Đặc điểm dịch tễ bỏng ở trẻ em

Phòng tránh tai nạn bỏng là trách nhiệm của các bậc phụ huynh Bỏng là tổn thương do tác dụng trực tiếp của các yếu tố vật lý và hóa chất gây nên trên cơ thể. Da là bộ phận thường bị tổn thương nhất khi bỏng và các tổn thương dưới da như: cơ, xương, khớp, mạch máu, thần kinh. Theo các nghiên cứu tại viện bỏng quốc gia, hiện nay bỏng là một trong những tai nạn thương tích thường gặp hàng đầu sau tai nạn sinh hoạt và tai nạn giao thông, bỏng góp phần làm thay đổi mô hình bệnh tật ở trẻ em, gia tăng tỷ lệ thương tật và giảm tỷ lệ nhiễm ký sinh trùng. Nhờ có sự phát triển kinh tế xã hội và hiệu quả của các chương trình y tế quốc gia, hiện nay mô hình bệnh tật và tử vong ở nước ta đã có sự thay đổi. các bệnh nhiễm trùng, nhiễm ký sinh trùng, suy dinh dưỡng đã giảm đi đáng kể, trong khi các bệnh không nhiễm trùng như tai nạn thương tích, ung thư…lại có xu hướng gia tăng. Tai nạn thương tích hiện đang là vấn đề về sức khỏe cộng đồng đáng quan tâm ở hầu hết các quốc gia trên thế giới. Bỏng là tai nạn thương tích thường gặp ở trẻ em đến cấp cứu tại bệnh viện sau tai nạn giao thông và tai nạn sinh hoạt. Theo điều dưỡng Lê Thị Kiều Trinh, qua nghiên cứu 180 bệnh nhi bị bỏng điều trị tại Bệnh viện Nhi đồng Đồng Nai từ giữa năm 2009 đến giữa năm 2010 cho thấy, có trên 80% trẻ bị bỏng dưới 5 tuổi, trong đó, thành phố Biên Hòa là địa phương có tỷ lệ trẻ bị bỏng nhiều nhất. Các tác nhân gây bỏng chủ yếu như: bỏng nhiệt nước chiếm tỷ lệ cao nhất ở các lứa tuổi, bỏng nhiệt khô chiếm tỷ lệ cao với nhóm trẻ từ 10-15 tuổi và một số ít trường hợp bỏng do điện. Chi phí cho một ca điều trị bỏng cao hơn so với điều trị các loại chấn thương khác (Hình minh họa) Có một điều đáng quan tâm là, trong số các trường hợp đến điều trị tại bệnh viện, có đến 95 trường hợp gia đình tự điều trị, một số ít trường hợp được đưa đến trạm y tế và các cơ sở khám chữa bệnh tư nhân. Điều đặc biệt hơn, đa số các trường hợp được sơ cấp cứu tại nhà đều sử dụng sai phương pháp. Theo điều dưỡng Lê Thị Ngọc Bích, Bệnh viện Nhi đồng Đồng Nai, theo dõi các trường hợp bị bỏng điều trị tại bệnh viện cho thấy, các vùng da cơ thể hay bị bỏng nhất là vùng chi dưới và vùng thâm trước. Điều này liên quan đến cơ thể gây bỏng, do các nguyên nhân gây bỏng trong tầm với của trẻ như: đổ phích nước nóng sôi, pha sữa cho trẻ uống hay pha trà để trên bàn, trẻ chạy nhảy va phải thức ăn nóng…Trong các trường hợp bị bỏng điều trị tại Bệnh viện Nhi đồng trong vòng môt năm từ 2009-2010, có đến trên 80% bị bỏng độ II và 3 trường hợp phải chuyển lên tuyến trên. Qua công tác điều trị chúng tôi nhận thấy, bỏng là chấn thương đòi hỏi công tác chăm sóc và điều trị rất dài ngày, nhiều mặt. Bỏng để lại di chứng nặng nề ảnh hưởng đến khả năng vận động, thẩm mỹ và khá tốn kém về chi phí điều trị (chi phí điều trị gấp đôi so với điều trị các chấn thương khác). Dự phòng tai nạn bỏng là trách nhiệm của các bậc phụ huynh và các thành viên trong gia đình, người trông trẻ và các thầy cô giáo. Do đó, cần đẩy mạnh hơn nữa việc phổ biến công tác y tế gia đình, công tác nuôi dạy trẻ và phòng chống tai nạn thương tích trẻ em trong toàn xã hội- điều dưỡng Lê Thị Ngọc Bích cho biết. Để dự phòng tai nạn bỏng cho trẻ, trước hết cần theo dõi và kèm sát trẻ đang bò và tập đi. Không mặc cho trẻ mặc đồ vải nilon và quần áo bó chặt cơ thể vì dễ bốc cháy khi tiếp xúc với lửa và khó cởi ra khi bị cháy. Không để trẻ tiếp xúc với lửa, nước sôi, thức ăn nóng…kiểm tra độ nóng của các vật dụng và đồ ăn mà trẻ sẽ dùng đồng thời luôn nhắc nhở trẻ về phòng, tránh tai nạn bỏng. “Là những điều dưỡng làm công tác chăm sóc trẻ bỏng điều trị tại bệnh viện, chúng tôi đã từng chứng kiến nỗi đau đớn của các bệnh nhân cũng như các bậc phụ huynh, do đó chúng tôi thấy rất cần thiết để có thể hạn chế mức thấp nhất về bỏng”-điều dưỡng Lê Thị Ngọc Bích nói. Diệu Linh (ghi)