Chống dịch tả lợn châu Phi đi đôi với công tác tái đàn

Trước diễn biến phức tạp này, các địa phương trong cả nước đã chủ động nhiều biện pháp phòng chống, khoanh vùng và xử lý ổ dịch, vừa bảo vệ đàn gia súc vừa bảo đảm nguồn cung thực phẩm dịp Tết Nguyên đán.

Nâng cao an toàn sinh học trong chăn nuôi

Tại TP Đà Nẵng, cùng với những đợt không khí lạnh, mưa kéo dài, ngành thú y đã kích hoạt các biện pháp giám sát dịch bệnh sớm. Người chăn nuôi được hướng dẫn tăng cường giữ ấm, vệ sinh chuồng trại, thực hiện quy trình an toàn sinh học nhằm hạn chế nguy cơ lan truyền mầm bệnh.

Theo Chi cục Chăn nuôi và Thú y Đà Nẵng, các đoàn cán bộ thú y đã xuống tận thôn, tổ dân phố để kiểm tra, hướng dẫn người dân tiêm phòng đúng lịch, không tái đàn tự phát. Thành phố đồng thời siết chặt vận chuyển, buôn bán và giết mổ lợn không có kiểm dịch - yếu tố được nhận định có thể làm bùng phát dịch tả lợn châu Phi trong mùa cao điểm.

Lào Cai là địa phương chịu ảnh hưởng nặng nề nhất trong những tháng gần đây. Riêng từ tháng 7 đến 21/11/2025, dịch đã xảy ra tại 4.918 hộ, 604 thôn, 61 xã, phường, gây thiệt hại hơn 24.596 con lợn, tổng khối lượng bị tiêu hủy trên 1,8 nghìn tấn.

Dù vậy, nhiều xã như Gia Phú, Y Tý, Bảo Hà, Nam Cường… vẫn giữ được vùng an toàn nhờ triển khai mô hình "chăn nuôi không tiếp xúc", khử trùng thường xuyên bằng vôi bột và tuân thủ nghiêm ngặt quy trình tái đàn an toàn.

Chi cục Trồng trọt, BVTV và Chăn nuôi - Thú y Lào Cai cho biết toàn tỉnh đã triển khai 1,42 triệu liều vaccine, gồm vaccine LMLM, tụ huyết trùng, dịch tả lợn, dại, cúm gia cầm… Ngoài ra, 25.900 lít hóa chất cũng được cấp bổ sung cho các xã có nguy cơ cao để tiêu độc, khử trùng trên diện rộng.

Tại các xã vùng cao, chính quyền còn tổ chức tuyên truyền tại chợ phiên, họp thôn, hỗ trợ người dân xử lý chất thải, cải tạo nền chuồng - những biện pháp được đánh giá có tính thực tiễn cao, dễ áp dụng cho hộ chăn nuôi nhỏ lẻ.

Năm 2025 đánh dấu sự gia tăng đột biến về số ổ dịch: Gần 1.000 ổ dịch được ghi nhận, trải rộng ở nhiều. Dịch xuất hiện trở lại sau một thời gian tương đối ổn định; lần bùng phát hiện nay đi kèm với nhiều yếu tố bất lợi: xây dựng chuồng trại nhỏ lẻ, chăn nuôi nông hộ, thả rông, an toàn sinh học kém, cộng với thiếu kiểm soát, giấu dịch, giết mổ bất hợp pháp.

Hỗ trợ tái đàn an toàn

Tại thời điểm dịch lên cao nhất, Quảng Trị ghi nhận 472 thôn, thuộc 65/78 xã, phường có ổ dịch, gần 12.500 hộ chăn nuôi chịu thiệt hại. Địa phương đã phối hợp lực lượng thú y triển khai biện pháp "4 tại chỗ", khoanh vùng - tiêu độc - xử lý triệt để, đồng thời tăng cường tiêm phòng và lấy mẫu xét nghiệm giám sát.

Theo Chi cục Chăn nuôi và Thú y Quảng Trị, đến cuối tháng 11, tỉnh đã có 53 xã, phường hết dịch sau 21 ngày. Khoảng 12 xã khác cũng sắp đủ điều kiện công bố hết dịch.

Từ tháng 7 đến 25/11/2025, lực lượng thú y đã lấy gần 1.100 mẫu tại 321 trại lợn, qua đó hỗ trợ tiêu thụ gần 138.000 con lợn khỏe cho người dân - giải pháp quan trọng giúp giảm áp lực dịch bệnh và ổn định thị trường.

Ngày 28/11, sau khi ghi nhận ổ dịch DTLCP tại phường Nam Đồ Sơn, Hải Phòng đã yêu cầu tất cả cấp chính quyền kích hoạt biện pháp khẩn cấp. Toàn bộ lợn mắc bệnh và dương tính được tiêu hủy đúng quy trình; vùng dịch lập tức được phun hóa chất và rắc vôi bột ở mật độ cao để ngăn phát tán mầm bệnh.

Song song đó, các trạm kiểm dịch động vật tăng cường kiểm soát vận chuyển, đặc biệt tại các tuyến giáp ranh với Hải Dương và Thái Bình - nơi lưu lượng hàng hóa dịp cuối năm rất lớn.

Trong bối cảnh thời tiết bất lợi và nhu cầu tiêu thụ tăng cao dịp Tết, sự vào cuộc quyết liệt của chính quyền cùng ý thức phòng bệnh của người dân chính là "lá chắn" quan trọng giúp các địa phương giảm thiểu thiệt hại, bảo đảm nguồn cung thịt lợn ổn định cho thị trường.

Nếu dịch không kiểm soát tốt thì nguy cơ thiếu hụt thịt lợn, tăng giá, ảnh hưởng đến an sinh, lạm phát thực phẩm. Chính vì thế, Bộ NN&MT nhấn mạnh trách nhiệm chính quyền địa phương, thú y cơ sở và người chăn nuôi.

Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Phùng Đức Tiến nêu rõ, việc kiểm soát dịch bệnh là yếu tố then chốt giúp ngành chăn nuôi đạt mục tiêu tăng trưởng 5,7 - 5,9% năm 2025, đảm bảo an toàn thực phẩm và ổn định kinh tế vĩ mô. Vấn đề không phải là thiếu văn bản hay chính sách, mà là ở công tác tổ chức thực hiện. Cần tham mưu ngân sách, chủ động hành động, không chờ chỉ đạo.

Đỗ Hương