Cứu sống bệnh nhi nặng 1,5 kg mắc bệnh lý tim bẩm sinh

Sau gần 3 tháng điều trị, dự kiến, trẻ sẽ được ra viện trong một vài ngày tới. Ảnh: VGP/Khánh Chi

Bệnh nhi Q.V (ở Từ Sơn, Bắc Ninh) là con thứ 2 trong gia đình. Trong quá trình mang thai, bệnh nhi được chẩn đoán mắc bệnh lý tim mạch phức tạp.

Theo TS.BS Nguyễn Thị Quỳnh Nga, Phó Trưởng khoa phụ trách Khoa Chăm sóc và điều trị đặc biệt 1 - Trung tâm Sơ sinh, Bệnh viện Nhi Trung ương, bệnh nhi Q.V chào đời ở tuần thai thứ 29, nặng 1,5 kg. Sau khi sinh, trẻ không khóc, tím tái toàn thân, nhịp tim rời rạc. Trẻ đã được các bác sĩ cấp cứu ngừng tuần hoàn ngay tại phòng sinh, thở máy, siêu âm tim cho kết quả nghi ngờ mắc bệnh lý tim bẩm sinh phức tạp.

Nhận định trẻ đang trong tình trạng nhiễm trùng và toàn trạng nặng do đẻ non, chưa phải thời điểm tốt nhất để phẫu thuật, do đó, các bác sĩ tiếp tục hồi sức tích cực, cho trẻ thở máy cao tần, truyền máu, dùng các loại thuốc vận mạch, điều trị kháng sinh và nuôi dưỡng để bảo đảm tình trạng tuần hoàn và hô hấp.

“Đây là trường hợp bệnh nhi quá nhẹ cân và sinh non tháng, lại trong tình trạng nhiễm trùng rất nặng, chỉ bất cứ sơ sẩy nào dù là nhỏ nhất cũng có thể khiến tình trạng của trẻ xấu đi nhanh chóng. Ngày 18/9, khi bé được 21 ngày tuổi, sau khi hội chẩn và cân nhắc tất cả các yếu tố nguy cơ, trẻ đã được các bác sĩ tiến hành phẫu thuật do tình trạng tim mạch của trẻ không thể đợi lâu hơn được nữa”, TS.BS Nguyễn Thị Quỳnh Nga cho biết.

TS.BS Nguyễn Lý Thịnh Trường, Giám đốc Trung tâm Tim mạch, người trực tiếp theo dõi và đưa chỉ định phẫu thuật cho trẻ, cho biết, cân nặng của trẻ rất thấp, đòi hỏi kỹ năng phẫu thuật vi phẫu rất cao, nhất là trong quá trình can thiệp trên động mạch vành của trẻ và có rất nhiều nguy cơ rối loạn trong cả quá trình phẫu thuật. Bên cạnh đó, do trẻ sinh non và cân nặng thấp nên công tác gây mê và hồi sức trong phòng mổ cũng đặc biệt khó khăn. Việc đặt các đường theo dõi xâm nhập và đặc biệt là khi chạy máy tim phổi nhân tạo cho em bé chỉ nặng 1,5 kg là thách thức chưa từng có với ê-kíp phẫu thuật cũng như êkíp gây mê và chạy máy tim phổi nhân tạo…

Rất may mắn, với sự chuẩn bị kỹ lưỡng và chu đáo của các ê-kíp, quá trình phẫu thuật kéo dài 5 tiếng đã diễn ra thuận lợi, không có bất cứ trục trặc nào xảy ra. Sáu ngày sau phẫu thuật, trẻ đã cai được máy thở. Sau 17 ngày chăm sóc và điều trị, các bác sĩ đánh giá tình trạng tim mạch của trẻ ổn định, tự thở tốt và ăn sữa tiêu.

Hơn một tháng sau phẫu thuật, ngày 29/9, trẻ được phát hiện tình trạng tràn dịch màng tim nên các bác sĩ đã nhanh chóng hội chẩn, tiếp tục điều trị nội khoa. Ngày 8/10, trẻ đã được TS.BS Nguyễn Văn Linh, Khoa Phẫu thuật lồng ngực, Trung tâm Ngoại tổng hợp cùng ê-kíp của Khoa Gây mê-Hồi sức tiến hành phẫu thuật lần 2 bằng phương pháp mổ nội soi để giải phóng dịch màng tim. Sau phẫu thuật mở cửa sổ màng tim, tình trạng của trẻ hoàn toàn ổn định.

Hiện tại, sau gần 3 tháng “chiến đấu” để giành giật lại sự sống cùng sự chăm sóc tích cực của các y bác sĩ, trẻ đã tăng cân, tự thở và bú mẹ hoàn toàn, không còn tình trạng nhiễm trùng, kết quả siêu âm tim cho thấy các đại động mạch chuyển về vị trí bình thường. Dự kiến, trẻ sẽ được ra viện trong một vài ngày tới.

Theo TS.BS Nguyễn Lý Thịnh Trường, chuyển gốc động mạch là một khuyết tật nghiêm trọng của quả tim, xuất hiện ngay từ khi trẻ mới sinh. Chuyển gốc động mạch lớn làm thay đổi đường máu lưu thông khắp cơ thể, gây tình trạng thiếu oxy trong máu đi từ tim đến các phần còn lại của cơ thể và trẻ sẽ đối mặt với những biến chứng nghiêm trọng hoặc tử vong nếu không được điều trị.

Bệnh lý chuyển gốc động mạch thường được phát hiện trước khi sinh hoặc trong những giờ đầu tiên đến vài tuần sau khi sinh. Nếu không kịp thời phẫu thuật trước khi trẻ được một tháng tuổi, sẽ gây ra nhiều biến chứng nặng, trẻ đối diện với nguy cở tử vong cao.

Trong hơn 11 năm qua, Bệnh viện Nhi Trung ương đã phẫu thuật và điều trị thành công cho hơn 600 trường hợp bệnh nhi mắc bệnh lý bẩm sinh chuyển gốc động mạch nhưng đây là trường hợp nhẹ cân nhất (1,5 kg) được phẫu thuật tại Bệnh viện.

HM