Đảm bảo nguyên tắc chia sẻ trong chính sách bảo hiểm thất nghiệp

Thứ trưởng Bộ LĐ-TB&H Doãn Mậu Diệu trao bằng khen cho các cá nhân và đơn vị thực hiện tốt chính sách BHTN. Ảnh: VGP

Đây là đánh giá được đưa ra Hội nghị Tổng kết 10 năm thực hiện chính sách bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) do Bộ Lao động- Thương binh và Xã hội (LĐ-TB&XH) tổ chức ngày 12/7.

Đúng nguyên tắc chia sẻ, đảm bảo an toàn quỹ

Đánh giá về việc thực hiện chính sách BHTN trong 10 năm qua, Thứ trưởng Doãn Mậu Diệp cho rằng, chính sách BHTN đã đi vào cuộc sống, hỗ trợ người sử dụng lao động và người lao động, thực sự là điểm tựa của cả người lao động và người sử dụng lao động, góp phần đảm bảo an sinh xã hội.

Thứ trưởng Doãn Mậu Diệp khẳng định: “Việc thực hiện BHTN thực sự đã đảm bảo nguyên tắc chia sẻ, đóng - hưởng và an toàn Quỹ, thể hiện sự hỗ trợ lẫn nhau trong cộng đồng doanh nghiệp, giữa doanh nghiệp lớn và doanh nghiệp nhỏ; chia sẻ hỗ trợ lẫn nhau của những người lao động, giữa người có nguy cơ mất việc làm thấp với người có nguy cơ mất việc làm cao, thể hiện tính nhân văn và thúc đẩy gắn kết xã hội”.

Báo cáo về kết quả 10 năm thực hiện chính sách BHTN, Phó Cục trưởng phụ trách Cục Việc làm Lê Quang Trung cho biết, trong 10 năm qua, số lượng người tham gia và đóng BHTN liên tục tăng qua các năm và đảm bảo chỉ tiêu kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao: Nếu năm 2009 mới chỉ có 5.993.300 người tham gia BHTN thì tới năm 2015 (năm đầu tiên Luật Việc làm có hiệu lực) đã có 10.308.180 người tham gia và đến năm 2018 có 12.680.173 người tham gia, bằng 87,7% tổng số người tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc (14,45 triệu người). Tổng số đơn vị tham gia BHTN là 361.586 đơn vị.

Tổng số tiền thu BHTN không ngừng tăng qua các năm, tính đến thời điểm năm 2018, bình quân tiền đóng BHTN hằng tháng của người lao động là 4.937.117 đồng, tăng 9,94% so với bình quân tiền đóng năm 2017, tổng số tiền thu BHTN năm 2018 là 15.531 tỷ đồng, tăng 14,9%  so với tổng số tiền thu năm 2017 (13.517 tỷ đồng).

Công tác tư vấn, giới thiệu việc làm được đặc biệt quan tâm, số lượng và hiệu quả người được tư vấn, giới thiệu việc làm tăng theo từng năm và chiếm tỷ lệ khá cao so với số người có quyết định hưởng trợ cấp thất nghiệp (trên 96,8% so với số người hưởng trợ cấp thất nghiệp). Năm 2018, số người được tư vấn, giới thiệu việc làm là 1.390.429 lượt người tăng hơn 10 lần so với số người được tư vấn, giới thiệu việc làm năm 2010.

Đến nay đã có trên 180.000 người thất nghiệp được hỗ trợ học nghề, nhiều người thất nghiệp sau khi tham gia các khóa học nghề đã có việc làm và ổn định cuộc sống. Một số địa phương có số người được hỗ trợ học nghề cao như TPHCM, Hà Nội, Đồng Nai, Bình Dương...

Số người có quyết định hưởng trợ cấp thất nghiệp gần 5 triệu lượt người và có xu hướng tăng qua các năm. Ngoài ra, người lao động hưởng trợ cấp thất nghiệp còn được cung cấp thông tin về thị trường lao động để tìm việc làm và sớm trở lại thị trường lao động, thẻ bảo hiểm y tế trong thời gian hưởng trợ cấp thất nghiệp, tạo điều kiện thuận lợi cho người lao động có thể khám chữa bệnh.

Chính sách BHTN sẽ chú trọng các giải pháp phòng ngừa, duy trì việc làm cho người lao động

Tăng giải pháp phòng ngừa, duy trì việc làm cho lao động

Tuy nhiên, theo Thứ trưởng Doãn Mậu Diệp, qua 10 năm thực hiện BHTN cũng còn không ít những tồn tại. Thứ nhất là chính sách BHTN vẫn nặng về giải quyết hậu quả mà nhẹ về các giải pháp phòng ngừa, giảm thiểu việc sa thải hoặc duy trì việc làm cho người lao động. “Khi người lao động thất nghiệp, chúng ta giải quyết trợ cấp thất nghiệp, tư vấn đào tạo, giới thiệu việc làm nhưng chính sách hỗ trợ doanh nghiệp để duy trì việc lại được thiết kế quá khắt khe nên hầu như chưa có doanh nghiệp nào có thể nhận được hỗ trợ từ Quỹ BHTN”. Thứ trưởng Doãn Mậu Diệp cho biết.

Mục tiêu đặt ra cho giai đoạn đến năm 2021 là phấn đấu đạt khoảng 28% lực lượng lao động trong độ tuổi tham gia BHTN; tỉ lệ giao dịch điện tử đạt 100%; thực hiện dịch vụ công trực tuyến mức độ 4. Giai đoạn đến năm 2025: Phấn đấu đạt khoảng 35% lực lượng lao động trong độ tuổi tham gia BHTN. Giai đoạn đến năm 2031: Phấn đấu đạt khoảng 45% lực lượng lao động trong độ tuổi tham gia BHTN.

Để thực hiện các mục tiêu nêu trên cũng như để đạt hiệu quả việc thực hiện BHTN trong thời gian tới, Phó Cục trưởng Cục Viêc làm Lê Quang Trung cho rằng, cần thực hiện đồng bộ một số giải pháp như: Tiếp tục nghiên cứu, sửa đổi, bổ sung chính sách BHTN tại Luật Việc làm vào năm 2021- 2022 theo hướng hỗ trợ doanh nghiệp và người lao động duy trì việc làm, bảo đảm quyền lợi chính đáng của doanh nghiệp và người lao động, khắc phục tình trạng gian lận, trục lợi BHTN; nghiên cứu đổi mới toàn diện nội dung, hình thức và phương pháp tuyên truyền phù hợp với đặc điểm, tính chất đặc thù của từng nhóm đối tượng, vùng miền, bảo đảm hiệu quả công tác tuyên truyền gắn với phát triển đối tượng tham gia BHTN.

Đồng thời, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra tình hình thực hiện chính sách, pháp luật về BHTN; tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong việc thực hiện BHTN; đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, thực hiện dịch vụ công trực tuyến mức độ 4 trên tất cả các lĩnh vực BHTN; tăng cường hợp tác liên ngành, hợp tác quốc tế trong lĩnh vực BHTN./.

Thu Cúc