Cần quy định rõ hơn về thù lao đại lý xăng dầu

Đó là một trong những ý kiến của Thứ trưởng Bộ Tài chính Vũ Thị Mai tại cuộc họp báo công bố kết quả kiểm tra giá nhập khẩu xăng dầu của 4 doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu đầu mối diễn ra ngày  19/12.

Có 4 doanh nghiệp trong đợt kiểm tra gồm: Tổng Công ty xăng dầu Việt Nam (Petrolimex), Tổng Công ty Dầu Việt Nam (PV Oil), Công ty TNHH MTV Dầu khí Thành phố Hồ Chí Minh (Sài Gòn Petro) và Công ty Thương mại dầu khí Đồng Tháp (Petimex).

Bà Vũ Thị Mai cho biết, theo Thông tư 36 của Bộ Công Thương thì không còn quy định chi phí thù lao đại lý, mà chi phí này là thỏa thuận giữa doanh nghiệp và đại lý, tổng đại lý. Nhưng Thông tư 234 có quy định định mức chi phí kinh doanh để tính giá cơ sở, và định mức này đã bao gồm thù lao đại lý là 600 đồng/lít đối với mặt hàng xăng, dầu. 

Nhưng từ tháng 3 đến tháng 9/2011 đối với mặt hàng xăng, tại PVOil, số tiền trích thù lao cho đại lý, tổng đại lý tại đơn vị này rất cao, lên tới 900 đồng, vượt mức tổng chi phí cho phép được chi là 600 đồng/lít.

Mức trích thù lao đại lý tại Công ty Thương mại dầu khí Đồng Tháp trong tháng 6/2011 cũng cao vượt mức 600 đồng/lít, ở mức 867,29 đồng/lít.

Vì thế, theo bà Vũ Thị Mai, cần quy định rõ ràng hơn về thù lao đại lý, bởi chính điều này đã tạo ra sự phức tạp, lộn xộn cho thị trường bán lẻ xăng dầu và không có thước đo chuẩn mực để cơ quan nhà nước thực hiện quản lý giám sát.

Tổ kiểm tra tại Petrolimex đưa ra kết luận, việc  bãi bỏ quy định về mức thù lao, giao cho các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu đầu mối thỏa thuận với đại lý tạo nên sự cạnh tranh giữa các doanh nghiệp và đại lý trên cùng một địa bàn, đẩy mức thù lao lên cao, gây khó khăn cho ngay ngay chính bản thân các doanh nghiệp đầu mối.

Giải đáp băn khoăn rằng người tiêu dùng sẽ phải gánh những chi phí này,  ông Nguyễn Tiến Thỏa, Cục trưởng Cục Quản lý Giá Bộ Tài chính khẳng định, đối với các chi phí vượt định mức, Tổ giám sát liên ngành xăng dầu không chấp nhận, mà chỉ tính đúng chi phí đúng định mức 600 đồng/lít. Với mức chi cao hơn thì doanh nghiệp tự trang trải đảm bảo giá bán lẻ, muốn có lãi thì doanh nghiệp phải tự tiết kiệm chi phí. Nguyễn tắc là Nhà nước không bù và người tiêu dùng không phải chịu.

Cũng từ kết quả kiểm tra của Bộ Tài chính cho thấy, việc điều chỉnh giảm giá bán lẻ xăng dầu 500 đồng/lít vào thời điểm 26/8 là hoàn toàn hợp lý.  Thực tế, thời điểm này, một số doanh nghiệp đã kêu rằng “lỗ lớn”. Tuy nhiên, báo cáo của Bộ Tài chính đã khẳng định, tại thời điểm 26/8, kết quả kinh doanh xăng dầu nội địa của các doanh nghiệp từ 1/7 đến 26/8 về cơ bản là không lỗ, thậm chí có lãi. Bộ Tài chính cho biết, Petrolimex lãi khoảng 130 tỷ đồng. Saigon Petro báo cáo lỗ 44,6 tỷ đồng nhưng nếu thực hiện chi phí theo chi phí kinh doanh định mức để tính giá cơ sở thì đã lãi 48 tỷ đồng. Tương tự, Công ty Thương mại dầu khí Đồng Tháp cũng có lãi 22 tỷ đồng. 

Về trách nhiệm các đơn vị kinh doanh xăng dầu, trong việc công bố không đúng số lỗ bà Vũ Thị Mai cho biết, một số trường hợp doanh nghiệp chưa chia sẻ với người dân và nhà nước trong bối cảnh lạm phát phải tiết giảm tối đa.

Đây là cuộc kiểm tra rà soát giá vốn nhập khẩu phục vụ mục điều hành giá xăng dầu chứ không phải thanh tra xử lý vi phạm. Quy định của pháp luật hiện nay, quyết toán thuế TNDN năm 2011 được kê khai hạn nộp 31/3/2012 kết quả kiểm tra nêu ra các vấn đề thì DN phải rà soát để điều chỉnh, vì vẫn trong thời gian quyết toán thuế, nếu không điều chỉnh thì mới phải xử lý.

Huy Thắng