Bộ Tài chính cho biết, trong 7 năm qua, thực hiện chức năng, nhiệm vụ theo Quyết định số 65/2015/QĐ-TTg, Tổng cục Hải quan đã thực hiện tốt chức năng tham mưu, giúp Bộ trưởng Bộ Tài chính quản lý nhà nước về hải quan; tổ chức thực thi pháp luật về hải quan trong phạm vi cả nước.
Tuy nhiên, đã phát sinh một số tồn tại, hạn chế trong thực hiện Quyết định số 65/2015/QĐ-TTg như: Mô hình tổ chức của Vụ Thanh tra - Kiểm tra không còn phù hợp với quy định hiện hành; Mô hình Báo Hải quan không còn phù hợp với chủ trương của Đảng và Nhà nước về việc quy hoạch phát triển và quản lý báo chí toàn quốc đến năm 2025. Theo phân công của Thủ tướng Chính phủ và Bộ trưởng Bộ Tài chính, Tổng cục Hải quan đã được giao thêm một số nhiệm vụ mới.
Để đảm bảo tính đồng bộ, thống nhất của các văn bản quy phạm pháp luật hiện hành, khắc phục một số những hạn chế, vướng mắc nêu trên, việc xây dựng dự thảo Quyết định sửa đổi, bổ sung Quyết định số 65/2015/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Tổng cục Hải quan là cần thiết và đủ cơ sở pháp lý.
Về vị trí, chức năng của Tổng cục Hải quan: Bộ Tài chính trình Thủ tướng Chính phủ sửa đổi vị trí, chức năng của Tổng cục Hải quan là tổ chức thuộc Bộ Tài chính, thực hiện chức năng tham mưu, giúp Bộ trưởng Bộ Tài chính quản lý nhà nước về hải quan và tổ chức thực thi pháp luật về hải quan trong phạm vi cả nước, để đảm bảo quy định tại khoản 1 Điểu 22 Nghị định số 123/2016/NĐ-CP ngày 01/9/2016 của Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ, cơ quan ngang Bộ
Về nhiệm vụ, quyền hạn của Tổng cục Hải quan, Bộ Tài chính trình Thủ tướng Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số nhiệm vụ của Tổng cục Hải quan như sau:
Bổ sung nhiệm vụ "quản lý hải quan đối với thương mại điện tử xuyên biên giới; kiểm tra, xác định xuất xứ hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu khi thực hiện thủ tục hải quan theo quy định của pháp luật về hải quan; phối hợp với các Bộ, ngành trong việc chống gian lận xuất xứ, chuyển tải bất hợp pháp" để phù hợp với nhiệm vụ của Chính phủ giao cho Bộ Tài chính tại Nghị quyết số 24/NQ-CP ngày 16/2/2021.
Bổ sung nhiệm vụ "tiếp công dân"để phù hợp với khoản 1 Điều 18 Luật Thanh tra số 11/2022/QH15 ngày 14/11/2022.
Bổ sung nhiệm vụ "xây dựng, tổ chức thực hiện mô hình Hải quan số" đảm bảo phù hợp với phân công của Thủ tướng Chính phủ tại Quyết định số 628/QĐ-TTg ngày 20/5/2022 về việc phê duyệt "Chiến lược phát triển ngành Hải quan đến năm 2030.
Bổ sung nhiệm vụ"Quản lý, vận hành hoạt động Cổng thông tin thương mại Việt Nam (VTIP)" để đảm bảo thực tế việc triển khai thực hiện nhiệm vụ trong hoạt động của Tổng cục Hải quan (Cổng thông tin thương mại Việt Nam do Tổng cục Hải quan chủ trì xây dựng, quản lý, chính thức vận hành ngày 12/7/2017) nhằm cung cấp các quy định pháp lý và quy trình thủ tục cần thiết cho hoạt động xuất, nhập khẩu).
Theo quy định tại Quyết định số 65/2015/QĐ-TTg, cơ quan Tổng cục Hải quan (tại Trung ương) gồm: 16 tổ chức, đơn vị, trong đó: 13 tổ chức hành chính (Vụ, Cục, Văn phòng), 03 đơn vị sự nghiệp công lập (Trường Hải quan Việt Nam, Viện Nghiên cứu Hải quan, Báo Hải quan).
Trên cơ sở kết quả rà soát các đơn vị thuộc Tổng cục Hải quan, Bộ Tài chính trình Thủ tướng Chính phủ cho phép giữ nguyên bộ máy của Tổng cục Hải quan đối với các Vụ, đơn vị gồm: (1) Vụ Pháp chế, (2) Vụ Hợp tác quốc tế, (3) Cục Công nghệ thông tin và Thống kê hải quan, (4) Vụ Tổ chức cán bộ, (5) Văn phòng, (6) Cục Thuế xuất, nhập khẩu, (7) Cục Giám sát quản lý hải quan, (8) Cục Điều tra chống buôn lậu; (9) Cục Kiểm tra sau thông quan, (10) Cục Tài vụ - Quản trị, (11) Cục Quản lý rủi ro, (12) Cục Kiểm định hải quan, (13) Trường Hải quan Việt Nam. (14) Viện Nghiên cứu Hải quan.
Các tổ chức, đơn vị nêu trên đáp ứng tiêu chí thành lập theo quy định tại Nghị định số 101/2020/NĐ-CP và Nghị định số 120/2020/NĐ-CP.
Ngoài ra, Bộ Tài chính trình Thủ tướng Chính phủ chuyển đổi, sắp xếp 2 đơn vị sau: Chuyển đổi mô hình Vụ Thanh tra - Kiểm tra thành Thanh tra Tổng cục Hải quan; Chuyển đổi mô hình Báo Hải quan thành Tạp chí Hải quan.
Mời bạn đọc xem toàn văn dự thảo và góp ý tại đây.
Khánh Linh