|
Nước xả từ nhà máy xuống sông Thị Vải. Ảnh do Cục cảnh sát môi trường cung cấp. |
Tại cuộc họp báo ngày 17/9, Bộ trưởng Phạm Khôi Nguyên cho biết, Bộ TNMT đang hoàn thiện cơ sở pháp lý để chuyển hồ sơ vụ việc cho cơ quan điều tra và truy tố theo quy định của pháp luật đối với Công ty Vedan.
Hành vi vi phạm Luật Bảo vệ môi trường của Công ty Vedan rất tinh vi, bằng cách thiết kế và lắp đặt hệ thống bơm, đường ống kỹ thuật để bơm dịch thải lỏng ra sông Thị Vải. Việc lắp đặt hệ thống xả dịch thải và nước thải của Công ty Vedan là trái với quy trình kỹ thuật xử lý chất thải và không đúng với báo cáo đánh giá tác động môi trường đã được phê duyệt.
Năm 1994, sau khi có nhiều ý kiến phản ánh của người dân về tình trạng Công ty Vedan có dấu hiệu vi phạm trong việc xả thải nguồn nước chưa qua xử lý ra sông Thị Vải, các cơ quan chức năng của tỉnh Đồng Nai đã đưa thợ lặn đến tác nghiệp để tìm hiểu nhiều ngày, tuy nhiên kết quả vẫn không phát hiện ra những sai phạm của Công ty Vedan. Bởi, những hệ thống bơm nước thải chưa qua xử lý của Vedan được lắp đặt rất tinh vi, có nơi sâu dưới lòng đất 7-8 mét.
Theo Bộ TNMT, tính đến ngày 15/9/2008, Đoàn kiểm tra đã có đủ căn cứ khoa học, thực tiễn và pháp lý để khẳng định khối lượng dịch thải sau lên men ra sông Thị Vải của công ty này lên đến 44.800m3/tháng, chưa bao gồm lượng thải có qua hệ thống xử lý của công ty.
Theo Phó Cục trưởng Cục cảnh sát môi trường Lương Minh Thảo: Đây là lần đầu tiên Cục cảnh sát môi trường làm rõ được các hệ thống ống thoát nước ngầm được Công ty Vedan sử dụng hệ thống máy bơm 2 chiều đưa nước thải ra ngoài môi trường. Cục cảnh sát môi trường đã yêu cầu công ty cung cấp hệ thống thiết kế kỹ thuật về xử lý nước xả thải nhưng đến thời điểm này Công ty Vedan vẫn chưa cung cấp.
Công ty này từng nhiều lần bị xử phạt vì xả thải, gây ô nhiễm môi trường. Năm 2005, Công ty Vedan từng phải đền bù 15 tỷ đồng cho nông dân nuôi trồng thủy sản thuộc tỉnh Đồng Nai, Bà Rịa-Vũng Tàu và Thành phố Hồ Chí Minh vì thải chất thải gây ô nhiễm môi trường làm thủy sản chết hàng loạt. Cũng trong năm 2005, Bộ TNMT đã thanh tra công tác bảo vệ môi trường đối với Công ty Vedan và đề nghị Sở TNMT tỉnh Đồng Nai xử phạt hành chính 9 triệu đồng. Trước đó, (14/4/2005), Sở TNMT Đồng Nai đã xử phạt cảnh cáo đối với hành vi vi phạm xả nước thải vượt tiêu chuẩn cho phép của Công ty Vedan.
Năm 2007, Công ty Vedan vẫn chưa lắp đặt thiết bị đo lưu lượng và quan trắc tự động một số thông số ô nhiễm đặc trưng trong nước thải.
Được biết đến ngày 19/9, các cơ quan chức năng mới đưa ra kết luận cuối cùng về hình thức xử lý đối với Công ty Vedan.
Bộ trưởng Phạm Khôi Nguyên: Đây là vụ điển hình về môi trường theo chỉ đạo của Thủ tướng. Chúng tôi đã có đầy đủ căn cứ, cơ sở để có thể xử lý, khởi tố. Đây là vi phạm kéo dài nhiều năm. Công ty Vedan đã rất ngoan cố, mưu mẹo, có hành vi lừa đảo mà bằng nghiệp vụ bình thường thì không thể bắt được. Từ năm 2005, tôi đã vào thị sát sông Thị Vải nhiều lần, đã xác định dứt khoát môi trường nhiều khúc sông Thị Vải ô nhiễm là do Vedan gây ra nhưng nghiệp vụ không đủ để xác minh. Việc xử lý Công ty Vedan một cách nghiêm khắc cũng là để răn đe các doanh nghiệp nước ngoài, không thể mang công nghệ lạc hậu vào Việt Nam, vi phạm pháp luật Việt Nam. Chúng tôi sẽ có công văn đề nghị UBND tỉnh Đồng Nai cho dừng nhà máy Vedan để kiểm tra toàn bộ hệ thống xả thải, nhà máy sẽ phải tự đề xuất các phương án xử lý. Ông Lương Minh Thảo, Phó Cục trưởng Cục cảnh sát Môi trường : Công ty Vedan đã vi phạm pháp luật bằng một cách thức tinh xảo, nếu không có nghiệp vụ thì không thể phát hiện được. Năm 2007, tôi đã vào xem hệ thống xả thải của Công ty này với tư cách tham quan thì thấy hoa mắt, y như một trận đồ bát quái! Có hàng trăm bể chứa lớn với hàng trăm đường ống, chằng chịt mà không có nghiệp vụ thì không thể biết chúng dẫn ra đâu. Bình thường các đoàn kiểm tra vào xem hệ thống này thì rất khó phát hiện. Ngoài ra, việc thanh tra theo quy định thường phải báo trước một tuần, do đó doanh nghiệp có sự chuẩn bị. Khi thanh tra, họ cho khóa hết các van xả ra sông… Công ty Vedan đã sử dụng nhiều hình thức tinh vi, xảo quyệt mà phải mất 6 tháng mật phục chúng tôi mới có được đầy đủ chứng cớ. Nguyệt Hà ghi |
Anh Tuyên