BHXH Việt Nam - Chặng đường 20 năm phát triển

Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh yêu cầu BHXH Việt Nam đẩy mạnh hơn nữa cải cách thủ tục hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin, coi đây là nhiệm vụ đột phá nâng cao chất lượng phục vụ đối tượng tham gia BHXH, BHYT. Ảnh: VGP/Thành Chung

Thành quả nỗ lực mở rộng diện bao phủ bảo hiểm

Những ngày đầu thành lập, BHXH Việt Nam chỉ có 6 tổ chức giúp việc; Văn phòng, Trung tâm Thông tin-Khoa học ở Trung ương và hệ thống cơ quan BHXH cấp tỉnh, cấp huyện trên cả nước. Đến nay, BHXH Việt Nam đã có 16 tổ chức giúp việc, 8 đơn vị sự nghiệp trực thuộc, 63 BHXH tỉnh, thành phố và 703 BHXH cấp huyện. Đội ngũ cán bộ, công chức viên chức tăng nhanh cả về số lượng và chất lượng. Đến hết năm 2014, toàn ngành có gần 20.300 người, với 82% cán bộ có trình độ từ đại học trở lên.

Từ việc tham gia BHXH, BHYT chỉ bắt buộc đối với người lao động trong các cơ quan Nhà nước, các doanh nghiệp quốc doanh và lực lượng vũ trang trước đây, đến nay, việc tham gia đã được mở rộng cho tất cả người lao động thuộc mọi thành phần kinh tế, gồm cả hai loại hình bắt buộc và tự nguyện. Bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) cũng được áp dụng từ năm 2009. Tham gia BHYT từ chỗ tồn tại hai chế độ bắt buộc và tự nguyện, nay đã trở thành quy định bắt buộc đối với mọi người dân.

Với việc mở rộng đối tượng, số người tham gia BHXH, BHYT, BHTN cũng tăng nhanh qua từng năm. Đến hết năm 2014, cả nước đã có 11,37 triệu người tham gia BHXH bắt buộc, tăng hơn 9 triệu người so với năm 1995 và tăng hơn 4,67 triệu người so với năm 2006 (năm đầu tiên thực hiện Luật BHXH); 64,8 triệu người tham gia BHYT (chiếm gần 71% dân số), tăng 48,4 triệu người so với năm 2003 (năm đầu tiên sáp nhập hệ thống BHYT Việt Nam sang BHXH Việt Nam) và tăng 11,5 triệu so với năm 2009 (năm đầu tiên thực hiện Luật BHYT).

Cùng với đó, còn có trên 9 triệu người tham gia BHTN, tăng hơn 3,6 triệu người so với năm 2009 (năm đầu tiên thực hiện chế độ BHTN).

Hằng năm, toàn ngành luôn hoàn thành xuất sắc chỉ tiêu thu BHXH, BHYT được Chính phủ giao. Từ năm 1995 đến nay, số thu BHXH, BHYT, BHTN lũy kế đạt gần 904 nghìn tỷ đồng.

Riêng năm 2014, số thu đạt trên 197 nghìn tỷ đồng, bằng 102,3% so với kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao, trong đó, thu BHXH bắt buộc đạt trên 130 nghìn tỷ đồng, tăng 164 lần so với năm 1995 và tăng 3,8 lần so với năm 2006 (năm đầu thực hiện Luật BHXH); thu BHTN đạt 11.872 tỷ đồng, tăng 8.278 tỷ đồng (tăng 2,3 lần) so với năm 2009 (năm đầu tiên thực hiện chế độ BHTN);

Thu BHXH tự nguyện đạt 711,6 tỷ đồng, tăng 700,8 tỷ đồng (tăng 65 lần) so với năm 2008 (năm đầu tiên thực hiện chế độ BHXH tự nguyện); thu BHYT đạt trên 55,1 nghìn tỷ đồng, tăng 29 lần so với năm 2003 và tăng gần 4,3 lần so với năm 2009 (năm đầu tiên thực hiện Luật BHYT).

Những năm qua, mặc dù chế độ, chính sách về BHXH, BHYT liên tục được sửa đổi, bổ sung; hằng năm tiền lương, tiền công làm căn cứ tính hưởng lương hưu và trợ cấp BHXH được Chính phủ điều chỉnh, nhưng quyền lợi của nhân dân và người lao động luôn được đảm bảo và thực hiện ngày càng tốt hơn.

Từ năm 1995 đến năm 2014, toàn ngành đã giải quyết kịp thời, đúng chế độ chính sách cho trên 1,6 triệu người hưởng BHXH thường xuyên, gần 70 triệu lượt người giải quyết chế độ trợ cấp một lần và các chế độ BHXH ngắn hạn.

Riêng năm 2014, toàn ngành đã giải quyết cho trên 8 triệu lượt người hưởng các chế độ BHXH, trong đó có gần 123.000 người hưởng chế độ BHXH hằng tháng, trên 7,9 triệu lượt người hưởng các chế độ BHXH ngắn hạn.

Lương hưu và trợ cấp BHXH hằng tháng của trên 2,7 triệu người được chi trả đầy đủ, kịp thời, an toàn.

Từ năm 2003 đến năm 2014, toàn ngành đã phối hợp với các cơ sở y tế đảm bảo quyền lợi cho trên 994 triệu lượt người khám, chữa bệnh BHYT. Riêng năm 2014 đã thanh toán chi phí khám chữa bệnh cho trên 138 triệu lượt người, tăng 1,5 lần so với năm 2009.

Từ năm 2010 đến nay, quỹ BHYT luôn được cân đối và có kết dư. Đến hết năm 2014, kết dư quỹ BHYT là 33 nghìn tỷ đồng, nguồn quỹ này được bổ sung kịp thời vào quỹ khám, chữa bệnh, góp phần nâng cao chất lượng chăm sóc và bảo vệ sức khỏe cho nhân dân.

Quỹ BHXH được quản lý, đầu tư theo đúng quy định của Nhà nước và chỉ đạo của Hội đồng quản lý BHXH Việt Nam.

Kể từ năm 1995 đến nay, quỹ BHXH luôn tồn dư. Đến hết năm 2009, quỹ tồn dư 100 nghìn tỷ đồng và đến hết năm 2014, số dư quỹ BHXH lũy kế trên 369,5 nghìn tỷ đồng, tăng gấp 3,7 lần so với năm 2009.

Đảm bảo quyền an sinh xã hội của người dân

Biểu dương những thành tích toàn ngành đã đạt được trong suốt 20 năm xây dựng và phát triển, khẳng định vị trí đặc biệt quan trọng trong công tác đảm bảo an sinh xã hội, Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh nhấn mạnh, bước sang giai đoạn phát triển mới, thời cơ thuận lợi có nhiều nhưng khó khăn thách thức cũng không ít, BHXH Việt Nam phải có giải pháp cụ thể để khắc phục các tồn tại, hạn chế.

Ngành cần chủ động phối hợp các bộ, ngành, địa phương triển khai thực hiện hiệu quả Luật BHXH, Luật BHYT, Đề án BHYT toàn dân và Chiến lược phát triển ngành BHXH Việt Nam đến năm 2020; đặc biệt là triển khai nhiệm vụ công dân có quyền bảo đảm an sinh xã hội theo quy định của Hiến pháp.

Đây là nhiệm vụ trọng tâm và lâu dài, đòi hỏi phải thực hiện đồng bộ các giải pháp, vừa phải tiếp tục hoàn thiện cơ chế, chính sách, đồng thời chú trọng công tác phát triển đối tượng, nâng cao chất lượng phục vụ người tham gia BHXH, BHYT.

Phó Thủ tướng yêu cầu tiếp tục nâng cao nhận thức của các ngành, các cấp, người sử dụng lao động, người lao động và nhân dân về vị trí, vai trò, tầm quan trọng của chính sách BHXH, BHYT trong hệ thống an sinh xã hội của đất nước, thực hiện nhiệm vụ này cùng với công tác thông tin tuyên truyền.

Ngành phải chủ động phối hợp với các cơ quan hữu quan nâng cao hiệu quả hoạt động, đảm bảo tốt nhất quyền lợi của người tham gia.

Phó Thủ tướng lưu ý, BHXH Việt Nam cần quan tâm đến công tác quản lý ngành, nâng cao năng lực chuyên môn, phẩm chất đạo đức của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, giữ nghiêm kỷ cương, kỷ luật, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý nghiêm vi phạm trong thực hiện chính sách BHXH, BHYT, chuẩn bị tốt các điều kiện để thực hiện hiệu quả nhiệm vụ thanh tra chuyên ngành theo quy định của Luật BHXH.

Phó Thủ tướng cũng yêu cầu BHXH Việt Nam đẩy mạnh hơn nữa cải cách thủ tục hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin, coi đây là nhiệm vụ đột phá nâng cao chất lượng phục vụ đối tượng tham gia BHXH, BHYT.

Đồng thời rút ngắn thời gian thực hiện thủ tục trong giao dịch với các tổ chức, cá nhân xuống bằng nhóm các nước ASEAN 6, phấn đấu đến hết năm 2015 rút ngắn thời gian xuống còn 49,5 giờ/năm.

* Nhân kỷ niệm 20 năm ngày thành lập, BHXH Việt Nam đã tổ chức Triển lãm “BHXH Việt Nam 20 năm xây dựng và phát triển”.

Triển lãm trưng bày 170 bức ảnh, là những dấu mốc quan trọng, phản ánh toàn bộ chặng đường trưởng thành của ngành BHXH, sự nỗ lực và vươn lên không ngừng của tập thể cán bộ, công nhân viên bảo hiểm đóng góp vào sự nghiệp phát triển kinh tế-xã hội của đất nước.

Thành Chung