Bộ trưởng Chu Ngọc Anh: 'KH-CN phải tác động mạnh mẽ hơn tới năng lực cạnh tranh quốc gia'

Bộ trưởng Bộ KHCN Chu Ngọc Anh. Ảnh: VGP/Nguyễn Hoàng

Bộ trưởng Chu Ngọc Anh: Tôi cảm nhận sâu sắc niềm vinh dự đi đôi với trách nhiệm rất lớn trước đất nước, nhân dân và cộng đồng khoa học và công nghệ, đặc biệt trong bối cảnh mới, khi khoa học-công nghệ và đổi mới sáng tạo phải trở thành đòn bẩy cho công cuộc tái cấu trúc kinh tế, đổi mới mô hình tăng trưởng để phát triển đất nước nhanh và bền vững.

Kỳ vọng và sự quan tâm đặc biệt của Đảng, Nhà nước và xã hội đối với khoa học và công nghệ là một thuận lợi nhưng cũng là một áp lực buộc lực lượng khoa học và công nghệ phải không ngừng đổi mới và hoàn thiện.

Tôi trân trọng nỗ lực và tâm huyết của các Bộ trưởng tiền nhiệm trong việc khởi xướng các đổi mới trong khoa học và công nghệ, thiết lập hành lang pháp lý và tháo gỡ vướng mắc để tạo thuận lợi cho hoạt động nghiên cứu, sáng tạo. Đồng thời, tôi cũng thấu hiểu các khó khăn và rào cản trong thực tiễn thi hành để biến các chủ trương tiến bộ thành hiện thực và đi vào cuộc sống.   

Con đường phía trước đầy thách thức, nhưng tôi tin rằng, với trí tuệ, nhiệt huyết và sự quyết tâm đồng lòng của lực lượng khoa học và công nghệ Việt Nam trong nước và ở nước ngoài, chúng ta sẽ đến đích thành công.

Thời gian tới, trên cương vị Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ, xin ông cho biết những ưu tiên trong chỉ đạo, điều hành?

Bộ trưởng Chu Ngọc Anh: Ưu tiên hàng đầu trong nhiệm kỳ sắp tới của tôi là tập trung chỉ đạo thực hiện thành công các định hướng, giải pháp phát triển khoa học và công nghệ theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 20-NQ/TW, những ưu tiên và trọng tâm công tác của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, trong đó đặc biệt chú trọng vấn đề hiệu quả của hoạt động khoa học và công nghệ, sao cho khoa học và công nghệ tác động trực tiếp và mạnh mẽ hơn tới năng suất lao động, năng lực cạnh tranh của quốc gia và doanh nghiệp, tốc độ và chất lượng tăng trưởng của nền kinh tế đất nước.

Muốn vậy, cần xác định trúng và đúng tầm nhiệm vụ khoa học và công nghệ, xuất phát từ thực tiễn và giải quyết được các yêu cầu bức thiết của thực tiễn phát triển đất nước, ngành, lĩnh vực và doanh nghiệp. Doanh nghiệp phải là chủ thể đi đầu trong thương mại hóa kết quả nghiên cứu, ứng dụng và đổi mới công nghệ.

Để triển khai có hiệu quả nhiệm vụ khoa học và công nghệ, nhân tố con người là quan trọng nhất. Cần gây dựng và phát triển đội ngũ cán bộ khoa học mạnh trong nước và ở nước ngoài, kết hợp đồng thời biện pháp động viên, khuyến khích và đặt yêu cầu trở lại đối với nhà khoa học; đào tạo, trọng dụng người tài kết hợp với đòi hỏi về tính liêm chính và đạo đức trong nghiên cứu.

Bên cạnh đó, cần bảo đảm phương tiện và môi trường làm việc thuận lợi cho cán bộ khoa học. Đầu tư có hiệu quả cho hạ tầng khoa học và công nghệ, trang thiết bị nghiên cứu, phòng thí nghiệm, nguồn lực thông tin và tài chính, kể cả hạ tầng mềm, đó là môi trường học thuật tiên tiến, lành mạnh.  

Có con người giỏi và phương tiện hiện đại chưa đủ, chúng ta cần tiếp tục đổi mới cơ chế quản lý hoạt động khoa học và công nghệ theo hướng dỡ bỏ các rào cản, giải phóng tối đa tiềm năng sáng tạo, nới rộng quyền tự chủ đi đôi với đánh giá công khai, minh bạch kết quả hoạt động nghiên cứu.

Cuối cùng, với một nước đi sau như Việt Nam, cần đẩy mạnh hợp tác quốc tế, thúc đẩy hợp tác nghiên cứu chung để tranh thủ nguồn lực và tri thức của các quốc gia tiên tiến, đồng thời từng bước nâng tầm năng lực và trình độ nghiên cứu trong nước để có thể tham gia hợp tác đối tác bình đẳng và cùng có lợi trong dài hạn.

Nhân dịp này, Bộ trưởng muốn gửi gắm thông điệp gì tới cộng đồng khoa học và công nghệ Việt Nam?

Bộ trưởng Chu Ngọc Anh: Tôi tin tưởng vào trí tuệ, lòng tự trọng và trách nhiệm đối với công việc, với đất nước của các nhà khoa học Việt Nam. Vì vậy, tôi rất mong nhận được sự ủng hộ và chia sẻ của cộng đồng khoa học và công nghệ Việt Nam trong nước và ở người ngoài, cùng chung sức, đồng lòng đóng góp cho thành công của sự nghiệp khoa học và công nghệ.

Tôi cũng mong ngành khoa học và công nghệ tiếp tục nhận được sự quan tâm chỉ đạo của lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Quốc hội và Chính phủ, sự hợp tác và phối hợp chặt chẽ của các bộ, ngành, địa phương, sự hưởng ứng nhiệt tình của người dân và các lực lượng xã hội, để khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo thực sự trở thành động lực thúc đẩy phát triển đất nước nhanh và bền vững.

Xin trân trọng cảm ơn Bộ trưởng!

Nguyễn Hoàng