Cảnh báo sớm El Nino nhờ sử dụng thuật toán

Ảnh minh họa

Hiện tượng thời tiết phức tạp El Nino, vốn gây mưa lớn và hạn hán kéo dài tại nhiều nước quanh khu vực Thái Bình Dương, từ Peru tới Indonesia và Australia, có thể sẽ xuất hiện trở lại vào năm 2020. Một nhóm các nhà khoa học quốc tế đã đưa ra dự báo trên nhờ mô hình dự báo mới có sử dụng thuật toán.  

Theo các nhà khoa học, có tới 80% khả năng El Nino sẽ xuất hiện vào năm tới. Các nhà khoa học cho biết họ có thể đưa ra dự báo thời điểm xảy ra El Nino trước ít nhất một năm, dựa trên mô hình sử dụng thuật toán giúp phân tích các mối liên hệ giữa các nhiệt độ không khí ở mạng lưới các điểm trên toàn khu vực Thái Bình Dương. 

Nhà đồng sáng lập mô hình dự báo mới này, nhà vật lý học Armin Bunde thuộc Đại học Justus Liebig ở Giessen (Đức), cho biết phương pháp dự báo thông thường không thể đưa ra dự báo một cách đáng tin cậy trước 6 tháng El Nino xuất hiện. Tuy nhiên, với phương pháp mới này, các nhà khoa học có thể đưa ra cảnh báo về El Nino sớm hẳn một năm. 

Trong khi đó, nhà nghiên cứu Josef Ludescher thuộc Viện Nghiên cứu tác động khí hậu Potsdam (PIK) của Hà Lan, cho biết ông sẽ sớm thảo luận phương pháp mới này với cơ quan khí tượng Peru, một quốc gia ở Mỹ Latin thường xảy ra mưa lớn ở miền Bắc, đồng thời có nguy cơ cao về lở đất do El Nino gây ra. Theo PIK, El Nino cũng có thể gây ra tình trạng hạn hán kéo dài ở nhiều khu vực ở Nam Mỹ, Indonesia, Australia và châu Phi, đồng thời có thể làm thay đổi mùa mưa tại tiểu lục địa Ấn Độ, trong khi gây mưa nhiều ở bang California, Mỹ. Ông Ludescher khẳng định phương pháp dự báo mới này có thể giúp giới chức các nước có thêm thời gian chuẩn bị ứng phó với những tác động do El Nino gây ra. 

Hiện các nhà nghiên cứu đang sử dụng thuật toán vào dự báo thời gian bắt đầu và kéo dài của El Nino. Trong tương lai, một biện pháp tương tự có thể dược dùng để cải thiện dự báo về mùa mưa ở châu Á. 

Phát hiện về phương pháp dự báo mới này lần đầu tiên được công bố vào năm 2013 trên tạp chí Proceedings of National Academy of Sciences (Mỹ) và kể từ đó, các nhà khoa học tiến hành kiểm tra mức độ chính xác của phương pháp này. Theo các nhà khoa học, phương pháp này có thể dự báo một cách chính xác thời gian hiện tượng El Nino bắt đầu năm 2014, kết thúc năm 2016 và những sự kiện gần đây nhất vào năm 2018 cũng như việc El Nino không xuất hiện vào những năm khác. 

Các nhà khoa học dự báo El Nino có thể diễn ra vào năm tới và lên đến đỉnh điểm vào cuối năm 2020, có nguy cơ khiến nhiệt độ trung bình toàn cầu hằng năm tăng đến mức kỷ lục mới vào năm 2021. 

Theo Tổ chức Khí tượng thế giới (WMO), năm 2016 được ghi nhận là năm nóng kỷ lục do El Nino hoạt động mạnh trong năm 2015-2016 cùng với sự kết hợp của tình trạng biến đổi khí hậu kéo dài. 

El Nino có nghĩa là "bé trai" theo tiếng Tây Ban Nha, là hiện tượng thời tiết khác thường, xảy ra khi nhiệt độ mặt biển ở đại dương nhiệt đới của phần phía đông và trung tâm Thái Bình Dương liên tục không ngừng thay đổi làm cho nóng ấm một cách khác thường, khiến cho mô thức khí hậu của cả thế giới phát sinh biến hoá, hình thành một ít khu vực khô cạn và một ít khu vực khác lượng mưa xuống lại vượt hơn mức độ thường. El Nino lần đầu tiên được các ngư dân ở Peru và Ecuador dùng vào thế kỷ 19 khi họ phát hiện thấy dòng nước ấm bất thường khiến sản lượng đánh bắt của họ giảm vào thời điểm trước Lễ Giáng sinh. Hiện tượng này xảy ra từ 2-7 năm/lần và kéo dài từ 9 đến 12 tháng, thường là bắt đầu vào giữa năm và lên đến đỉnh điểm từ tháng 11 đến tháng 1.

BT