10 sự kiện nổi bật của hệ thống Kho bạc Nhà nước năm 2022

(1). Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 455/QĐ-TTg ngày 13/4/2022 về việc phê duyệt Chiến lược phát triển Kho bạc Nhà nước (KBNN) đến năm 2030

Chiến lược phát triển KBNN đến năm 2030 với mục tiêu: Xây dựng KBNN tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả; đổi mới đồng bộ cơ chế, chính sách, quy trình nghiệp vụ quản lý quỹ ngân sách nhà nước, ngân quỹ nhà nước; nâng cao hiệu quả hoạt động huy động vốn cho ngân sách nhà nước; thực hiện tốt chức năng tổng kế toán nhà nước; kiện toàn bộ máy tổ chức gắn với tăng cường ứng dụng nền tảng công nghệ thông tin hiện đại, có sự kết nối, liên thông với hệ thống cơ sở dữ liệu khác của ngành Tài chính, cơ sở dữ liệu quốc gia, phục vụ tốt nhất người dân, doanh nghiệp, các cơ quan nhà nước, góp phần xây dựng nền tài chính quốc gia an toàn, bền vững. Chiến lược phát triển KBNN đến năm 2030 có ý nghĩa vô cùng quan trọng, là cơ sở, nền tảng tiếp tục xây dựng hệ thống Kho bạc Nhà nước phát triển hiện đại, bền vững.

(2). Triển khai thành công mô hình thanh toán điện tử liên ngân hàng tập trung và liên thông các hệ thống công nghệ thông tin

Năm 2022, mô hình thanh toán điện tử liên ngân hàng tập trung đã được triển khai thành công trên phạm vi toàn hệ thống KBNN. Việc triển khai diện rộng mô hình thanh toán điện tử liên ngân hàng tập trung là bước cải tiến lớn trong công cuộc hiện đại hóa của ngành Tài chính nói chung, hệ thống KBNN nói riêng.

Triển khai mô hình thanh toán điện tử liên ngân hàng tập trung đã góp phần hoàn thiện liên thông các hoạt động nghiệp vụ KBNN, mang lại nhiều lợi ích cho cả KBNN và đơn vị giao dịch: Tự động hóa tối đa các bước xử lý trên ứng dụng, rút ngắn thời gian kiểm soát các món chi ngân sách, góp phần đẩy nhanh giải ngân nguồn vốn ngân sách nhà nước, nâng cao năng suất cũng như chất lượng lao động của công chức hệ thống KBNN. Trong công tác quản lý ngân quỹ, việc triển khai mô hình thanh toán điện tử liên ngân hàng đã tập trung nhanh ngân quỹ về Ngân hàng Nhà nước, hoàn thiện hệ thống tài khoản tập trung TSA theo thông lệ quốc tế, nâng cao hiệu quả hỗ trợ của chính sách tài khóa cho chính sách tiền tệ. Việc triển khai thành công mô hình thanh toán điện tử liên ngân hàng cũng là cơ sở để ngành Tài chính nói chung, hệ thống KBNN nói riêng từng bước hội nhập với xu hướng phát triển thanh toán điện tử của các hệ thống ngân hàng trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư đang diễn ra mạnh mẽ trong hầu khắp các lĩnh vực kinh tế - xã hội.

(3). Xây dựng và triển khai ứng dụng thành công trên phạm vi toàn quốc Chương trình kiểm soát chi đầu tư (Chương trình ĐTKB-GD) để thực hiện kiểm soát, thanh toán các dự án đầu tư công theo phương thức điện tử

KBNN đã xây dựng và triển khai trên toàn quốc Chương trình kiểm soát chi đầu tư (Chương trình ĐTKB-GD) để thực hiện kiểm soát, thanh toán các dự án đầu tư công theo phương thức điện tử. Chương trình ĐTKB-GD được kết nối, giao diện với hệ thống dịch vụ công trực tuyến; Hệ thống thông tin quản lý ngân sách và kho bạc (TABMIS); Hệ thống tổng hợp báo cáo (THBC-LAN). Dữ liệu báo cáo giải ngân vốn đầu tư công phát sinh hàng ngày được tổng hợp từ KBNN huyện, KBNN tỉnh và được đồng bộ lên KBNN Trung ương. Vì vậy, số liệu giải ngân vốn đầu tư công được khai thác một cách kịp thời, chủ động tại mọi thời điểm, là cơ sở quan trọng để đánh giá tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công của các bộ, ngành, địa phương một cách công khai, minh bạch, phục vụ tốt cho công tác chỉ đạo điều hành của Chính phủ, Bộ Tài chính và các cấp chính quyền địa phương, góp phần đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công.

(4). Mở rộng phối hợp thu NSNN và thanh toán song phương điện tử với các NHTM; phối hợp với Văn phòng Chính phủ và các cơ quan có liên quan đẩy mạnh thu phí, lệ phí, thu phạt qua Cổng dịch vụ công Quốc gia

Trong năm 2022, KBNN đã triển khai mở tài khoản chuyên thu NSNN và ký thỏa thuận hợp tác phối hợp thu NSNN, thanh toán song phương điện tử với 05 NHTM, nâng tổng số NHTM mà KBNN mở tài khoản chuyên thu lên thành 20 NHTM, qua đó hiện đại hóa phương thức thu NSNN; tăng cường trao đổi thông tin, cung cấp thông tin số liệu thu NSNN phục vụ cho công tác chỉ đạo điều hành của lãnh đạo các cấp. Đồng thời, KBNN đã phối hợp với Văn phòng Chính phủ và các đơn vị liên quan đẩy mạnh thu phí, lệ phí và thu phạt trên Cổng dịch vụ công Quốc gia, tạo điều kiện thuận lợi cho đối tượng nộp ngân sách, góp phần tập trung nhanh nguồn thu vào NSNN, góp phần cùng với ngành Thuế thực hiện thu NSNN vượt dự toán năm 2022 với tỉ lệ cao.

5). Hoàn thành công tác tổng hợp, lập Báo cáo quyết toán NSNN và Báo cáo Tài chính nhà nước năm 2020 trình Bộ Tài chính trình Chính phủ báo cáo Quốc hội. Báo cáo quyết toán NSNN năm 2020 đã được Quốc hội biểu quyết thông qua với tỷ lệ tán thành cao, đạt tỉ lệ 90,96%

Nhiệm vụ tài chính - NSNN năm 2020 được triển khai trong bối cảnh dịch bệnh COVID-19 đã bùng phát trên phạm vi toàn cầu, ảnh hưởng nghiêm trọng đến mọi mặt kinh tế - xã hội của các quốc gia. Công tác quyết toán NSNN năm 2020 có nhiều khó khăn, vướng mắc do có nhiều nội dung quyết toán phức tạp, phải báo cáo, giải trình với các cấp có thẩm quyền. Tuy nhiên, KBNN đã phối hợp chặt chẽ với các vụ, cục, tổng cục thuộc Bộ để tổng hợp, lập Báo cáo quyết toán NSNN năm 2020 đúng thời hạn, báo cáo, giải trình kịp thời, chính xác, có đủ các cơ sở về số liệu thu, chi, bội chi NSNN năm 2020, thuyết minh, giải trình ý kiến của các cơ quan có thẩm quyền và được Quốc hội đồng ý phê chuẩn đúng thời hạn với tỷ lệ cao (90,96%).

(6). Duy trì cung cấp 100% thủ tục qua dịch vụ công trực tuyến (DVCTT) mức độ 4, đạt tỷ lệ 100% thuộc đối tượng tham gia DVCTT; hoạt động giao dịch với KBNN 24/7 (kể cả ngày nghỉ, ngày lễ) với số lượng chứng từ chi NSNN phát sinh hàng tháng trên DVCTT đạt trên 99%

Năm 2022, KBNN tiếp tục vận hành hệ thống DVCTT hoạt động ổn định, thông suốt phục vụ 100% (khoảng 97.000) đơn vị sử dụng ngân sách thuộc đối tượng bắt buộc tham gia sử dụng; số lượng giao dịch chi ngân sách nhà nước qua DVCTT đạt tỷ lệ trên 99,6%, lượng giao dịch trung bình mỗi ngày từ 100.000 đến 150.000 giao dịch, ngày cao điểm đầu tháng và cuối tháng từ 150.000 đến 200.000 giao dịch, ngày cao điểm cuối năm từ 400.000 đến 500.000 giao dịch.

Việc áp dụng DVCTT đã giúp các đơn vị sử dụng NSNN tiết kiệm được thời gian, chi phí đi lại, đặc biệt ở các địa phương miền núi, vùng sâu vùng xa, nhất là trong giai đoạn dịch bệnh COVID-19 diễn biến phức tạp. Số giao dịch qua DVCTT ngày càng tăng mạnh, nhờ đó đã đáp ứng kịp thời nhu cầu chi tiêu của đơn vị cũng như đưa đồng vốn của ngân sách kịp thời vào triển khai các dự án đầu tư, sớm phát huy hiệu quả (kể cả trong thời gian cách ly xã hội để phòng chống dịch COVID-19). Qua DVCTT, lãnh đạo KBNN các cấp có thể kiểm tra, giám sát được tình trạng xử lý các hồ sơ kiểm soát chi qua các báo cáo thống kê trên cổng dịch vụ công; từ đó, làm tăng tính trách nhiệm của cán bộ kiểm soát chi trong quá trình thực thi nhiệm vụ.

(7). Triển khai thí điểm thanh toán tự động các khoản chi điện, nước, dịch vụ viễn thông theo ủy quyền của các đơn vị sử dụng ngân sách tại KBNN Hà Nội, KBNN Thành phố Hồ Chí Minh

Thực hiện Nghị Quyết số 17/NQ-CP ngày 07/03/2019 của Chính phủ về một số nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm phát triển chính phủ điện tử giai đoạn 2019-2020, định hướng đến 2025; Nghị định số 11/2020/NĐ-CP ngày 20/01/2020 của Chính phủ quy định về thủ tục hành chính thuộc lĩnh vực KBNN và Thông tư số 62/2020/TT-BTC ngày 22/6/2020 hướng dẫn kiểm soát, thanh toán các khoản chi thường xuyên từ ngân sách nhà nước qua KBNN; KBNN đã xây dựng và triển khai thí điểm thành công thanh toán tự động các khoản chi điện, nước, dịch vụ viễn thông theo ủy quyền của các đơn vị sử dụng ngân sách.

Đối với đơn vị sử dụng ngân sách, hàng tháng các đơn vị sử dụng ngân sách không phải gửi yêu cầu thanh toán đối với các khoản chi điện và viễn thông, KBNN tự động thanh toán theo ủy quyền của đơn vị, do đó giảm thiểu chi phí và cải cách thủ tục hành chính. Đối với KBNN, đã giảm thiểu thời gian xử lý, khối lượng công việc cho công chức kho bạc, qua đó, tập trung kiểm soát các khoản chi có độ rủi ro cao nâng cao hiệu quả quản lý của KBNN. Đồng thời giảm được phí thanh toán mà NSNN phải chi trả cho các ngân hàng. Đối với nhà cung cấp, quy trình này tiết kiệm chi phí và thời gian tổ chức thu tiền cho nhà cung cấp.

(8). Quản lý ngân quỹ nhà nước an toàn, hiệu quả, đáp ứng đầy đủ, kịp thời các khoản thanh toán, chi trả của ngân sách nhà nước. (Thông qua công tác quản lý ngân quỹ nhà nước, đến tháng 12/2022 KBNN tiếp tục nộp NSNN 1.200 tỷ đồng)

Thông qua hệ thống tài khoản thanh toán tập trung, số dư ngân quỹ nhà nước từ địa phương được tập trung toàn bộ về trung ương và gửi tại Ngân hàng Nhà nước, giúp Kho bạc Nhà nước chủ động trong công tác điều hành ngân quỹ nhà nước, đảm bảo khả năng thanh khoản, đáp ứng đầy đủ, kịp thời các khoản thanh toán, chi trả của ngân sách nhà nước và các đơn vị giao dịch. Đồng thời, bám sát diễn biến tình hình thu, chi ngân sách nhà nước, Kho bạc Nhà nước đã chủ động, tích cực phối hợp với các đơn vị liên quan xây dựng phương án điều hành ngân quỹ nhà nước, trình Lãnh đạo Bộ Tài chính phê duyệt.

Trên cơ sở đó, triển khai các nghiệp vụ sử dụng ngân quỹ nhà nước tạm thời nhàn rỗi cho ngân sách trung ương vay, tạm ứng để xử lý thiếu hụt tạm thời, đáp ứng các nhu cầu chi đột xuất khi ngân sách nhà nước chưa tập trung kịp nguồn thu; tạm ứng cho ngân sách địa phương để bù đắp thiếu hụt tạm thời; gửi tiền có kỳ hạn tại ngân hàng thương mại và mua lại có kỳ hạn trái phiếu Chính phủ, đảm bảo công tác quản lý ngân quỹ nhà nước an toàn, hiệu quả; đồng thời, gắn kết chặt chẽ giữa quản lý ngân quỹ, quản lý ngân sách và quản lý nợ. Tính đến 12/2022, KBNN đã tiếp tục nộp vào NSNN 1.200 tỷ đồng từ thu hoạt động quản lý ngân quỹ nhà nước.

(9). KBNN tiếp tục đứng ở vị trí thứ 2 trong số các đơn vị thuộc khối tổng cục thuộc Bộ Tài chính về việc thực hiện tốt công tác cải cách hành chính (CCHC). Kết quả đánh giá mức độ hài lòng của các đơn vị, tổ chức đối với chất lượng phục vụ của hệ thống KBNN năm 2022 đạt tỉ lệ 94,5%

Thời gian qua, cùng với quá trình chuyển đổi số và sự triển khai quyết liệt công tác cải cách hành chính của Chính phủ, các bộ, ban, ngành trung ương và địa phương, hệ thống KBNN luôn xác định công tác CCHC là nhiệm vụ chính trị trọng tâm, được thực hiện thường xuyên, liên tục, góp phần quan trọng vào hoạt động CCHC của ngành Tài chính.

Việc đẩy mạnh CCHC theo quan điểm hành chính phục vụ và thực hiện đồng bộ trên tất cả các lĩnh vực. Công tác hiện đại hóa hành chính được KBNN triển khai quyết liệt và đồng bộ cả trong hoạt động nghiệp vụ và quản trị nội bộ. Với những kết quả đạt được nêu trên, trong năm 2022 KBNN tiếp tục giữ vị trí thứ 2 trong số các đơn vị thuộc khối tổng cục thuộc Bộ Tài chính thực hiện tốt công tác cải cách hành chính; mức độ hài lòng của cá nhân, tổ chức đối với sự phục vụ của hệ thống KBNN trong năm 2022 đạt tỷ lệ 94,5%.

(10). Ban hành quyết định và triển khai thực hiện Đề án phát triển thanh toán không dùng tiền mặt trong hệ thống KBNN đến năm 2025

Trong năm 2022, KBNN đã xây dựng, ban hành và triển khai thực hiện Đề án phát triển thanh toán không dùng tiền mặt trong hệ thống KBNN đến năm 2025 theo Quyết định số 1953/QĐ-KBNN ngày 29/4/2022 của Tổng Giám đốc KBNN. Việc triển khai Đề án thanh toán không dùng tiền mặt đã tạo sự chuyển biến tích cực về thanh toán không dùng tiền mặt trong toàn hệ thống KBNN, qua đó hình thành thói quen thanh toán không dùng tiền mặt của các đơn vị sử dụng ngân sách, người nộp NSNN, các tổ chức và cá nhân có giao dịch với KBNN trong hoạt động thu, chi NSNN. Phấn đấu đến cuối năm 2025, không còn giao dịch chi bằng tiền mặt tại KBNN và giảm tới mức tối thiểu các giao dịch thu bằng tiền mặt tại KBNN.