BOT Cai Lậy 'thất thủ': Bộ GTVT nói gì?

Trong văn bản gửi đến các cơ quan báo chí, Bộ GTVT thông tin chi tiết về vị trí trạm thu hoàn vốn cho Dự án đầu tư xây dựng công trình Quốc lộ 1 đoạn tránh thị xã Cai Lậy và tăng cường mặt đường đoạn Km1987 560 ÷ Km2014, tỉnh Tiền Giang theo hình thức hợp đồng BOT.

Về vị trí đặt trạm, Bộ GTVT cho biết cơ quan này đã nghiên cứu các phương án đầu tư tăng cường mặt đường nếu cần thiết, đồng thời nghiên cứu thêm phương án mở rộng Quốc lộ 1 đoạn qua thị xã Cai Lậy từ 4 làn xe lên 6 làn xe, so sánh lựa chọn vị trí đặt trạm thu giá trên tuyến tránh và trên Quốc lộ 1 hiện tại. Kết quả nghiên cứu cho thấy, phương án mở rộng Quốc lộ 1 đoạn qua thị xã Cai Lậy từ 4 làn xe lên 6 làn xe có kinh phí đầu tư quá lớn, việc giải phóng mặt bằng các khu đông dân cư hai bên Quốc lộ 1 sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống người dân, tốc độ khai thác nhỏ hơn 60km/h do đi qua đô thị.

"Với phương án này, tất cả các phương tiện đi trên Quốc lộ 1 vẫn phải mất phí và tổng chi phí người dân phải trả sẽ lớn hơn. Trong khi đó, nếu đầu tư tuyến tránh kết hợp cải tạo, tăng cường mặt đường Quốc lộ 1 hiện hữu thì tốc độ khai thác tuyến tránh cho phép đến 80km/h. Như vậy, phương án đầu tư riêng tuyến tránh, đặt trạm trên tuyến tránh và phương án đầu tư tuyến tránh kết hợp cải tạo, tăng cường mặt đường, đặt trạm trên Quốc lộ 1 hiện hữu là tối ưu hơn", văn bản của Bộ GTVT nêu rõ.

Trao đổi thêm với Báo điện tử Chính phủ, Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Ngọc Đông khẳng định, Bộ GTVT đã có văn bản lấy ý kiến Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân và Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Tiền Giang về những vấn đề liên quan đến dự án.

Bộ GTVT cũng đã phân tích, so sánh phương án đặt trạm thu giá trên Quốc lộ 1 hiện hữu với phương án đặt trạm trên tuyến tránh.

Cụ thể, đối với phương án trạm thu giá đặt trên Quốc lộ 1: Phạm vi dự án bao gồm xây dựng tuyến tránh và đầu tư cải tạo, tăng cường mặt đường, cầu, hệ thống thoát nước trên Quốc lộ 1. Với phương án này, sẽ đảm bảo thời gian hoàn vốn và hiệu quả tài chính cho dự án; mặt đường Quốc lộ 1 hiện hữu được cải tạo, tăng cường; giảm ùn tắc, tai nạn giao thông trên Quốc lộ 1 qua thị trấn Cai Lậy do lưu lượng xe được phân bổ cho cả hai tuyến Quốc lộ 1 và tuyến tránh.

Còn với phương án trạm thu giá đặt trên tuyến tránh, phạm vi dự án chỉ đầu tư xây dựng tuyến tránh. Phương án này có ưu điểm là chỉ thu giá phương tiện tham gia lưu thông trên tuyến tránh (không thu giá các phương tiện đi vào nội thị thị trấn Cai Lậy) nhưng nhược điểm là không hạn chế được phương tiện đi qua thị trấn Cai Lậy trên Quốc lộ 1 hiện hữu do các phương tiện sẽ tránh trạm thu giá bằng việc không sử dụng tuyến tránh. Trong điều kiện mặt đường Quốc lộ 1 hiện hữu không được cải tạo, tăng cường sẽ gây ùn tắc và tai nạn giao thông trên Quốc lộ 1 qua thị trấn Cai Lậy, không đảm bảo hiệu quả đầu tư và hiệu quả tài chính dự án rất thấp, không thu hút được nhà đầu tư.

"Cùng với việc so sánh như vậy, Bộ GTVT đã nhận được văn bản đồng thuận của Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân và Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Tiền Giang về vị trí đặt trạm trên Quốc lộ 1 hiện hữu", lãnh đạo Bộ GTVT cho biết.

Theo quy định của pháp luật (Thông tư số 159/2013/TT-BTC của Bộ Tài chính), Bộ GTVT quyết định đặt trạm thu giá khi đảm bảo cự ly 70km, trường hợp không đảm bảo cự ly này, Bộ GTVT thống nhất với địa phương và Bộ Tài chính quyết định. Đối với Dự án này, trạm thu giá nằm trong phạm vi dự án, tuân thủ quy định pháp luật (vị trí trạm tại Km1999 300 thuộc phạm vi dự án từ Km1987 560 đến Km2014, QL1), đã đảm bảo khoảng cách >70km (cách trạm An Sương - An Lạc >80km; trạm Cần Thơ - Phụng Hiệp >79km) nên thuộc thẩm quyền quyết định của Bộ GTVT.

Tuy nhiên, để tăng thêm tính công khai, minh bạch, Bộ GTVT đã lấy ý kiến và nhận được sự đồng thuận của Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân và Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Tiền Giang và Bộ Tài chính.

Về mức giá, Bộ GTVT đã phối hợp với tỉnh Tiền Giang và nhà đầu tư tiến hành giảm giá 30% cho tất cả các phương tiện qua trạm; giảm tối đa (100%) cho các phương tiện Loại 1 và Loại 2 của tại 4 xã lân cận.

Để tránh hệ lụy xấu phá vỡ phương án tài chính của dự án do không được thu giá hoàn vốn, Bộ GTVT đã phối hợp với tỉnh Tiền Giang, nhà đầu tư hoàn chỉnh các công việc cần thiết, đã tiến hành giảm giá dịch vụ cho các phương tiện như trên và đến ngày 30/11/2017 đã tiến hành thu giá dịch vụ trở lại để hoàn vốn cho dự án. Tuy nhiên, ngay sau khi thu giá dịch vụ trở lại, nhiều chủ phương tiện vẫn tiếp tục sử dụng tiền lẻ, gây mất an ninh trật tự qua trạm thu giá, nhà đầu tư phải nhiều lần xả trạm để tránh ùn tắc giao thông và có nguy cơ tiếp tục phải dừng thu giá.

Vì vậy, để đảm bảo an ninh trật tự tại các trạm thu giá, Ban chỉ đạo Tây Nam Bộ đã có văn bản số 1410-CV/BCĐTNB ngày 12/9/2017 đề nghị các địa phương có biện pháp đảm bảo an ninh, trật tự và an toàn giao thông khu vực trạm thu giá dịch vụ.

Phó Thủ tướng Chính phủ Trịnh Đình Dũng cũng đã có chỉ đạo tại Thông báo số 483/TB-VPCP ngày 13/10/2017, trong đó có đề nghị: “Bộ Công an chỉ đạo công an địa phương phối hợp với các cơ quan chức năng của Bộ GTVT và các địa phương liên quan xử lý nghiêm các hành vi lợi dụng để gây rối an ninh, trật tự tại các trạm thu giá dịch vụ để chống ùn tắc giao thông, bảo đảm trật tự an toàn xã hội”.

"Hiện nay, Bộ GTVT đang tích cực phối hợp với Bộ Công an, địa phương và các cơ quan liên quan tổ chức việc thu giá tại trạm để hoàn vốn cho dự án và có biện pháp để đảm bảo an ninh trật tự, an toàn giao thông; đồng thời, xử lý nghiêm các hành vi lợi dụng để gây rối an ninh, trật tự tại trạm thu giá Cai Lậy, tỉnh Tiền Giang", Thứ trưởng Nguyễn Ngọc Đông khẳng định.

Trước đó, Trạm BOT Cai Lậy chính thức thu phí từ ngày 1/8. Sau hai tuần hoạt động, ngày 15/8, BOT Cai Lậy cho xả trạm, ngừng thu phí. Các tài xế cho rằng trạm thu phí đặt trên quốc lộ 1 là không hợp lý, mức phí quá cao nên phản đối bằng cách đưa tiền lẻ, gây kẹt xe, buộc chủ đầu tư phải nhiều lần phải xả trạm.

Sau đó, Bộ GTVT đã họp, thống nhất giảm giá vé cho tất cả các phương tiện. Cụ thể, mức phí thấp nhất với xe dưới 12 chỗ, xe tải dưới 2 tấn là 25.000 đồng/lượt (trước 35.000 đồng), mức cao nhất 140.000 đồng (trước 180.000 đồng) với xe tải từ 18 tấn trở lên và xe đầu kéo container trên 40 feet.

Theo chủ đầu tư, mức phí sẽ giảm 30% so với trước đây. Người dân tại 4 xã, gồm Phú Nhuận, Mỹ Thành Nam, Bình Phú và Phú An (huyện Cai Lậy) được miễn phí qua trạm nếu như không kinh doanh vận tải.

Phan Trang