai nước hợp tác hiệu quả  trong việc huấn luyện sĩ quan, cán bộ quân sự của Việt Nam.

Nhận định về mối quan hệ giữa hai nước, trao đổi với báo chí, Đại sứ  Việt Nam tại LB Nga Nguyễn Thanh Sơn cho rằng, quan hệ đối tác chiến lược toàn diện Việt-Nga hết sức đặc biệt, được xây dựng dựa trên nền tảng hữu nghị truyền thống lâu đời giữa hai dân tộc. Quan hệ hợp tác giữa Việt Nam và Nga không ngừng được củng cố, có độ tin cậy cao.

Còn theo Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Liên bang Nga tại Việt Nam Konstantin Vasilievich Vnukov, sự phát triển quan hệ hợp tác với Việt Nam - một người bạn lâu đời và đối tác tin cậy của Nga - là một trong những hướng đi quan trọng bậc nhất trong chính sách đối ngoại của Nga tại khu vực châu Á-Thái Bình Dương.

“Có thể tự hào rằng trong một thời gian lịch sử tương đối ngắn, Liên bang Nga và Việt Nam đã thành công trong việc xây dựng nền móng vững chắc để thúc đẩy các mối quan hệ toàn diện, tạo dựng một nền tảng pháp lý quan trọng, điều này đã cho phép đưa quan hệ song phương lên tầm cao quan hệ đối tác chiến lược toàn diện”, Đại sứ Nga cho biết.

Đức Tuân