Bộ Xây dựng tăng tốc giải ngân vốn đầu tư công tháng cuối năm

Báo cáo tại cuộc họp kiểm điểm tiến độ, đề xuất giải pháp đẩy mạnh giải ngân kế hoạch vốn đầu tư công năm 2025 ngày 21/11, ông Lê Quyết Tiến, Cục trưởng Cục Kinh tế - Quản lý đầu tư xây dựng (Bộ Xây dựng) cho biết, đến thời điểm hiện nay, tổng số vốn đầu tư công Bộ Xây dựng đã giao năm 2025 là 80.302 tỷ đồng (không gồm 6.970 tỷ đồng hết nhiệm vụ chi đang báo cáo cấp có thẩm quyền).

Giải ngân đầu tư công chậm so với kế hoạch đã đăng ký

Đến hết tháng 10/2025, giá trị giải ngân đạt 40.916 tỷ đồng, đạt 51% kế hoạch đã giao, chậm giải ngân so với kế hoạch đăng ký của chủ đầu tư khoảng 5.634 tỷ đồng.

Một số dự án chậm giải ngân dưới mức bình quân cả nước được lãnh đạo Cục quản lý chuyên ngành chỉ rõ như: Chợ Mới - Bắc Kạn; Kết nối giao thông miền núi phía Bắc; Cải tạo cầu yếu trên các quốc lộ giai đoạn 1 và giai đoạn 2 do Ban QLDA 2 làm chủ đầu tư.

Các dự án Chí Thạnh - Vân Phong, Vân Phong - Nha Trang do Ban QLDA 7 làm chủ đầu tư.

Dự án Quy Nhơn - Chí Thạnh; Biên Hòa - Vũng Tàu; Cam Lâm - Vĩnh Hảo; Nâng cấp mở rộng QL46; Hầm yếu đường sắt đoạn Vinh - Nha Trang do Ban QLDA 85 làm chủ đầu tư.

Các dự án Bãi Vọt - Hàm Nghi; Phan Thiết - Dầu Giây; Dầu Giây - Tân Phú; Cầu Ninh Cường do Ban QLDA Thăng Long làm chủ đầu tư.

Các dự án La Sơn - Hòa Liên; Hòa Liên - Túy Loan; Nha Trang - Cam Lâm; Chợ Chu - ngã Ba Trung Sơn; Chơn Thành - Đức Hòa do Ban QLDA đường Hồ Chí Minh làm chủ đầu tư.

Các dự án Cần Thơ - Hậu Giang; Hậu Giang - Cà Mau; Mỹ Thuận - Cần Thơ; Mỹ An - Cao Lãnh do Ban QLDA Mỹ Thuận - Cần Thơ làm chủ đầu tư.

Ban QLDA Đường sắt có các dự án như: Bùng - Vạn Ninh; QL6 tránh TP Hòa Bình; Mở rộng một số cầu trên QL1; cầu Cẩm Lý; Nghi Sơn - Diễn Châu; Diễn Châu - Bãi Vọt; Cầu đường sắt Đuống; Đường sắt Hòa Duyệt - Thanh Luyện; Đường sắt Hà Nội – Vinh; Đường sắt Vinh - Nha Trang.

Ban Hàng hải và Đường thủy có dự án nâng cấp QL2; Nâng cao tĩnh không các cầu khu vực phía Nam (34,6%). Cục Đường bộ VN có dự án nâng cấp QL14E.

Một số dự án khác do Sở Xây dựng các địa phương làm chủ đầu tư gồm: mở rộng Cao Bồ - Mai Sơn (Sở GTVT Ninh Bình); tuyến tránh Đông Buôn Ma Thuột (Ban Đắk Lắk); tuyến nối cao tốc Nội Bài - Lào Cai với cao tốc Tuyên Quang - Phú Thọ (Sở GTVT Phú Thọ); tuyến tránh TP Cao Bằng (Sở GTVT Cao Bằng); Nâng cấp QL4B (Sở GTVT Lạng Sơn); Nâng cấp QL8C (Sở GTVT Hà Tĩnh:); tuyến tránh thị xã Ba Đồn (Sở GTVT Quảng Trị); Nâng cấp QL30 (Sở Đồng Tháp).

"Công tác giải ngân có được hay không phụ thuộc lớn vào khối lượng thi công ở công trường. Các chủ đầu tư, lãnh đạo nhà thầu phải bám sát hiện trường, lên tiến độ từng ngày, lập đồng hồ đếm ngược để tăng tốc hoàn thành khối lượng công việc còn lại. Ưu tiên hàng đầu là nỗ lực hoàn thành các dự án có kế hoạch về đích năm 2025", ông Lê Quyết Tiến nói.

Đua tiến độ những tháng cuối năm

Được giao nhiệm vụ chủ đầu tư hai dự án nâng cấp quốc lộ, ông Bùi Quang Thái, Cục trưởng Cục Đường bộ Việt Nam cho biết, với dự án nâng cấp QL14E, sản lượng thi công đã đạt khoảng 52% giá trị hợp đồng. Khó khăn lớn nhất tại dự án này là mặt bằng hiện đang vướng khoảng 1km khu vực cầu vượt đường sắt.

Mặc dù địa phương đã có phản hồi sẽ phấn đấu thông xe cầu đường sắt trước Tết âm lịch để phục vụ GPMB diện tích còn lại thi công nâng cấp QL14E qua Đà Nẵng. Tuy nhiên, Cục Đường bộ Việt Nam cho biết, căn cứ thực tiễn triển khai, Cục Đường bộ sẽ báo cáo cấp có thẩm quyền cho lùi thời gian hoàn thành dự án sang năm 2026 và sẽ điều chỉnh kế hoạch thi công ứng với kế hoạch giải ngân vốn cho phù hợp.

Ông Lê Đức Tuân, Phó giám đốc Ban QLDA Mỹ Thuận cho biết, trên tổng số vốn được giao gần 13.600 tỷ đồng, đến nay, đơn vị đã giải ngân hơn 6.000 tỷ đồng (đạt 46%). Số vốn còn lại sau điều chỉnh (giảm khoảng hơn 2.300 tỷ đồng) tập trung vào 4 dự án: Mỹ An - Cao Lãnh, Mỹ Thuận - Cần Thơ (các hạng mục điều chỉnh bổ sung), Cần Thơ - Hậu Giang và Hậu Giang - Cà Mau.

Với hơn 3.400 tỷ đồng còn lại phải giải ngân (sau điều chỉnh), ông Nguyễn Văn Long, Giám đốc Ban QLDA 85 cũng khẳng định sẽ tập trung đẩy nhanh tiến độ thi công ở hai dự án lớn do ban làm chủ đầu tư là: Quy Nhơn - Chí Thạnh, dự án thành phần 2 cao tốc Biên Hoà - Vũng Tàu, đưa tỷ lệ giải ngân đạt từ 95% trở lên.

Về phía Ban QLDA 2, Giám đốc Lê Thắng cho biết, trên hơn 4.800 tỷ đồng còn lại, nếu đề xuất điều chỉnh giảm vốn được chấp thuận để phù hợp với thực tế triển khai dự án, đơn vị hoàn toàn có khả năng đạt tỷ lệ giải ngân 95% vốn.

Tương tự, đại diện Ban QLDA Đường sắt nhận diện, trong tổng số vốn giải ngân còn lại của Ban khoảng 3.400 tỷ đồng, Ban tự tin sẽ giải ngân thêm được 2.900 tỷ đồng trong những tháng cuối năm. Hơn 500 tỷ đồng còn lại, việc giải ngân là khá khó khăn.

Một số ban quản lý dự án khác như: Ban QLDA 7, Ban QLDA Thăng Long, Ban QLDA đường Hồ Chí Minh dù đang có các dự án gặp khá nhiều khó khăn bởi bão lũ, thiên tai, giải phóng mặt bằng chậm… song, lãnh đạo các đơn vị khẳng định đang tìm mọi giải pháp để đẩy nhanh hơn nữa sản lượng giải ngân.

Xử lý dứt điểm tồn đọng, hoàn thành quyết toán trong tháng 11

Phát biểu chỉ đạo tại cuộc họp, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Việt Hùng yêu cầu tất cả các đơn vị thuộc Bộ và Ban quản lý dự án tập trung cao độ, huy động tối đa nguồn lực, bám sát từng hạng mục, kiên quyết xử lý dứt điểm các vướng mắc để bảo đảm tiến độ giải ngân vốn đầu tư công năm 2025 theo đúng mục tiêu đã đề ra.

"Tiến độ giải ngân kế hoạch vốn đầu tư công năm 2025 không chỉ là nhiệm vụ tài chính mà còn là yêu cầu then chốt để thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội, nâng cao hiệu quả đầu tư và tạo động lực tăng trưởng cho năm 2026 và các năm tiếp theo", Thứ trưởng cho biết.

Thứ trưởng Nguyễn Việt Hùng yêu cầu các chủ đầu tư xử lý dứt điểm các hồ sơ tồn đọng, hoàn thành thủ tục thanh quyết toán, góp phần đẩy nhanh giá trị giải ngân vốn đầu tư công trong những tháng cuối năm. Các ban quản lý dự án có lượng hồ sơ tồn đọng lớn phải hoàn thành thủ tục thanh quyết toán dứt điểm trong tháng 11/2025.

Trường hợp cần thiết, Cục Kinh tế - Quản lý đầu tư xây dựng lập tổ công tác làm việc trực tiếp, hỗ trợ các Ban giải quyết từng từng hồ sơ, tuyệt đối không để hồ sơ tháng này tồn sang tháng sau. Trường hợp bất khả kháng phải báo cáo rõ nguyên nhân.

Trong tháng 11, Thứ trưởng Nguyễn Việt Hùng yêu cầu các chủ đầu tư phối hợp chặt chẽ với địa phương, tháo gỡ dứt điểm vướng mắc mặt bằng của các dự án như: Bắc Kạn - Chợ Mới, QL4B, QL8C Hà Tĩnh; Tuyến nối cao tốc Nội Bài - Lào Cai với cao tốc Tuyên Quang - Phú Thọ; La Sơn - Hoà Liên; nâng cấp QL12A qua Quảng Trị… để các nhà thầu sớm có mặt bằng thi công, luỹ tiến sản lượng thực hiện trên công trường, làm cơ sở đẩy nhanh kết quả giải ngân.

Đề cập đến các dự án: La Sơn - Hoà Liên, Chí Thạnh - Vân Phong, Phan Thiết - Dầu Giây… chậm giải ngân do một trong các nguyên nhân như: điều chỉnh thiết kế, đơn giá vật liệu, dự toán bổ sung, Thứ trưởng Nguyễn Việt Hùng chỉ đạo Cục Kinh tế - Quản lý đầu tư xây dựng phối hợp với các ban quản lý dự án hoàn thành điều chỉnh thiết kế. Các Ban quản lý dự án/chủ đầu tư phải nêu rõ hạng mục điều chỉnh, thời hạn phê duyệt, giá trị ảnh hưởng đến kế hoạch vốn. Trường hợp đơn giá vật liệu chưa được tỉnh phê duyệt, đề nghị cơ quan chức năng địa phương xử lý trong tháng 11/2025.

Đối với các gói giao thông thông minh (ITS), công nghệ thông tin, thu phí tự động, các chủ đầu tư/ban quản lý dự án phải hoàn thành trước 31/12/2025. Riêng các gói ITS phải hoàn thành công tác chạy thử trong năm, đáp ứng vận hành đồng bộ từ 1/1/2026. Nhà thầu công nghệ thông tin hoàn thiện sửa lỗi phần mềm trước 15/12/2025, Cục Đường bộ kiểm tra và báo cáo hàng tuần.

Thứ trưởng Bộ Xây dựng yêu cầu ngay sau cuộc họp này, các ban quản lý dự án, Sở Xây dựng đã có cam kết về giá trị giải ngân phải triển khai ngay đồng bộ các giải pháp thực hiện. Các đơn vị chưa cam kết giải ngân phải có ngay văn bản báo cáo Bộ, nêu rõ cam kết giá trị giải ngân, tỷ lệ giải ngân và các vướng mắc gặp phải. Giao Vụ Kế hoạch - Tài chính có trách nhiệm chủ trì rà soát, báo cáo lãnh đạo Bộ phương án tổng thể điều chuyển vốn, xử lý dự án không có khả năng hoàn thành.

Đối với những dự án phát sinh khó khăn vượt thẩm quyền, yêu cầu báo cáo kịp thời bằng văn bản gửi Bộ Xây dựng để được xem xét, xử lý ngay, tránh để tồn đọng kéo dài làm ảnh hưởng đến tiến độ chung của toàn ngành.

Phan Trang