Bộ Tài chính cho biết, tại Thỏa thuận về Kế hoạch hợp tác Việt Nam – Lào năm 2019 ngày 06/01/2019 hai Chính phủ đã thống nhất khuyến khích các Bộ, ngành, tổ chức, địa phương và các doanh nghiệp hai Bên giúp đỡ lẫn nhau trên các lĩnh vực mà hai Bên có thế mạnh; phía Việt Nam tiếp tục dành sự hỗ trợ tối đa trong khả năng của mình cho các Bộ, ngành, tổ chức, địa phương của Lào.
Vì vậy, trên cơ sở các Thỏa thuận nêu trên, để tăng cường quan hệ đối ngoại, hợp tác với nước CHDCND Lào, thời gian vừa qua một số địa phương (Thái Nguyên, Thái Bình, Bắc Ninh...) đã được Thủ tướng Chính phủ đồng ý cho phép bố trí từ nguồn ngân sách địa phương chi hỗ trợ các tỉnh nước Lào để xây dựng các công trình trường học, bệnh viện,... Kinh phí hỗ trợ được tổng hợp quyết toán chi ngân sách địa phương theo quy định của Luật Ngân sách nhà nước và các văn bản hướng dẫn.
Tuy nhiên, Thỏa thuận năm 2011 nêu trên đã được thay thế bằng Thỏa thuận về quy chế tài chính và quản lý sử dụng vốn viện trợ không hoàn lại của Chính phủ Việt Nam dành cho Chính phủ Lào ký ngày 06/12/2020. Thỏa thuận ký năm 2020 đã bỏ khoản 4, Điều 4 nêu trên; vì vậy, không có cơ sở để các địa phương tiếp tục triển khai thực hiện nhiệm vụ tăng cường quan hệ đối ngoại, hợp tác với nước CHDCND Lào.
Hiện nay, một số địa phương (Sơn La, Quảng Ninh, Hải Dương, Bắc Ninh, Thanh Hóa, Thừa – Thiên Huế) đã có các văn bản báo cáo Thủ tướng Chính phủ và đề nghị các bộ, cơ quan trung ương chấp thuận việc cho phép sử dụng ngân sách địa phương để hỗ trợ các địa phương nước ngoài.
Từ tình hình trên, việc ban hành Nghị quyết của Quốc hội về việc thí điểm chính sách đặc thù về hỗ trợ các địa phương nước ngoài từ ngân sách địa phương là cần thiết để có cơ sở thực hiện nhiệm vụ tăng cường quan hệ đối ngoại, hữu nghị, hợp tác với nước ngoài.
Nghị quyết của Quốc hội được xây dựng nhằm tạo cơ sở pháp lý cho các địa phương trong việc sử dụng ngân sách địa phương để hỗ trợ các địa phương nước ngoài, thực hiện nhiệm vụ tăng cường quan hệ đối ngoại, hữu nghị, hợp tác với nước ngoài.
Việc ban hành Nghị quyết thí điểm của Quốc hội phù hợp với thực tiễn của địa phương, đảm bảo tăng cường và mở rộng mối quan hệ đối ngoại, hữu nghị, hợp tác và hỗ trợ giữa các địa phương Việt Nam với nước ngoài (Lào, Campuchia, Cuba), góp phần giữ vững ổn định an ninh trật tự, an toàn xã hội tại các địa phương và cả nước, nâng cao vị thế và uy tín quốc tế của Việt Nam.
Theo dự thảo, Nghị quyết này quy định thí điểm chính sách đặc thù về cho phép Hội đồng nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương quyết định sử dụng ngân sách địa phương hỗ trợ các địa phương nước ngoài.
Xuất phát từ yêu cầu thực tế, trên cơ sở đề xuất của các địa phương, chỉ giới hạn phạm vi các nước áp dụng thí điểm có quan hệ hữu nghị đặc biệt là 03 nước Lào, Campuchia, Cuba.
Về nội dung đề xuất, Bộ Tài chính trình Chính phủ báo cáo Quốc hội cho phép Hội đồng nhân dân cấp tỉnh quyết định việc bố trí ngân sách địa phương để hỗ trợ các địa phương nước ngoài. Việc hạch toán, quyết toán các khoản chi hỗ trợ các địa phương nước ngoài từ ngân sách địa phương được thực hiện theo quy định của Luật Ngân sách nhà nước.
Mời bạn đọc xem toàn văn dự thảo và góp ý tại đây.
Lan Phương