Bánh quế ông Phú - khi nghề truyền thống phát triển thương hiệu OCOP

Không ít sản phẩm từng chỉ quen thuộc trong phạm vi làng xã, nay đã từng bước vươn ra thị trường rộng lớn, có thương hiệu, có chỗ đứng ổn định. Bánh quế ông Phú, một sản phẩm OCOP của Bắc Ninh, là minh chứng rõ nét cho hành trình ấy – hành trình đi lên từ sự bền bỉ của một nghề quê.

Phát triển từ nghề gia truyền

Trước khi được biết đến với tư cách là sản phẩm OCOP, bánh quế ông Phú khởi nguồn từ một cơ sở sản xuất nhỏ của gia đình ông Nguyễn Văn Phú. Nghề làm bánh quế được duy trì qua nhiều năm, gắn liền với nhịp sống giản dị của làng quê. Không ồn ào, không chạy theo số lượng, gia đình ông Phú làm bánh với quan niệm rất mộc mạc: làm bánh để giữ chữ tín, để khách ăn một lần rồi nhớ mãi.

Trong bối cảnh thị trường bánh kẹo ngày càng đa dạng, sự cạnh tranh ngày càng gay gắt, việc duy trì một nghề truyền thống không hề dễ dàng. Nhưng chính sự kiên trì, cẩn trọng trong từng công đoạn đã giúp bánh quế ông Phú giữ được hương vị ổn định, tạo niềm tin với người tiêu dùng địa phương suốt nhiều năm liền.

Bánh quế từ lâu đã là món ăn quen thuộc với nhiều thế hệ người Việt. Những ống bánh mỏng, giòn, thơm mùi quế thường gắn liền với ký ức tuổi thơ, với những ngày Tết, ngày lễ hay những buổi quây quần bên gia đình. Đối với gia đình ông Phú, mỗi mẻ bánh không chỉ là sản phẩm bán ra thị trường, mà còn là sự tiếp nối của một nét văn hóa ẩm thực truyền thống.

Điểm đặc biệt của bánh quế ông Phú nằm ở sự hài hòa giữa nguyên liệu và tay nghề. Quế – thành phần chủ đạo tạo nên hương vị đặc trưng, được lựa chọn kỹ lưỡng từ các vùng núi phía Bắc, nơi quế có hàm lượng tinh dầu cao, cho mùi thơm nồng ấm nhưng dễ chịu. Bột, đường và các nguyên liệu phụ trợ đều được kiểm soát chặt chẽ, đảm bảo an toàn và chất lượng.

Làm bánh quế tưởng chừng đơn giản, nhưng thực tế đòi hỏi sự chính xác và kinh nghiệm lâu năm. Từ khâu pha trộn bột, điều chỉnh độ ẩm, đến việc canh lửa và nhiệt độ khuôn, mỗi công đoạn đều ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng bánh. Chỉ cần nhiệt độ cao hơn hoặc thấp hơn một chút, bánh có thể bị cháy, mất độ giòn hoặc hương quế không đạt yêu cầu.

Dù hiện nay đã có sự hỗ trợ của máy móc, nhiều khâu quan trọng vẫn cần bàn tay và cảm nhận của người thợ. Chính sự kết hợp giữa kinh nghiệm truyền thống và công nghệ hiện đại đã giúp bánh quế ông Phú giữ được hương vị đặc trưng, đồng thời đáp ứng yêu cầu về năng suất và vệ sinh an toàn thực phẩm.

Bước ngoặt từ chương trình OCOP

Năm 2021, bánh quế ông Phú được công nhận đạt chuẩn OCOP 3 sao, đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong quá trình phát triển. Chứng nhận OCOP không chỉ là sự ghi nhận về chất lượng sản phẩm, mà còn mở ra cơ hội để bánh quế ông Phú tiếp cận thị trường theo hướng bài bản, chuyên nghiệp hơn.

Tham gia OCOP, cơ sở sản xuất được hướng dẫn hoàn thiện hồ sơ, chuẩn hóa quy trình, cải tiến bao bì, nhãn mác và xây dựng câu chuyện sản phẩm. Từ một sản phẩm quen thuộc trong phạm vi địa phương, bánh quế ông Phú dần có diện mạo mới – rõ ràng về nguồn gốc, minh bạch về chất lượng và dễ dàng tiếp cận người tiêu dùng.

Sau khi đạt chuẩn OCOP, cơ sở bánh quế ông Phú từng bước đầu tư hệ thống máy móc, cải tiến dây chuyền sản xuất để nâng cao năng suất, đảm bảo chất lượng đồng đều. Tuy nhiên, việc hiện đại hóa không làm mất đi bản chất của nghề truyền thống, mà giúp nghề ấy có điều kiện phát triển bền vững hơn.

Từ vài khuôn bánh thủ công ban đầu, đến nay cơ sở đã mở rộng quy mô sản xuất, xây dựng được mạng lưới hơn 30 nhà phân phối, đưa sản phẩm vào gần 100 siêu thị tại Hà Nội và các tỉnh miền Trung. Bánh quế ông Phú không chỉ xuất hiện tại các cửa hàng đặc sản, mà còn có mặt tại nhiều hội chợ OCOP, sự kiện xúc tiến thương mại trong và ngoài tỉnh.

Việc mở rộng thị trường giúp bánh quế ông Phú nâng cao doanh thu, tạo việc làm ổn định cho lao động địa phương. Quan trọng hơn, nghề làm bánh quế – vốn có nguy cơ mai một trước sức ép của sản phẩm công nghiệp – nay được tiếp thêm sinh lực mới.

Mỗi ống bánh quế không chỉ mang giá trị kinh tế, mà còn chứa đựng giá trị văn hóa và cảm xúc. Đó là hương vị của làng quê, của ký ức gia đình, của những điều quen thuộc nhưng ngày càng trở nên quý giá trong đời sống hiện đại. OCOP đã giúp những giá trị ấy được "định danh", được bảo vệ và phát huy thông qua thị trường.

Hành trình của bánh quế ông Phú cho thấy OCOP không phải là sự thay thế nghề truyền thống, mà là bệ đỡ để nghề truyền thống phát triển trong bối cảnh mới. Thông qua OCOP, người làm nghề được hỗ trợ về kỹ thuật, bao bì, xây dựng thương hiệu và kết nối thị trường, từ đó nâng cao giá trị sản phẩm và thu nhập.

Từ một lò bánh giản dị nơi làng quê Bắc Ninh, bánh quế ông Phú hôm nay đã trở thành sản phẩm OCOP tiêu biểu, đại diện cho tinh thần "lấy bản sắc làm gốc, lấy chất lượng làm nền tảng". Đó cũng là minh chứng cho thấy, nếu được đầu tư đúng hướng và giữ vững giá trị cốt lõi, những nghề quê bền bỉ hoàn toàn có thể vươn xa, đóng góp tích cực vào phát triển kinh tế nông thôn và xây dựng nông thôn mới giàu bản sắc.

Thiện Tâm