Báo cáo tại cuộc họp giao ban quý 1/2023 của Bộ GTVT ngày 31/3, ông Bùi Quang Thái, Vụ trưởng Vụ Kế hoạch - Đầu tư (Vụ KH-ĐT) cho biết, tính đến ngày 31/3/2023, Bộ GTVT giải ngân khoảng 17.000 tỷ đồng, đạt hơn 18% kế hoạch năm, cao hơn so với cùng kỳ năm ngoái (đạt khoảng 14%).
Giá trị giải ngân 3 tháng đầu năm tập trung ở các dự án cao tốc Bắc-Nam với giá trị 11.198 tỷ đồng, chiếm tỷ trọng khoảng 80% giá trị giải ngân của cả Bộ GTVT.
Năm 2023, Bộ GTVT được Thủ tướng Chính phủ giao 94.161 tỷ đồng. Đến nay, Bộ GTVT đã giao chi tiết cho các dự án với tổng số 94.135 tỷ đồng (đạt 99,97%).
“Tỷ lệ giải ngân 3 tháng đầu năm của Bộ GTVT cao hơn mức trung bình cả nước (10,35%), là một trong hai bộ, cơ quan trung ương và 17 địa phương có tỷ lệ giải ngân trên 15%”, ông Thái thông tin.
Xét theo nhóm chủ đầu tư, ban QLDA, giá trị giải ngân tập trung ở các chủ đầu tư, ban QLDA thuộc Bộ với giá trị giải ngân gần 16.900 tỷ đồng, đạt 19,6% kế hoạch năm và chiếm tỷ trọng 99,3% giá trị đã giải ngân của Bộ GTVT.
Bên cạnh các Ban QLDA của Bộ, Vụ KH-ĐT cũng cho biết, các chủ đầu tư khác tiến độ giải ngân đã có chuyển biến trong tháng 3 nhưng vẫn rất chậm, chưa đáp ứng tiến độ yêu cầu.
Trong đó, có 8/23 chủ đầu tư giải ngân với giá trị khoảng hơn 112 tỷ đồng, đạt trung bình 5% kế hoạch giao, gồm: VEC, Sở Đồng Tháp, Hưng Yên, Hải Phòng, Quảng Bình, Phú Thọ, Bắc Kạn và Lào Cai.
Có 15/23 chủ đầu tư chưa giải ngân, kế hoạch vốn bố trí cho các chủ đầu tư này chủ yếu phục vụ hoàn ứng và quyết toán dự án.
Riêng dự án tuyến tránh phía Đông TP Buôn Ma Thuột do Ban QLDA công trình giao thông và nông nghiệp phát triển nông thôn Đắk Lắk là chủ đầu tư, song tiến độ triển khai chậm, từ đầu năm đến nay chưa thực hiện giải ngân.
Nhận định thời gian tới tình hình kinh tế tiếp tục có diễn biến khó lường, tốc độ tăng lạm phát vẫn ở mức cao, giá vật liệu xây dựng có xu hướng tăng cao, đặc biệt là giá cát khu vực miền Trung, Vụ KH-ĐT cũng đề nghị các chủ đầu tư chỉ đạo nhà thầu lường trước các khó khăn, xây dựng kế hoạch tập kết vật liệu xây dựng dự phòng trong trường hợp biến động mạnh giá vật liệu, đảm bảo tiến độ thi công các dự án, công trình giao thông trọng điểm.
Ông Lê Quyết Tiến, Cục trưởng Cục Quản lý đầu tư xây dựng cho biết, theo kế hoạch, trong quý 2/2023, các chủ đầu tư/ban QLDA cần hoàn thiện các thủ tục đầu tư để khởi công 10 dự án, hoàn thành 9 dự án.
Riêng tháng 4/2023, có 2 dự án sẽ được khởi công, gồm: dự án cải tạo, nâng cấp QL19 đoạn Km90-Km108 địa bàn tỉnh Gia Lai; Dự án cải tạo các ga trên tuyến đường sắt phía Bắc.
5 dự án sẽ được hoàn thành, gồm: dự án cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 1 các đoạn: Mai Sơn - QL45, Vĩnh Hảo - Phan Thiết, Phan Thiết - Dầu Giây; Tuyến tránh QL1A đoạn qua TP Cà Mau; Cải tạo, nâng cấp QL1A đoạn từ TX Ngã Bảy (nay là TP Ngã Bảy), tỉnh Hậu Giang đến huyện Châu Thành, tỉnh Sóc Trăng.
Cũng trong tháng 4/2023, có 5 dự án cần phê duyệt, gồm: Phát triển các hành lang đường thủy và logistics khu vực phía Nam; Dự án đường cao tốc Dầu Giây - Tân Phú; Xây dựng hệ thống thông tin quản lý tích hợp phục vụ chuyển đổi số Cục Đường thuỷ nội địa VN; Xây dựng các hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu dùng chung của Bộ GTVT giai đoạn 2021-2025; Xây dựng Hệ thống thông tin quản lý kết cấu hạ tầng giao thông hàng hải.
Đánh giá cao công tác giải ngân các đơn vị trong Quý 1/2023, song, Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thắng cũng lưu ý các đơn vị "không được vội mừng".
“Vừa qua giá trị đã giải ngân đang tập trung phần lớn vào tạm ứng hợp đồng của các dự án cao tốc Bắc-Nam giai đoạn 2. Thách thức đặt ra trong tháng 4 và các tháng tiếp theo là chủ đầu tư, nhà thầu phải đổi mới cách làm, tập trung nguồn lực để hoàn ứng và tạo ra khối lượng giải ngân mới, tuyệt đối không được chủ quan”, Bộ trưởng nhấn mạnh.
Bộ trưởng cũng đề nghị các chủ đầu tư/ban QLDA hoàn thành và đưa vào khai thác một số dự án cao tốc thành phần: Mai Sơn - QL45, Vĩnh Hảo - Phan Thiết và Phan Thiết - Dầu Giây trong tháng 4/2023 theo đúng kế hoạch.
Đối với các dự án có kế hoạch về đích trong năm 2023 và dự án trọng điểm đang thực hiện, Bộ trưởng yêu cầu các chủ đầu tư/ban QLDA cũng phải chủ động tháo gỡ khó khăn, vướng mắc về GPMB, vật liệu đảm bảo tiến độ triển khai các dự án theo đúng yêu cầu, đặc biệt là dự án cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 2.
“Tiền đã có sẵn, chúng ta phải tập trung đổi mới cách làm. Các hạng mục quyết định đến tiến độ như: hầm, cầu phải được ưu tiên giải phóng mặt bằng, mặt bằng thuận lợi cần được thi công cuốn chiếu đẩy nhanh tiến độ hơn nữa”, Bộ trưởng chỉ đạo.
Riêng các dự án đường bộ cao tốc: Biên Hòa - Vũng Tàu, Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột, Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng; Các tuyến Vành đai 3 TP.HCM, Vành đai 4 Vùng Thủ đô, Bộ trưởng yêu cầu Cục Đường cao tốc Việt Nam phối hợp với các địa phương được giao làm cơ quan chủ quản hoàn chỉnh thủ tục về đầu tư xây dựng, sớm khởi công các dự án trước ngày 30/6 theo yêu cầu.
Đồng thời, phối hợp với các địa phương hoàn chỉnh báo cáo nghiên cứu tiền khả thi các dự án cao tốc: Ninh Bình - Nam Định - Thái Bình, Gia Nghĩa - Chơn Thành, TPHCM - Chơn Thành.
Liên quan đến lĩnh vực đăng kiểm, Bộ trưởng Bộ GTVT yêu cầu Cục Đăng kiểm Việt Nam tiếp tục phối hợp với cơ quan chuyên môn nghiên cứu, trình dự thảo Nghị định sửa đổi Nghị định 139/2018 quy định về hoạt động kinh doanh dịch vụ kiểm định xe cơ giới.
“Nghị định 139 được sửa đổi sẽ góp phần xử lý triệt để các tồn tại của đăng kiểm. Do đó, việc nghiên cứu sửa đổi tập trung theo hướng mở rộng hoạt động đăng kiểm; Cơ chế quản lý có cái siết để việc phát triển trung tâm đăng kiểm không rơi vào tình trạng “thả nổi” nhưng phải có cái “mở” phù hợp để đảm bảo sự cân bằng cung - cầu.
Mạng lưới trung tâm đăng kiểm cũng cần tập trung vào các thành phố lớn, có nhu cầu cao như: Hà Nội, TPHCM, TP Hải Phòng... Quá trình thực hiện, trung tâm nào vi phạm sẽ yêu cầu đóng cửa ngay”, Bộ trưởng nói.
Trước đó, để xử lý tình trạng ùn tắc nghiêm trọng tại các trung tâm đăng kiểm, đặc biệt tại TP.HCM và TP Hà Nội do thiếu hụt nguồn nhân lực, Bộ GTVT chủ động nắm bắt tình hình, quyết liệt chỉ đạo Cục Đăng kiểm Việt Nam thực hiện nhiều giải pháp để duy trì hoạt động đăng kiểm, gấp rút bổ sung nhân sự để bù đắp cho sự thiếu hụt nhân sự.
Trên tinh thần cầu thị, tiếp thu, lãnh đạo Bộ đã quyết liệt chỉ đạo các cơ quan khẩn trương xây dựng và ban hành Thông tư (theo trình tự rút gọn) sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 16/2021 về kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường phương tiện giao thông cơ giới đường bộ.
Sản lượng vận tải tăng trưởng ấn tượng cũng là một trong những điểm nổi bật trong quý I/2023. Lũy kế 3 tháng, sản lượng vận tải hành khách ước đạt 1.115 triệu lượt khách, tăng gần 29% so với cùng kỳ năm 2022; Luân chuyển hành khách ước đạt 63,7 tỷ HK.km tăng 66,5%.
Đối với vận tải hàng hóa, lũy kế 3 tháng ước đạt 550 triệu tấn, tăng hơn 16% so với cùng kỳ năm 2022; Luân chuyển hàng hóa ước đạt hơn 117 tỷ tấn.km, tăng gần 22% so với cùng kỳ năm 2022.
Tình hình TNGT trong 3 tháng đầu năm tiếp tục giảm sâu trên cả 3 tiêu chí. Lũy kế từ đầu năm đến nay, toàn quốc xảy ra 2.346 vụ, làm chết 1.436 người, bị thương 1.578 người. So với cùng kỳ năm 2022, số vụ TNGT giảm 428 vụ (giảm hơn 15,4%), giảm 258 người chết (giảm hơn 15,2%), giảm 148 người bị thương (giảm gần 8,6%).
Phan Trang