Theo ông Phong, đây là tài sản riêng của mẹ ông thì không cần giấy chứng nhận độc thân. Ông Phong hỏi, việc yêu cầu cung cấp giấy tờ như trên có đúng quy định không?
Luật sư Trần Văn Toàn, Văn phòng luật sư Khánh Hưng, Đoàn luật sư Hà Nội trả lời vấn đề này như sau:
Khoản 4 Điều 98 Luật Đất đai 2013 quy định nguyên tắc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất như sau:
Trường hợp quyền sử dụng đất hoặc quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất hoặc quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất là tài sản chung của vợ và chồng thì phải ghi cả họ, tên vợ và họ, tên chồng vào Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất, trừ trường hợp vợ và chồng có thỏa thuận ghi tên một người. Trường hợp quyền sử dụng đất hoặc quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất hoặc quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất là tài sản chung của vợ và chồng mà Giấy chứng nhận đã cấp chỉ ghi họ, tên của vợ hoặc chồng thì được cấp đổi sang Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất để ghi cả họ, tên vợ và họ, tên chồng nếu có yêu cầu.
Khoản 1 Điều 76 Nghị định số 43/2014/NĐ-CP quy định, việc cấp đổi Giấy chứng nhận, Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở, Giấy chứng nhận quyền sở hữu công trình xây dựng đã cấp được thực hiện trong các trường hợp sau:
- Người sử dụng đất có nhu cầu đổi Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở, Giấy chứng nhận quyền sở hữu công trình xây dựng hoặc các loại Giấy chứng nhận đã cấp trước ngày 10/12/2009 sang loại Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất;
- Giấy chứng nhận, Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở, Giấy chứng nhận quyền sở hữu công trình xây dựng đã cấp bị ố, nhòe, rách, hư hỏng;
- Do thực hiện dồn điền, đổi thửa, đo đạc xác định lại diện tích, kích thước thửa đất;
- Trường hợp quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất là tài sản chung của vợ và chồng mà Giấy chứng nhận đã cấp chỉ ghi họ, tên của vợ hoặc của chồng, nay có yêu cầu cấp đổi Giấy chứng nhận để ghi cả họ, tên vợ và họ, tên chồng.
Theo Khoản 1 Điều 10 Thông tư số 24/2014/TT-BTNMT thì hộ gia đình, cá nhân có yêu cầu chuẩn bị 1 bộ hồ sơ, gồm: Đơn đề nghị cấp đổi Giấy chứng nhận theo Mẫu số 10/ĐK; Bản gốc Giấy chứng nhận đã cấp. Người sử dụng đất nộp hồ sơ tại Văn phòng đăng ký đất đai thành phố, chi nhánh quận huyện. Trường hợp nhận hồ sơ chưa đầy đủ, chưa hợp lệ thì trong thời gian tối đa 03 ngày, cơ quan tiếp nhận, xử lý hồ sơ phải thông báo và hướng dẫn người nộp hồ sơ bổ sung, hoàn chỉnh hồ sơ.
Mẹ của ông Nguyễn Xuân Phong có nhu cầu đổi Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở, Giấy chứng nhận quyền sở hữu công trình xây dựng hoặc các loại Giấy chứng nhận đã cấp trước ngày 10/12/2009 sang loại Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất theo mẫu hiện nay.
Do Giấy chứng nhận cũ đã cấp trước đây ghi tên một mình mẹ ông Phong, nên khi đổi Giấy chứng nhận cần chứng minh quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất tài sản là tài sản riêng của mẹ ông, hay tài sản chung của vợ và chồng.
Theo quy định tại Khoản 4 Điều 98 Luật Đất đai 2013, nếu là tài sản chung của vợ và chồng thì Giấy chứng nhận ghi cả họ, tên vợ và họ tên chồng. Trường hợp vợ và chồng có thỏa thuận ghi tên một người thì ghi tên một người trên Giấy chứng nhận. Trường hợp quyền sử dụng đất hoặc quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất hoặc quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất là tài sản chung của vợ và chồng mà Giấy chứng nhận đã cấp chỉ ghi họ, tên của vợ hoặc chồng thì được cấp đổi sang Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất để ghi cả họ, tên vợ và họ, tên chồng nếu có yêu cầu.
Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở, Giấy chứng nhận quyền sở hữu công trình xây dựng hoặc các loại Giấy chứng nhận đã cấp trước ngày 10/12/2009 đã cấp trước đây chỉ ghi họ, tên mẹ ông Phong trong các trường hợp:
- Quyền sử dụng đất, sở hữu nhà là tài sản chung của vợ và chồng nhưng mẹ ông Phong kê khai đứng tên một mình;
- Tài sản là quyền sử dụng đất, sở hữu nhà mà mẹ ông Phong có trước khi kết hôn; được thừa kế riêng, được tặng cho riêng trong thời kỳ hôn nhân; tài sản chung vợ, chồng được chia riêng cho mẹ ông Phong.
- Tài sản là quyền sử dụng đất, sở hữu nhà là tài sản của mẹ ông Phong tạo dựng trong thời gian sống đơn thân.
Trường hợp quyền sử dụng đất, sở hữu nhà là tài sản riêng của mẹ ông Phong được tạo dựng trong thời gian sống đơn thân. Nay cấp đổi Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất mới ghi họ, tên mẹ ông, Văn phòng đăng ký đất đai yêu cầu có Giấy xác nhận tình trạng hôn nhân là cần thiết.
Luật sư Trần Văn Toàn
VPLS Khánh Hưng, Đoàn luật sư Hà Nội
* Thông tin chuyên mục có giá trị tham khảo với người đọc, không dùng làm tài liệu trong tố tụng pháp luật.