Đẩy nhanh tiến độ xây dựng Khu công nghệ cao Hòa Lạc

Bộ trưởng KHCN Nguyễn Quân phát biểu tại cuộc làm việc - Ảnh VGP/Việt Hà

Chiều 25/5, lãnh đạo Bộ Khoa học và Công nghệ và UBND Thành phố Hà Nội đã có cuộc họp về tình hình triển khai xây dựng và phát triển Khu CNC Hòa Lạc.

Theo ông Nguyễn Văn Lạng, Thứ trưởng Bộ Khoa học và công nghệ (KHCN), Trưởng Ban Quản lý Khu CNC Hòa Lạc, sau hơn 10 năm triển khai xây dựng, Bộ KHCN, Ban Quản lý Khu CNC Hòa Lạc đã tập trung giải quyết một số công việc như quy hoạch, chuẩn bị đầu tư, xây dựng hạ tầng, giải phóng mặt bằng (GPMB) tiến đầu tư, đến nay Khu CNC Hòa Lạc cũng đã định hình được mô hình hoạt động, diện mạo của một khu CNC  mang tính điển hình của cả nước đã rõ nét.

Tuy nhiên, kết quả triển khai này còn chậm so với kế hoạch đề ra. Nguyên nhân là do trong quá trình triển khai một số vấn đề còn bất cập như GPMB chậm, không liền khoảnh, đầu tư hạ tầng chưa đồng bộ; vốn cho GPMB và hạ tầng mới giải ngân được khoảng 20% tổng mức đầu tư. Đến nay Khu CNC Hòa Lạc chỉ mới thực hiện được khoảng 30% khối lượng công việc.

Lý giải về tiến độ GPMB chậm tại KCN Hòa Lạc, đại diện Ban Quản lý Khu CNC Hòa Lạc, lãnh đạo huyện Thạch Thất cho rằng nguyên nhân chính là do giá đất và chế độ bồi thường hỗ trợ GPMB đã tăng lên nhiều so với đơn giá thực hiện trước đây.

Diện tích thu hồi cho dự án lớn phải thực hiện trong nhiều năm, nguồn gốc đất chủ yếu là đất quốc phòng, đất giao cho các hộ kinh tế mới, đất lâm nghiệp… không có bản đồ địa chính, hồ sơ để phục vụ công tác quản đất đai, tình hình mua bán chuyển nhượng đất đai diễn biến phức tạp;

Ngoài ra, do cơ chế chính sách bồi thường GPMB từ khi sáp nhập vào thành phố Hà Nội thay đổi, chuyển chủ đầu tư GPMB khu công nghệ cao Hòa Lạc, việc xác định chủ thể bồi thường GPMB còn gặp nhiều khó khăn (do cấp đất không đúng thẩm quyền, tình trạng mua bán, chuyển nhương, tự ý tác hộ chia đất cho con…).

Tình trạng xây dựng trái phép để tranh thủ hưởng lợi bất chính từ việc bồi thường GPMB vẫn diễn ra dẫn tới các hộ cố tình kéo dài thời gian kiểm đếm nên việc tuyên truyền, vận động nhân dân phối hợp kiểm đếm khó khăn.

Theo báo cáo của Ban Quản lý Khu KCN Hòa Lạc, hiện nay tổng diện tích đã bàn giao mặt bằng tại Khu CNC là 845 ha (trong đó tổng diện tích GPMB sạch đã bàn giao 598,8 ha (bao gồm 516 ha tại khu vực phía Bắc và 82,8 ha khu vực phía Nam). Tổng diện tích GPMB đã bàn giao nhưng còn một số vướng mắc (chủ yếu  là chờ tái định cư) là 246,2 ha bao gồm 97,2 ha tại khu vực phía Bắc và 149 ha tại khu vực phía Nam).

Diện tích còn lại cần bồi thường GPMB: 622 ha; diện tích đã được kiểm đếm: 190,12 ha trong đó chi trả bồi thường được 18,94 ha/449 hộ.

Việc GPMB chậm đã ảnh hướng lớn đến tiến độ triển khai các dự án tại đây. Trong đó, đáng chú ý là Dự án phát triển hạ tầng Khu CNC Hòa Lạc là một trong 3 dự án quan trọng trong hợp tác Việt Nam - Nhật Bản của Chính phủ Việt Nam (Đường sắt Bắc Nam. đường cao tốc Bắc Nam và Khu CNC Hòa Lạc) nhằm đặt mục tiêu dự án đầu tư xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật đồng bộ cho diện tích 1.036ha trong tổng số 1.586ha của Khu CNC Hòa Lạc theo Quy định chung điều chỉnh đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 621/QĐ – TTg ngày 25/3/2008 nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển của Khu CNC Hòa Lạc và nhu cầu của các nhà đầu tư.

Theo kế hoạch triển khai dự án đã cam kết: Các gói thầu về hạ tầng chính gồm giao thông - khoảng 35 km, cấp thoát nước, trạm điện, nhà máy xử lý nước thải...sẽ bắt đầu thi công vào tháng 3/2013 và hoàn thành vào tháng 5/2016. Tuy nhiên đến nay hầu hết các tuyến đường theo dự án đều chưa được GPMB.

Theo Quyết định số 621/QĐ – TTg ngày 25/3/2008 của Thủ tướng, Khu CNC Hòa Lạc được xây dựng như một thành phố khoa học, đến năm 2015 về cơ bản sẽ hoàn thành hạ tầng kỹ thuật chính, đến năm 2020 sẽ hoàn thành đồng bộ hạ tầng và đưa CNC Hòa Lạc vào hoạt động ổn định.

Bí thư Thành ủy Hà Nội Phạm Quang Nghị cho rằng, Hà Nội phải là địa phương đi đầu trong phát triển KHCN tuy nhiên thành phố vẫn chưa có cơ chế để khai thác nguồn lực chất xám của Thủ đô. Trong thời gian tới thành phố sẽ tích cực đưa ra các cơ chế chính sách phát huy, khai thác nguồn nhân lực một cách hợp lý đồng bộ.

Nhà điều hành Khu công nghệ cao Hòa Lạc - Ảnh Hà Nội Mới

Hà Nội và Bộ KHCN có trách nhiệm trước Trung ương về tiến độ triển khai xây dựng Khu CNC. Do đó, Bí thư Thành ủy Hà Nội đề nghị Bộ KHCN và các cơ quan liên quan của Thành phố Hà Nội cần phải căn cứ tình hình thực tiễn, phối hợp chặt chẽ để chủ động xử lý các vướng mắc, nhất là những khó khăn về vấn đề GPMB; cần có cơ chế phối hợp đồng bộ giữa các đơn vị từ Trung ương đến huyện, luôn coi trọng tuyên truyền nâng cao hiểu biết của người dân về vai trò của Khu CNC với sự phát triển của đất nước.

Trong công tác quản lý đất đai cũng cần phân định rõ trách nhiệm quản lý của những đơn vị tham gia xây dựng. Bí thư Phạm Quang Nghị cũng đề nghị Bộ KHCN xem xét điều chỉnh linh hoạt quy hoạch tại Khu CNC để đẩy nhanh tiến độ GPMB.

Theo Bộ trưởng Bộ KHCN Nguyễn Quân, Khu CNC Hòa Lạc phát triển sẽ đóng góp lớn cho GDP của Hà Nội. Để giải quyết những khó khăn như hiện nay trong triển khai xây dựng khu CNC Hòa Lạc, Bộ sẽ cùng với UBND thành phố sẽ đề xuất với Chính phủ để xin một cơ chế đặc thù dành riêng cho Khu CNC Hoà Lạc từ đó phát huy được hiệu quả và tiềm năng của Khu CNC này. Trước mắt Bộ KHCN, Ban quản lý và thành phố sẽ có cơ chế phối hợp thiết thực để giải quyết các khó khăn, nhất là công tác GPMB tạo ra những diện tích đất sạch phục vụ xây dựng các dự án.

Tại cuộc họp, Chủ tịch UBND Thành phố Hà Nội Nguyễn Thế Thảo cũng đề nghị Bộ cùng bàn quản lý Khu CNC Hoà Lạc chủ động đề xuất báo cáo Thủ tướng về thành lập tổ công tác thành phần gồm các Bộ ngành trung ương và UBND thành phố để giải quyết trực tiếp các vụ việc về GPMB, ưu tiên bồi thường GPMB của các dự án đang xây dựng và đã cấp giấy chứng nhận đầu tư, sử dụng nguồn vốn ngân sách.

Ông Nguyễn Thế Thảo cũng đề nghị Bộ KHCN chỉ đạo ban quản lý thường xuyên cập nhật tiến độ đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, kết quả thu hút đầu tư của từng dự án thứ phát đối với dự án đã đi vào hoạt động để thống nhất trong công tác quản lý ở Khu CNC Hoà Lạc. Ông Nguyễn Thế Thảo khẳng định Hà Nội đặc biệt quan tâm đến công tác GPMB và sẽ tạo mọi điều kiện Khu CNC được vận hành tốt đúng tiến độ.

Khu công nghệ cao Hòa Lạc có tổng diện tích Khu CNC Hòa Lạc 1.650ha thuộc địa bàn 4 xã Thạch Hòa, Hạ Bằng, Tân Xã và Bình Yên, thuộc huyện Thạch Thất tỉnh Hà Tây. Tính đến nay tại KCN cao Hòa Lạc đã có 61 dự án được cấp giấy chứng nhận đầu tư và quyết định giao đất với tổng số vốn đăng ký đầu tư là 31.046,40 tỷ đồng trên diện tích khoảng 217 ha. Hiện đã có 28 dự án khởi công xây dựng công trình với tổng diện tích khoảng 100 ha, trong đó 18 dự án đã đi vào hoạt động, 10 dự án đang trong giai đoạn thi công xây dựng. Ngoài ra BQL Khu CNC Hòa Lạc cũng đang tiến hành các thủ tục để cấp Giấy chứng nhận đầu tư cho các dự án quan trọng của nhà nước đặt tại KCN cao như Trung tâm vũ trụ Việt Nam – Trung tâm vệ tinh quốc gia, Trạm điều khiển vệ tinh...

Việt Hà