Ứng phó bão số 11: Triển khai đồng bộ các biện pháp ứng phó hình thái thiên tai kép (bão chồng bão, lũ chồng lũ)

Công điện gửi Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố khu vực Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ (Quảng Ninh, Hải Phòng, Hưng Yên, Ninh Bình, Thanh Hóa, Nghệ An, Lạng Sơn, Cao Bằng, Thái Nguyên, Lào Cai, Tuyên Quang, Phú Thọ, Bắc Ninh, Hà Nội, Sơn La, Lai Châu, Điện Biên); các Bộ: Quốc phòng, Công an, Nông nghiệp và Môi trường, Xây dựng, Công Thương, Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Ngoại giao, Khoa học và Công nghệ, Giáo dục và Đào tạo, Y tế; Văn phòng Ban chỉ đạo phòng thủ dân sự quốc gia.

Chiều ngày 03/10/2025, bão MATMO đã di chuyển vào biển Đông trở thành cơn bão số 11, sức gió mạnh nhất vùng gần tâm bão mạnh cấp 10, giật cấp 13.

Theo dự báo của Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, bão số 11 sẽ tiếp tục mạnh thêm lên cấp 12-13, giật cấp 15-16, di chuyển nhanh về phía bán đảo Lôi Châu và khu vực Vịnh Bắc Bộ; trong ngày 05 - 07/10/2025, bão sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến Vịnh Bắc Bộ, ven biển và đất liền nước ta, tiếp tục gây mưa lớn tại khu vực Bắc Bộ và Thanh Hóa, Nghệ An.

Hình thái thiên tai kép, nguy cơ rất cao xảy ra lũ ống, lũ quét, sạt lở đất tại miền núi, ngập lụt tại đô thị, vùng thấp trũng

Bão số 9, số 10 và 11 xuất hiện liên tiếp, ngay khi công tác khắc phục hậu quả đợt bão, mưa lũ trước chưa xong, đây là hình thái thiên tai kép (bão chồng bão, lũ chồng lũ), nguy cơ rất cao xảy ra lũ ống, lũ quét, sạt lở đất tại các tỉnh miền núi, trung du Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ và ngập lụt tại các đô thị, vùng thấp trũng, đe dọa an toàn của hệ thống giao thông, đê điều, hồ đập, nhất là các công trình bị sự cố chưa được khắc phục kịp thời.

Để sẵn sàng ứng phó bão số 11, chủ động phòng, chống các đợt thiên tai, bão lũ tiếp theo, bảo đảm an toàn tính mạng của Nhân dân, giảm thiệt hại về tài sản của Nhân dân và Nhà nước, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các Bộ, các ngành, các địa phương và Nhân dân cần nhận thức rõ tính chất hết sức nguy hiểm cơn của bão số 11 khi thiên tai chồng thiên tai, nguy cơ tai biến chồng tai biến, đa thiên tai (bão, mưa lũ, lũ ống, lũ quét, sạt lở đất) để có phương án, giải pháp ứng phó quyết liệt, chủ động, kịp thời, hiệu quả, phù hợp với diễn biến tình hình tại từng địa phương, từng thời điểm nhằm bảo đảm an toàn tính mạng và tài sản cho người dân.

Lưu ý đề phòng dông lốc xảy ra trước bão 

Thủ tướng Chính phủ cũng yêu cầu Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố ven biển, nhất là khu vực từ Quảng Ninh đến Ninh Bình chỉ đạo triển khai công tác bảo đảm an toàn cho tàu thuyền, phương tiện hoạt động trên biển (hướng dẫn thoát ra, không đi vào khu vực nguy hiểm hoặc về nơi tránh trú); bảo đảm an toàn các hoạt động trên biển, trên đảo, ven biển và trong đất liền (đặc biệt lưu ý đề phòng dông lốc xảy ra trước bão và bảo đảm an toàn các hoạt động du lịch trên Vịnh); bảo vệ nhà cửa, kho tàng, cơ sở giáo dục, y tế, đê điều, hồ đập (nhất là những nơi bị sự cố vừa qua chưa được khắc phục triệt để), hoạt động sản xuất kinh doanh, nuôi trồng thủy sản; rà soát, sẵn sàng sơ tán, di dời dân cư, triển khai công tác cứu hộ, cứu nạn khi có tình huống xấu xảy ra,...

Sơ tán dân trong vùng có nguy cơ trượt lở đất tại xã Bảo Hà (Lào Cai)

Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh thành phố khu vực Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ, nhất là các tỉnh miền núi, trung du tập trung chỉ đạo triển khai đồng bộ các biện pháp ứng phó mưa lũ, nguy cơ lũ ống, ngập lụt, lũ quét, sạt lở đất theo chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền; rà soát "bốn tại chỗ", bố trí lực lượng, vật tư, máy móc, thiết bị tại các địa bàn trọng điểm để sẵn sàng xử lý ngay các sự cố, không để bị động, bất ngờ. Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Lào Cai kiểm tra, chỉ đạo cơ quan chức năng phối hợp với lực lượng công an triển khai ngay việc sơ tán, di dời các hộ dân nằm trong vùng nguy hiểm có nguy cơ xảy ra trượt lở đất tại xã Bảo Hà, tỉnh Lào Cai.

Bố trí sẵn sàng lực lượng, phương tiện tại nơi xung yếu từ trước khi xảy ra thiên tai để chủ động ứng phó khi có tình huống xấu

Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Nông nghiệp và Môi trường Chỉ đạo cơ quan dự báo khí tượng thủy văn theo dõi chặt chẽ thường xuyên, tham khảo, cập nhật kết quả dự báo của quốc tế và trên cơ sở kinh nghiệm từ các đợt bão, lũ vừa qua để dự báo chính xác nhất có thể về diễn biến bão, mưa, dòng chảy trên các lưu vực sông và hồ chứa nước (bao gồm cả dòng chảy xuyên biên giới), khoanh định các khu vực có nguy cơ cao xảy ra sạt lở; thường xuyên cập nhật, thông báo khu vực nguy hiểm; thông tin đầy đủ nhất, kịp thời nhất đến các cơ quan có thẩm quyền và Nhân dân biết để chỉ đạo, triển khai các biện pháp ứng phó hiệu quả.

Chủ trì, phối hợp với Bộ Công Thương, Ủy ban nhân dân tỉnh Lào Cai, chủ đập và các đơn vị có liên quan theo dõi chặt chẽ, quyết định vận hành điều tiết nước hồ chứa thủy điện Thác Bà để bảo đảm an toàn công trình và an toàn phòng, chống lũ cho hạ du.

Đôn đốc các ngành, các địa phương triển khai công tác ứng phó với bão phù hợp với tình hình thực tế, kịp thời báo cáo, đề xuất Ban chỉ đạo phòng thủ dân sự quốc gia, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo những vấn đề vượt thẩm quyền.

Hướng dẫn, đôn đốc Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố rà soát xây dựng, cập nhật, hoàn thiện các kịch bản, phương án cụ thể ứng phó với từng loại hình thiên tai, từng cấp độ rủi ro thiên tai, từng tình huống thiên tai có thể xảy ra trên từng địa bàn phù hợp với mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, trong đó: cần xác định rõ các trọng điểm có nguy cơ cao cần bảo vệ để bố trí "bốn tại chỗ"; địa phương cùng với Bộ Quốc phòng, Bộ Công an xác định những nơi xung yếu để điều động, bố trí sẵn sàng lực lượng, phương tiện, vật tư, thiết bị ngay từ trước xảy ra thiên tai, chủ động ứng phó khi có tình huống xấu xảy ra.

Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các Bộ: Xây dựng, Công Thương theo chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền chủ động chỉ đạo, triển khai các biện pháp ứng phó với bão, mưa lũ thuộc lĩnh vực quản lý, bảo đảm an toàn đối với các hoạt động vận tải; an toàn hồ đập thủy điện, hệ thống truyền tải điện, sản xuất công nghiệp; nghiên cứu hoàn thiện quy chuẩn, tiêu chuẩn thiết kế đối với hạ tầng giao thông, tiêu thoát nước đô thị, điện.

Các Bộ: Quốc phòng, Công an chỉ đạo các đơn vị đóng trên địa bàn chủ động phối hợp với địa phương rà soát phương án, bố trí lực lượng, phương tiện tại các địa bàn trọng điểm (theo đề xuất của địa phương) để sẵn sàng hỗ trợ Nhân dân ứng phó với bão, mưa lũ, lũ ống, lũ quét, sạt lở đất, ngập lụt.

Tăng cường trao đổi cung cấp thông tin xả lũ của các hồ chứa thượng nguồn, tránh bị động, bất ngờ

Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Ngoại giao chủ trì, phối hợp với các cơ quan, địa phương biên giới tăng cường trao đổi với Trung Quốc về việc phối hợp cung cấp thông tin xả lũ của các hồ chứa thượng nguồn, tránh bị động, bất ngờ.

Chánh Văn phòng Ban chỉ đạo phòng thủ dân sự quốc gia phối hợp với cơ quan chức năng của Bộ Nông nghiệp và Môi trường theo dõi diễn biến tình hình, chủ động điều phối, huy động lực lượng, phương tiện triển khai ứng phó với bão và mưa lũ theo chức năng, nhiệm vụ được phân công.

Văn phòng Chính phủ theo dõi, đôn đốc các Bộ, địa phương thực hiện nghiêm túc Công điện này; kịp thời báo cáo Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng phụ trách những vấn đề đột xuất, phát sinh./.