Cấp bù lãi suất tín dụng ưu đãi cho ngân hàng thương mại thực hiện chính sách tín dụng ưu đãi của Nhà nước

Bộ Tài chính cho biết, dự thảo Nghị định nhằm đề xuất quy định chi tiết về thanh toán, quyết toán cấp bù lãi suất cho các ngân hàng thương mại để đảm bảo rõ ràng, công khai, minh bạch trong quá trình thực hiện.

Nghị định đề xuất quy định đầy đủ, toàn diện, thống nhất trong quản lý nhà nước về việc thanh toán, quyết toán nhiệm vụ cấp bù lãi suất cho các ngân hàng thương mại do thực hiện các chính sách tín dụng của Nhà nước từ nguồn ngân sách nhà nước phù hợp với quy định của Luật Đầu tư công, Luật Ngân sách nhà nước (NSNN) và pháp luật có liên quan và bám sát nguyên tắc cải cách mạnh mẽ công tác kiểm soát, thanh toán tại Kho bạc Nhà nước (KBNN), đơn giản hóa hồ sơ phải gửi cơ quan KBNN, đẩy mạnh số hóa quy trình kiểm soát, rõ phạm vi kiểm soát thanh toán của cơ quan KBNN, tăng cường vai trò và trách nhiệm của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, các ngân hàng thương mại trong quá trình triển khai thực hiện.

Nguyên tắc cấp bù lãi suất

Theo dự thảo, việc cấp bù lãi suất bảo đảm công khai, minh bạch, đúng đối tượng, đúng mục đích, tránh trục lợi chính sách.

Ngân hàng thương mại thực hiện chính sách tín dụng ưu đãi của Nhà nước đảm bảo đúng quy định, tạo thuận lợi cho khách hàng.

Ngân sách nhà nước bố trí kinh phí cấp bù lãi suất cho các ngân hàng thương mại để thực hiện các chính sách tín dụng ưu đãi của Nhà nước.

Các khoản vay được cấp bù lãi suất phải đáp ứng đầy đủ các điều kiện được cấp bù lãi suất theo quy định của pháp luật, có đầy đủ chứng từ hợp pháp.

Không thực hiện cấp bù lãi suất đối với các khoản vay có dư nợ gốc bị quá hạn và/hoặc số dư lãi chậm trả hoặc đã thực hiện cơ cấu lại thời hạn trả nợ, trừ các khoản cho vay bị rủi ro do sự kiện bất khả kháng theo quy định pháp luật được cơ cấu lại nợ theo quy định.

Thực hiện thanh toán vốn ngân sách nhà nước để cấp bù lãi suất

Theo dự thảo, trong phạm vi hạn mức cấp bù lãi suất được thông báo trong năm, trước ngày 10 của tháng đầu tiên hằng quý, ngân hàng thương mại gửi Ngân hàng Nhà nước trực tiếp, qua dịch vụ bưu chính và các phương thức khác theo quy định của pháp luật hồ sơ đề nghị thanh toán số tiền ngân hàng thương mại đã hỗ trợ lãi suất cho khách hàng của quý trước liền kề, bao gồm:

- Văn bản đề nghị thanh toán số tiền cấp bù lãi suất, trong đó ghi rõ số tiền ngân hàng thương mại đã hỗ trợ lãi suất cho khách hàng trong quý trước liền kề, số tiền đề nghị thanh toán bằng số tiền ngân hàng thương mại đã hỗ trợ lãi suất cho khách hàng, tài khoản nhận tiền của ngân hàng thương mại;

- Báo cáo về tình hình thực hiện hỗ trợ lãi suất đối với khách hàng của ngân hàng thương mại theo Mẫu số 01 tại Phụ lục ban hành kèm theo Nghị định này;

- Bảng kê chứng từ chứng minh khách hàng đã được hỗ trợ lãi suất trong quý theo Mẫu số 02 tại Phụ lục ban hành kèm theo Nghị định này.

Ngân hàng thương mại chịu trách nhiệm về tính hợp lệ, chính xác của hồ sơ, số liệu đề nghị thanh toán số tiền cấp bù lãi suất theo quy định của pháp luật.

Sau khi nhận được hồ sơ đề nghị thanh toán số tiền cấp bù lãi suất của ngân hàng thương mại, Ngân hàng Nhà nước kiểm tra hồ sơ, số tiền đề nghị thanh toán của ngân hàng thương mại và lập đề nghị thanh toán gửi Kho bạc Nhà nước để thanh toán cho ngân hàng thương mại.

Căn cứ đề nghị thanh toán của Ngân hàng Nhà nước theo Mẫu số 03 tại Phụ lục ban hành kèm theo Nghị định này, Giấy rút dự toán (Mẫu 16a1 ban hành kèm theo Nghị định số 11/2020/NĐ-CP ngày 20/01/2020 của Chính phủ), thông báo hạn mức cấp bù lãi suất cho các ngân hàng thương mại, Kho bạc Nhà nước thực hiện chi ngân sách nhà nước theo đề nghị của Ngân hàng Nhà nước. Ngân hàng Nhà nước chịu trách nhiệm toàn diện về hồ sơ đề nghị thanh toán.

Tổng số tiền thanh toán cho ngân hàng thương mại theo quy định trên trong năm ngân sách không vượt quá hạn mức cấp bù lãi suất đã thông báo trong năm.

Trong quá trình triển khai, Ngân hàng Nhà nước xem xét điều chỉnh hạn mức cấp bù lãi suất giữa các ngân hàng thương mại khi cần thiết. Thời gian điều chỉnh hạn mức theo quy định của Luật Đầu tư công, Luật Ngân sách nhà nước.

Trường hợp số tiền cấp bù lãi suất trong năm thực tế phát sinh nhỏ hơn số dự toán được bố trí, phần chênh lệch bố trí dự toán thừa thực hiện theo quy định của Luật Ngân sách nhà nước, Luật Đầu tư công, Nghị định này và các văn bản pháp luật có liên quan.

Quyết toán vốn ngân sách nhà nước để cấp bù lãi suất của các ngân hàng thương mại theo năm ngân sách

Dự thảo nêu rõ, việc lập báo cáo quyết toán vốn ngân sách nhà nước để cấp bù lãi suất của các ngân hàng thương mại theo năm ngân sách (quyết toán theo niên độ) phải bảo đảm các yêu cầu quy định tại Điều 67 Luật Ngân sách nhà nước và văn bản hướng dẫn.

Ngân hàng thương mại có trách nhiệm lập hồ sơ quyết toán cấp bù lãi suất, trong đó các khoản vay được cấp bù lãi suất trong hồ sơ quyết toán phải đảm bảo đúng đối tượng, đáp ứng đầy đủ điều kiện được cấp bù lãi suất theo quy định của pháp luật, xác định chính xác số tiền cấp bù lãi suất cho từng khách hàng và tổng hợp chung của cả ngân hàng, số tiền cấp bù lãi suất cho khách hàng có đầy đủ chứng từ hợp pháp gửi Ngân hàng Nhà nước.

Số tiền cấp bù lãi suất quyết toán được xác định như sau:

Số tiền cấp bù lãi suất thực tế thanh toán cho một khoản giải ngân được tính theo công thức:

I = Mức lãi suất hỗ trợ (%) x Σ(DixTi)/365

Trong đó:

+ I là số tiền cấp bù lãi suất thực tế thanh toán cho khoản giải ngân;

+ Σ(DixTi) là tổng các tích số giữa số dư nợ với số ngày dư nợ thực tế được cấp bù lãi suất của khoản giải ngân.

Số tiền cấp bù lãi suất thực tế thanh toán cho một khoản vay là tổng số tiền lãi thực tế thanh toán cho tất cả các khoản giải ngân của khoản vay đó.

Số tiền cấp bù lãi suất thực tế đề nghị ngân sách nhà nước thanh toán là tổng số tiền lãi thực tế thanh toán cho tất cả các khoản vay thuộc đối tượng được cấp bù lãi suất.

Ngân hàng thương mại chịu trách nhiệm về tính hợp lệ và chính xác của hồ sơ, số liệu quyết toán cấp bù lãi suất.

Theo dự thảo, Ngân hàng Nhà nước kiểm tra hồ sơ quyết toán vốn ngân sách nhà nước để cấp bù lãi suất theo năm ngân sách của từng ngân hàng thương mại và thực hiện xét duyệt quyết toán theo quy định tại Khoản 2 Điều 69 Luật Ngân sách nhà nước, ra thông báo xét duyệt quyết toán vốn ngân sách nhà nước để cấp bù lãi suất của các ngân hàng thương mại theo năm ngân sách theo Mẫu số 04 ban hành kèm theo Nghị định này.

Ngân hàng Nhà nước tổng hợp báo cáo quyết toán vốn ngân sách nhà nước để cấp bù lãi suất theo năm ngân sách gửi Bộ Tài chính theo Mẫu số 05.

Bộ Tài chính kiểm tra báo cáo quyết toán vốn ngân sách nhà nước để cấp bù lãi suất theo năm ngân sách của Ngân hàng Nhà nước về tính đầy đủ, khớp đúng giữa các số liệu quyết toán với xác nhận của Kho bạc nhà nước.

Bộ Tài chính đang lấy ý kiến góp ý dự thảo này trên Cổng Thông tin điện tử của Bộ./.