Áp dụng quản lý rủi ro để ngăn chặn gian lận hoàn thuế

Theo Tổng cục Thuế, thời gian qua, một bộ phận người nộp thuế (NNT) lợi dụng sự thông thoáng của cơ chế, chính sách đã thành lập doanh nghiệp (DN) không để sản xuất kinh doanh, mà thực hiện hành vi mua bán, sử dụng hóa đơn khống, bất hợp pháp.

Thông qua công tác quản lý thuế, cơ quan thuế đã nhận diện những hành vi vi phạm pháp luật điển hình của một số DN, tổ chức, cá nhân có động cơ, mục đích sử dụng hoá đơn điện tử bất hợp pháp để chiếm đoạt tiền hoàn thuế của ngân sách Nhà nước (NSNN) như: xuất khống, mua bán hóa đơn trong đó có trường hợp sử dụng hóa đơn giả để trục lợi; lập hóa đơn sai quy định để hợp thức hóa, giảm chi phí đầu vào để giảm thuế phải nộp, kê khai không đúng, không đủ; không xuất hóa đơn cho hàng hóa xuất khẩu...

Ngoài ra, một số DN có hoạt động sản xuất, kinh doanh nhưng đã mua bán, sử dụng hóa đơn bất hợp pháp để kê khai khấu trừ thuế, hoàn thuế giá trị gia tăng (GTGT), kê khai khống chi phí được trừ nhằm trốn thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN), gây thất thu cho NSNN.

Để ngăn chặn các hành vi, thủ đoạn gian lận hoàn thuế GTGT ngày càng tinh vi, Tổng cục Thuế đã ban hành Quyết định 1388/QĐ-TCT ngày 18/9/2023 về việc áp dụng quản lý rủi ro trong phân loại hồ sơ hoàn thuế GTGT và lựa chọn NNT để xây dựng kế hoạch kiểm tra, thanh tra sau hoàn thuế. 

Theo đó, kể từ ngày 25/10, cơ quan thuế bắt đầu thực hiện việc áp dụng quản lý rủi ro trong công tác hoàn thuế GTGT trong phạm vi cả nước.

Việc phân loại hồ sơ hoàn thuế GTGT và lựa chọn NNT để xây dựng kế hoạch kiểm tra, thanh tra sau hoàn thuế dựa trên Bộ chỉ số tiêu gồm 3 nhóm:

Nhóm I là nhóm chỉ số tiêu chí phân loại hồ sơ đề nghị hoàn thuế GTGT thuộc diện kiểm trước hoàn sau;

Nhóm II là nhóm chỉ số tiêu chí phân loại hồ sơ đề nghị hoàn thuế GTGT theo phương pháp chấm điểm rủi ro;

Nhóm III là nhóm chỉ số tiêu chí theo yêu cầu quản lý của cơ quan thuế.

Việc áp dụng quản lý rủi ro trong quản lý thuế là xu thế tất yếu khách quan và phù hợp với yêu cầu cải cách, hiện đại hóa ngành Thuế. 

Việc áp dụng quản lý rủi ro bảo đảm thống nhất trong công tác hoàn thuế GTGT, giảm thiểu sự can thiệp trực tiếp của cán bộ thuế, cơ quan thuế vào việc quyết định các biện pháp đối với NNT, nâng cao tính công khai, minh bạch, vừa khuyến khích, tạo điều kiện thuận lợi để NNT tự nguyện tuân thủ tốt các quy định của pháp luật về thuế, đồng thời góp phần phòng chống gian lận, phát hiện, xử lý các hành vi vi phạm pháp luật về thuế.

Mai Chi