Ngày 6/4, tại Hà Nội, Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy, Bộ Công an Việt Nam tổ chức Hội nghị Tổng kết hoạt động Trung tâm điều phối sông Mekong an toàn về kiểm soát ma túy (SMCC).
Sáng kiến về cơ chế hợp tác "Sông Mekong an toàn" được Trung Quốc và Thái Lan đồng khởi xướng vào năm 2013 và Việt Nam chính thức tham gia cơ chế này từ năm 2019. Tình hình phòng, chống ma túy của khu vực Tam giác vàng từng bước được cải thiện trong quá trình gần 10 năm hợp tác giữa 6 nước thành viên Kế hoạch hành động sông Mekong an toàn gồm: Trung Quốc, Thái Lan, Lào, Myanmar, Campuchia và Việt Nam.
Cho tới nay, cả 6 nước thành viên đã thành lập và luân phiên chủ trì tổ chức hoạt động của Trung tâm SMCC. Hoạt động của Trung tâm SMCC đã giúp cho các nước thành viên điều phối triển khai các hoạt động chung của Kế hoạch hành động; tổng hợp tình hình tội phạm ma tuý, kịp thời tham mưu, đề xuất các giải pháp chiến lược nhằm đấu tranh hiệu quả với tội phạm ma túy ở cả cấp độ quốc gia và khu vực, góp phần kiểm soát tốt tình hình sản xuất, mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy tại khu vực Tam giác vàng.
Theo thứ tự luân phiên, năm 2023, Việt Nam là nước chủ trì triển khai các hoạt động trong khuôn khổ sáng kiến "Sông Mekong an toàn" và mời các nước cử cán bộ sang làm việc tại Trung tâm SMCC (từ ngày 7/2 đến ngày 9/4/2023). Trong thời gian làm việc tại Trung tâm SMCC của Việt Nam, đại biểu các nước thành viên đã làm tốt vai trò là đầu mối triển khai các hoạt động.
Báo cáo tại Hội nghị cho thấy, trong quá trình hoạt động, các nước đã phối hợp triệt phá nhiều đường dây tội phạm ma túy xuyên quốc gia, số lượng thu giữ hàng tấn ma túy, bắt giữ được nhiều đối tượng cầm đầu các tổ chức tội phạm. Điều đó thể hiện sự hợp tác liên tục, chung tay trấn áp ma túy của các quốc gia thành viên SMCC.
Đơn cử, năm qua, lực lượng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy Việt Nam đã đấu tranh thành công 23.952 vụ/ 36.126 đối tượng, thu giữ 741,78 kg heroin; 1857,57kg và 3.681.586 viên ma túy tổng hợp; 105,33kg thuốc phiện; 268,03kg cần sa.
Campuchia bắt giữ 6.390 vụ, 15.002 đối tượng, thu giữ 70 kg heroin, 1.076 kg ma túy đá, 13,5 tấn ketamine, 27 kg hồng phiền, 198 kg MDMA, 60 kg cần sa, 504 tấn tiền chất; lực lượng chức năng Thái Lan bắt giữ 259.708 vụ, 267.831 đối tượng, thu giữ 503 triệu viên hồng phiến, 13 tấn ma túy đá, 622 kg heroin, 1,2 tấn ketamine, 55 tấn cần sa...
Trung Quốc bắt giữ 54.000 vụ, 77.000 đối tượng, thu giữ 27 tấn ma túy các loại, trong đó 1,8 tấn heroin và 15 tấn methamphetamine; lực lượng chức năng Lào đã bắt giữ 5.068 vụ, 7.410 đối tượng, thu giữ 14,4 tấn hồng phiến, 2,2 tấn ma túy đá, 12 tấn cần sa, 175 kg heroin, 251 kg thuốc phiện…
Myanmar phát hiện 6.759 vụ, 9.600 đối tượng, thu giữ hơn 1,1 tấn thuốc phiện, 1,32 tấn heroin, 164,87 triệu viên ma túy tổng hợp, 21,75 tấn methamphetamine và 2,04 tấn ketamine.
Phát biểu tại Hội nghị, Thiếu tướng Nguyễn Văn Viện, Cục trưởng Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy nhấn mạnh, các nước tiểu vùng sông Mekong đang nỗ lực, hợp tác chặt chẽ và cùng nhau từng bước đẩy lùi tội phạm ma tuý. Một trong những nội dung hợp tác quan trọng đang được triển khai là thực hiện Kế hoạch hành động phòng, chống ma tuý vì một sông Mekong an toàn và thành lập hệ thống Trung tâm SMCC tại các nước thành viên.
Thực hiện Kế hoạch hành động sông Mekong an toàn, các nước thành viên đã triển khai nhiều nội dung hợp tác quan trọng, điển hình như: Chiến dịch 1511, đồng loạt triển khai các đợt cao điểm về phòng, chống ma tuý trên tuyến biên giới các nước trong khu vực; triển khai các trạm kiểm soát ma tuý cố định và lưu động dọc các tuyến đường trọng điểm về ma tuý; nâng cao hiệu quả công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm ma tuý ở mỗi nước, đặc biệt là tại các khu vực mục tiêu trong khuôn khổ bản Kế hoạch; thành lập và luân phiên chủ trì triển khai các hoạt động của Trung tâm SMCC như một cơ chế quản lý, điều phối các hoạt động chung của các nước thành viên...
Thiếu tướng Nguyễn Văn Viện nhấn mạnh, Việt Nam luôn coi trọng và đẩy mạnh hợp tác với các nước thành viên để triển khai có hiệu quả Kế hoạch hành động sông Mekong an toàn, coi đó là giải pháp quan trọng nhằm hỗ trợ công tác đấu tranh phòng, chống ma tuý từ sớm, từ xa, từ bên ngoài biên giới. Thực hiện Kế hoạch hành động này, Việt Nam đã triển khai nhiều đợt cao điểm tấn công, trấn áp tội phạm ma tuý trên tuyến biên giới với các nước láng giềng như Trung Quốc, Lào, Campuchia và triển khai nhiều hoạt động phòng, chống ma tuý ở trong nước.
Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma tuý quyết tâm thực hiện quan điểm chỉ đạo của lãnh đạo Bộ Công an trong đấu tranh, mở rộng điều tra, bắt giữ toàn bộ đường dây tội phạm ma tuý xuyên quốc gia, góp phần kiểm soát tình hình mua bán, vận chuyển trái phép ma tuý, tiền chất ở khu vực Tam giác vàng, các nước trong khu vực và trên thế giới.
Sau khi trao đổi, thảo luận, đóng góp ý kiến, tại Hội nghị tổng kết hoạt động của Trung tâm SMCC đã thông qua Kế hoạch hành động sông Mekong an toàn về kiểm soát ma túy giai đoạn 2023 – 2027, gồm 5 giải pháp quan trọng: Kiểm soát tiền chất; điều tra, phòng, chống hoạt động sản xuất, mua bán, vận chuyển ma túy; phối hợp triển khai các chiến dịch chung; các hoạt động đấu tranh ngăn chặn ma túy trên các tuyến đường bộ, đường sông và dọc theo biên giới; xây dựng cơ chế quản lý hợp tác.
Hoàng Giang