Ngày 20/7, tại Hà Nội, Ủy ban Xã hội của Quốc hội đã có buổi làm việc với Bộ LĐTB&XH và các cơ quan liên quan về kết quả sơ bộ triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025 (Chương trình).
Thứ trưởng Bộ LĐTB&XH Lê Văn Thanh cho biết, việc thực hiện Chương trình đã đạt được một số kết quả nhất định.
Về giao vốn thực hiện Chương trình, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã phân bổ ngân sách Trung ương giai đoạn 2021-2025 và năm 2022 cho các bộ, cơ quan Trung ương và địa phương thực hiện 3 chương trình mục tiêu quốc gia. Thủ tướng Chính phủ giao kế hoạch vốn đầu tư phát triển nguồn ngân sách Trung ương giai đoạn 2021-2025 cho các địa phương và giao dự toán ngân sách Trung ương năm 2022 thực hiện 3 chương trình mục tiêu quốc gia.
Bộ LĐTB&XH đã có văn bản hướng dẫn các địa phương về phạm vi, đối tượng phân bổ vốn của các dự án thành phần thuộc Chương trình, làm cơ sở để các địa phương tiến hành các thủ tục giao vốn. Các địa phương đã và đang trình HĐND cùng cấp phê duyệt phương án phân bổ vốn để thực hiện Chương trình.
Hệ thống cơ chế, chính sách giảm nghèo đã tạo điều kiện cho những người thuộc hộ nghèo, cận nghèo tiếp cận đầy đủ các dịch vụ xã hội cơ bản, góp phần giảm nghèo bền vững, hạn chế tác động tiêu cực của dịch COVID-19. Chính sách hỗ trợ được triển khai đầy đủ, toàn diện, đồng bộ, đáp ứng cơ bản nhu cầu thiết yếu của các hộ nghèo, cận nghèo khu vực không bị giãn cách xã hội, góp phần giải quyết những khó khăn, tác động của đại dịch.
Bên cạnh những kết quả đạt được, Thứ trưởng Lê Văn Thanh cũng cho biết, một số tồn tại, hạn chế, như nguồn vốn sự nghiệp Trung ương chưa được xác định theo kế hoạch trung hạn, hoặc xác định mức trần hàng năm, nên các bộ, ngành, địa phương gặp khó khăn, lúng túng khi xây dựng kế hoạch và đề xuất kinh phí thực hiện.
Nguồn vốn sự nghiệp được bố trí thực hiện Chương trình năm 2022 thấp. Nhiều huyện nghèo, xã vùng bãi ngang ven biển và hải đảo chưa thoát khỏi tình trạng đặc biệt khó khăn. Các địa phương này là vùng "lõi nghèo", có địa hình hiểm trở, kinh tế-xã hội và cơ sở hạ tầng còn khó khăn, có tỉ lệ hộ nghèo cao. Phần lớn hộ nghèo, hộ cận nghèo thiếu sinh kế, việc làm, thu nhập thấp, không ổn định; thiếu hụt các dịch xã hội cơ bản như y tế, giáo dục, nhà ở, nước sạch và vệ sinh, thông tin; thiếu kỹ năng nghề nghiệp, chất lượng nguồn nhân lực thấp, khó tiếp cận việc làm...
Về mục tiêu và nhiệm vụ trọng tâm 6 tháng cuối năm 2022, mục tiêu của Chương trình là: Tỉ lệ nghèo đa chiều duy trì mức giảm 1,2%/năm, tỉ lệ hộ nghèo dân tộc thiểu số giảm trên 3%/năm, tỉ lệ hộ nghèo ở các huyện nghèo giảm từ 4-5%/năm.
Để thực hiện nhiệm vụ trên, giải pháp trọng tâm 6 tháng cuối năm 2022 là cần xây dựng, hoàn thiện thể chế, cơ chế thực hiện Chương trình, đồng thời, thực hiện chương trình công tác năm 2022 của Ban Chỉ đạo Trung ương các chương trình mục tiêu quốc gia; hướng dẫn các bộ, ngành, địa phương triển khai kế hoạch thực hiện Chương trình.
Tại cuộc họp, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh đã nêu ra những đề xuất và kiến nghị để đảm bảo địa phương thực hiện đầy đủ, toàn diện các mục tiêu, nhiệm vụ của chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững.
Đáng chú ý, Bộ Xây dựng đề nghị Bộ LĐTB&XH là cơ quan chủ trì chương trình báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, bổ sung 600 tỷ đồng ngân sách Trung ương năm 2022 để thực hiện mục tiêu hỗ trợ đối với 15% các đối tượng thuộc dự án 5 (hỗ trợ nhà ở cho hộ nghèo, cận nghèo trên địa bàn các huyện nghèo) cho các huyện nghèo để triển khai thực hiện hỗ trợ nhà ở theo quy định.
Phó Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội của Quốc hội Lâm Văn Đoan đề nghị cần có sự phối hợp chặt chẽ hơn nữa đối với các bộ, ngành chuyên môn và các bộ, ngành đầu mối, tổng hợp để đạt được hiệu quả cao nhất.
Đối với Tiểu dự án dinh dưỡng và Tiểu dự án nhà ở của chương trình, cần tiến hành khẩn trương để đảm bảo tính kịp thời, phù hợp, tính nhân văn khi hướng đến các đối tượng là trẻ em, đối tượng yếu thế trong xã hội.
Thảo luận tại cuộc làm việc, các đại biểu đánh giá cao sự quan tâm của các bộ, ngành đối với Chương trình; các văn bản hướng dẫn thực hiện Chương trình được ban hành tương đối bài bản. Tuy nhiên, vẫn còn có sự khác nhau giữa các văn bản của một số bộ, ngành dẫn đến lúng túng khi áp dụng.
Bên cạnh đó, vẫn còn khó khăn, vướng mắc trong thực hiện các tiểu dự án của Chương trình. Do đó, Bộ Tài chính cần báo cáo Chính phủ để nhận định rõ hơn vướng mắc, sớm có giải pháp khắc phục; bảo đảm phân bổ sớm nguồn tiền bởi các đối tượng thuộc diện được hưởng nguồn vốn đang rất trông chờ.
Phương Liên