Chất lượng thuốc trong nước sản xuất - vấn đề mấu chốt

Việt Nam có thể sản xuất được quá nửa danh mục thuốc thiết yếu - Ảnh: KH&ĐS Online

Theo số liệu thống kê, năm 2009 tổng giá trị thuốc sản xuất trong nước đạt 831,250 triệu USD, tăng 16,18% so với năm 2008, đáp ứng được hơn 49% nhu cầu sử dụng thuốc của người dân. Việt Nam đã sản xuất được 234/314 hoạt chất trong danh mục thuốc thiết yếu với đủ nhóm tác dụng dược lý theo phân loại của Tổ chức Y tế thế giới (WHO).

Hiện nay, với gần 100 doanh nghiệp sản xuất thuốc tân dược đạt tiêu chuẩn thực hành sản xuất thuốc tốt (GMP), Việt Nam có thể sản xuất được quá nửa danh mục thuốc thiết yếu, với giá chỉ bằng 1/3-1/2 giá thuốc nhập ngoại. Điều này có thể giúp tiết kiệm hàng nghìn tỷ đồng cho người dân, phần lớn có mức thu nhập thấp.

Tuy nhiên, vì nhiều lý do nên hiện nay, thuốc nội chỉ chiếm một lượng khiêm tốn trong các loại thuốc thiết yếu ở bệnh viện. Có thể kể đến những nguyên nhân như 90% nguyên liệu sản xuất thuốc phải nhập khẩu, thuốc sản xuất trong nước vẫn chưa thoát khỏi những danh mục hoạt chất generic (thuốc được sản xuất sau khi thuốc phát minh hết hạn bản quyền), chưa sản xuất được thuốc chuyên khoa như thuốc về tim mạch, tiểu đường, thần kinh, nội tiết... Đây cũng là những bất cập của ngành Dược nước ta.

Thứ trưởng Bộ Y tế Cao Minh Quang thừa nhận, Việt Nam có nguồn dược liệu đa dạng với trữ lượng đáng kể song các cơ sở mới chỉ sản xuất được các dạng bào chế thông thường như dung dịch thuốc, cao thuốc, rượu thuốc… Việt Nam có nhiều loại thuốc quý nhưng nguồn thu hái tự nhiên đang suy giảm, nguồn trồng thì chưa có quy hoạch nên nguyên liệu vẫn phải nhập từ nước ngoài.

Còn trên góc độ sản xuất-kinh doanh, bà Phạm Thị Việt Nga, Giám đốc Công ty Dược Hậu Giang cho hay, hiện nguyên liệu trong nước mới đáp ứng được 5% nhu cầu của Công ty. Để người bệnh "mặn mà" hơn với thuốc nội cần phải có một chính sách từ sản xuất, nhập khẩu và phân phối thuốc đồng thời cần xây dựng vùng nguyên liệu chất lượng cao để tránh phụ thuộc vào nước ngoài. 

Khẳng định chất lượng thuốc trong nước sản xuất bằng cơ quan kiểm định

Phát biểu tại Hội nghị định hướng đầu tư trong lĩnh vực Dược giai đoạn tới năm 2020 do Bộ Y tế tổ chức vừa qua,  Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân nêu rõ, một trong những giải pháp có tính căn cơ là tích cực triển khai việc tiêu chuẩn hóa ngành Dược Việt Nam thông qua hệ thống nguyên tắc, tiêu chuẩn thực hành tốt.

Trong đó, cần đặc biệt chú trọng đến lộ trình áp dụng tiêu chuẩn GPP (nhà thuốc thực hành tốt), kết hợp triển khai đồng bộ 4 nhóm giải pháp: tuyên truyền; hướng dẫn, hỗ trợ triển khai; bắt buộc thực hiện; chế tài xử phạt.

Phó Thủ tướng giao Bộ Y tế chỉ đạo Viện Kiểm nghiệm thuốc TP.HCM và Viện Kiểm nghiệm thuốc Hà Nội nghiên cứu, tiếp tục phát triển mô hình hợp tác nhà nước - tư nhân trong lĩnh vực đánh giá, khẳng định chất lượng thuốc sản xuất trong nước.

“Việc kết hợp công- tư trong hình thành cơ quan kiểm định và thử nghiệm sinh học về thuốc, vaccine sẽ giúp cho thuốc, vaccine của Việt Nam khắng định được chất lượng của mình. Đây chính là mấu chốt để khi thực hiện cuộc vận động người Việt dùng thuốc Việt sẽ thu được kết quả”, Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Về phía nhà sản xuất, ngoài những tiêu chí kỹ thuật cần hoàn thiện, cần phải liên kết để hỗ trợ nhau cùng phát triển, bởi một doanh nghiệp khó có thể làm tốt được tất cả các công đoạn. Bên cạnh đó, chính sách tiếp thị cũng cần được quan tâm hơn vì hiện nay khâu này của thuốc nội còn yếu.

Công Trí