Ngày 2/12, Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam đã ký Quyết định 1512/QĐ-TTg về việc chuyển Trường Đại học Bách khoa Hà Nội thành Đại học Bách khoa Hà Nội.
Theo nội dung quyết định, Đại học Bách khoa Hà Nội là đơn vị sự nghiệp công lập tự chủ trực thuộc Bộ GD&ĐT. Đại học Bách khoa Hà Nội thực hiện tổ chức lại cơ cấu tổ chức và hoạt động trên cơ sở Trường Đại học Bách khoa Hà Nội theo quy định của Luật Giáo dục đại học năm 2012 và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục đại học năm 2018 và quy định pháp luật có liên quan. Đây là một dấu mốc quan trọng trong quá trình hơn 66 năm xây dựng và phát triển của nhà trường, phù hợp với chủ trương của Đảng, của Chính phủ và xu hướng phát triển của giáo dục đại học thế giới.
Theo lãnh đạo trường, sự chuyển đổi này đã được Đại học Bách khoa Hà Nội chuẩn bị hết sức kỹ lưỡng, cẩn trọng, là sự kế thừa những kết quả và kinh nghiệm của quá trình thực hiện tự chủ suốt thời gian dài ở Bách khoa Hà Nội, được thực hiện với tinh thần quyết liệt, đảm bảo sự phát triển đúng với định hướng, tầm nhìn và chiến lược phát triển của nhà trường qua nhiều thế hệ.
Đại học Bách khoa Hà Nội có mô hình tổ chức và quản trị tiên tiến, bộ máy tinh gọn, tăng tính chủ động, sáng tạo ở các đơn vị, thực hiện phân cấp tự chủ mạnh nhưng không phân lập, không xây dựng các trường đại học thành viên, thống nhất quan điểm "Một Bách khoa Hà Nội". Quan điểm này thể hiện sự thống nhất về mục tiêu phát triển, giá trị cốt lõi, chuẩn mực và chất lượng của toàn đại học.
Mô hình đào tạo cử nhân, kỹ sư, thạc sĩ, tiến sĩ được áp dụng thống nhất với bộ chuẩn chương trình đào tạo và quy chế đào tạo do Đại học Bách khoa Hà Nội quy định. Người học khi tốt nghiệp các bậc trình độ đều được cấp văn bằng tốt nghiệp của Đại học Bách khoa Hà Nội để đảm bảo sự gắn kết giữa sinh viên, cựu sinh viên với vị thế và danh tiếng của trường.
Với phương châm "Nhà trường làm nền tảng - Người thầy là chủ thể, là động lực phát triển - Người học là trung tâm", Đại học Bách khoa Hà Nội có môi trường làm việc quốc tế hoá, nơi hội tụ và phát triển tài năng, thu hút sinh viên ưu tú, học giả xuất sắc trong nước và quốc tế đến học tập, nghiên cứu và làm việc, một trung tâm đổi mới sáng tạo công nghệ xuất sắc của khu vực, tác động quan trọng vào phát triển kinh tế tri thức và góp phần gìn giữ hoà bình đất nước, tiên phong trong hệ thống giáo dục đại học Việt Nam về xây dựng hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, phát triển mô hình đào tạo chia sẻ trên nền tảng chuyển đổi số hiện đại.
Việc chuyển đổi mô hình thành Đại học Bách khoa Hà Nội để thực hiện tốt sứ mạng, tầm nhìn, định hướng chiến lược phát triển, đưa Đại học Bách khoa Hà Nội phát triển đột phá, lên tầm cao mới, trở thành đại học nghiên cứu, đổi mới sáng tạo, tự chủ toàn diện, có môi trường học thuật sáng tạo, cởi mở, tự do học thuật, khơi dậy khát vọng cống hiến của cán bộ viên chức, người lao động, sinh viên và học viên toàn đại học, phát huy giá trị văn hoá, bản sắc của con người Bách khoa Hà Nội.
Hiện Đại học có 1.785 cán bộ, trong đó có 1.065 cán bộ giảng dạy cơ hữu, 805 cán bộ có trình độ tiến sĩ chiếm 76,3%, trong số đó có 279 GS/PGS, chiếm 26,19%. Năm 2022, trường có 16 phó giáo sư 2 giáo sư được công nhận đạt chuẩn. Tháng 11/2022, Trường Đại học Bách khoa Hà Nội vinh dự nhận Cờ thi đua của Chính phủ vì đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ công tác năm học 2020-2021, dẫn đầu các cụm thi đua của Bộ GD&ĐT, nhiều giảng viên, cán bộ nhận Huân chương Lao động hạng Nhì, hạng Ba và Bằng khen của Bộ trưởng Bộ GD&ĐT.
Theo bảng xếp hạng của Tổ chức Quacquarelli Symonds (QS) 2023, Bách khoa Hà Nội nằm trong nhóm 33% các đại học tốt nhất châu Á. Tổ chức QS xếp Bách khoa Hà Nội vào nhóm các trường đại học công có quy mô đào tạo rất lớn và mức độ nghiên cứu rất cao. Còn trong bảng xếp hạng đại học khu vực Đông Nam Á mới được công bố năm nay, Bách khoa Hà Nội xếp thứ 54 trong số các đại học tốt nhất của khu vực.
Trước đó, Bách khoa Hà Nội cũng được xếp hạng thứ 360 thế giới và số 1 Việt Nam về lĩnh vực kỹ thuật và công nghệ theo bảng xếp hạng đại học thế giới theo nhóm ngành năm 2022 của QS. Cả 5 nhóm ngành được xếp hạng năm nay của Đại học Bách khoa Hà Nội bao gồm: Kỹ thuật điện-điện tử; kỹ thuật cơ khí, hàng không và chế tạo; khoa học máy tính và hệ thống thông tin; toán học; khoa học vật liệu đều tăng hạng, đứng đầu Việt Nam và xếp ở vị trí từ 300 đến 450 tốt nhất thế giới.
Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Hoàng Minh Sơn khẳng định, việc Trường Đại học Bách khoa Hà Nội trở thành Đại học Bách khoa Hà Nội không phải chỉ thay đổi cái tên, cũng không phải để có một vị thế trong hệ thống.
"Quan trọng nhất là bước chuyển này sẽ giúp Đại học Bách khoa Hà Nội có cơ hội đổi mới cấu trúc và hệ thống quản trị bên trong, tăng cường tính phân cấp để thực hiện đúng tinh thần tự chủ và nâng cao hiệu quả trong quản lý, nâng cao vị thế, trách nhiệm của các đơn vị chuyên môn và các trường trực thuộc. Từ đó, tinh gọn bộ máy quản lý hành chính, phát huy sức mạnh của đội ngũ giảng viên, của các đơn vị chuyên môn", Thứ trưởng Hoàng Minh Sơn phân tích.
Đại học Bách khoa Hà Nội có quy mô rất lớn. Từng trường trực thuộc cũng đã có quy mô từ 5.000-8.000 sinh viên, không kém gì một số trường độc lập khác. Do đó, việc trao cho các trường trách nhiệm, quyền hạn lớn hơn là rất cần thiết. Mô hình của Đại học Bách khoa Hà Nội rất phù hợp với mô hình của các đại học lớn trên thế giới, trong đó các trường và các viện trực thuộc được phân quyền cao.
Trước đây, Trường Đại học Bách khoa Hà Nội có 20 đơn vị chuyên môn (17 viện và 3 khoa). Qua quá trình chuyển đổi thành 3 trường và một số khoa, viện như hiện nay, đã giảm đi 4-5 đơn vị chuyên môn. Lương, phụ cấp của các vị trí này do nhà trường tự chi trả, không gây phát sinh cho ngân sách Nhà nước. Vị trí hiệu trưởng các trường trực thuộc không tương đương với hiệu trưởng một trường đại học có tư cách pháp nhân như các trường bên ngoài.
Một điểm quan trọng khác là việc cấu trúc lại các khoa, viện trước đây thành các trường trực thuộc với quy mô lớn hơn sẽ tạo nên tính liên ngành tốt hơn, qua đó giúp phát huy sức mạnh về đào tạo, cũng như nghiên cứu khoa học công nghệ.
Nhật Nam