Diện tích còn lại sau hiến đất có được chuyển mục đích sử dụng?

Khi bà Măng liên hệ phường, bà được hướng dẫn viết đơn cam kết hiến đất làm đường và bổ sung bản đồ đo đạc thể hiện ranh giới quy hoạch (thửa đất đã trích đo bản đồ địa chính và đã được cấp sổ đỏ).

Bà Măng hỏi, hướng dẫn trên có chính xác không?

Bộ Nông nghiệp và Môi trường trả lời vấn đề này như sau:

Pháp luật về đất đai hiện hành không có quy định về hiến đất mà chỉ quy định về quyền tặng cho quyền sử dụng đất (Điều 27 Luật Đất đai năm 2024).

Tại khoản 3 Điều 135 Luật Đất đai quy định: "Trường hợp người sử dụng đất tặng cho quyền sử dụng đất cho Nhà nước hoặc tặng cho quyền sử dụng đất cho cộng đồng dân cư để xây dựng các công trình phục vụ lợi ích chung của cộng đồng hoặc mở rộng đường giao thông theo quy hoạch hoặc tặng cho quyền sử dụng đất để làm nhà tình nghĩa, nhà tình thương, nhà đại đoàn kết gắn liền với đất theo quy định của pháp luật thì Nhà nước có trách nhiệm bố trí kinh phí thực hiện việc đo đạc, chỉnh lý, cập nhật hồ sơ địa chính và cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất cho người sử dụng đất theo quy định của Luật này; người sử dụng đất không phải trả chi phí đối với trường hợp này".

Tại khoản 1 Điều 40 Nghị định số 101/2024/NĐ-CP ngày 29/7/2004 của Chính phủ quy định về điều tra cơ bản đất đai; đăng ký, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất và Hệ thống thông tin đất đai quy định:

"1. Trường hợp thửa đất đã được cấp Giấy chứng nhận thì thực hiện như sau:

a) Người sử dụng đất nộp văn bản tặng cho quyền sử dụng đất hoặc biên bản họp giữa đại diện thôn, ấp, làng, bản, buôn, bom, phum, sóc, tổ dân phố, điểm dân cư với người sử dụng đất về việc tặng cho quyền sử dụng đất và bản gốc Giấy chứng nhận đã cấp cho Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất.

Trường hợp có biên bản họp giữa Ủy ban nhân dân cấp xã với người sử dụng đất về việc tặng cho quyền sử dụng đất thì người sử dụng đất chỉ nộp bản gốc Giấy chứng nhận đã cấp cho Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất;

b) Ủy ban nhân dân cấp xã chuyển văn bản về việc tặng cho quyền sử dụng đất kèm theo Giấy chứng nhận đã cấp đến Văn phòng đăng ký đất đai;

c) Văn phòng đăng ký đất đai thực hiện đo đạc chỉnh lý bản đồ địa chính hoặc trích đo bản đồ địa chính, xác nhận thay đổi vào Giấy chứng nhận đã cấp hoặc cấp mới Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất đối với trường hợp tặng cho một phần diện tích thửa đất.

Trường hợp người sử dụng đất tặng cho toàn bộ diện tích đất đã được cấp Giấy chứng nhận thì thu hồi Giấy chứng nhận đã cấp để quản lý;

d) Trao Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất hoặc chuyển Giấy chứng nhận tới Ủy ban nhân dân cấp xã để trao cho người được cấp".

Căn cứ quy định của pháp luật nêu trên, trường hợp gia đình bà tặng cho quyền sử dụng đất để mở rộng đường giao thông thì trình tự thủ tục được thực hiện theo quy định tại khoản 3 Điều 135 Luật Đất đai năm 2024 và khoản 1 Điều 40 Nghị định số 101/2024/NĐ-CP và điểm IX (Trình tự, thủ tục đăng ký, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất đối với trường hợp tặng cho quyền sử dụng đất cho Nhà nước hoặc cộng đồng dân cư hoặc mở rộng đường giao thông) Mục C Phần V Phụ lục I kèm theo Nghị định số 151/2025/NĐ-CP ngày 12/6/2025 của Chính phủ quy định về phân định thẩm quyền của chính quyền địa phương 02 cấp, phân quyền, phân cấp trong lĩnh vực đất đai.

Do vậy, căn cứ vào các quy định nêu trên, trường hợp gia đình bà tặng cho quyền sử dụng đất để mở rộng đường giao thông mà UBND phường hướng dẫn gia đình làm đơn cam kết hiến đất làm đường là đúng với quy định của pháp luật.

Đối với diện tích còn lại của thửa đất sau khi tặng cho, do câu hỏi của bà không nói rõ thửa đất của gia đình bà khi nhà nước mở rộng đường giao thông hiện trạng thửa đất của gia đình bà là loại đất nào nên không có cơ sở để trả lời cụ thể.

Tuy nhiên, tại khoản 5 Điều 116 Luật Đất đai năm 2024 quy định: "5. Căn cứ cho phép chuyển mục đích sử dụng đất nông nghiệp trong khu dân cư, đất nông nghiệp trong cùng thửa đất có đất ở sang đất ở hoặc chuyển mục đích sử dụng các loại đất phi nông nghiệp không phải là đất ở sang đất ở đối với hộ gia đình, cá nhân là quy hoạch sử dụng đất cấp huyện hoặc quy hoạch chung hoặc quy hoạch phân khu theo quy định của pháp luật về quy hoạch đô thị đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt".

Trường hợp phần diện tích còn lại của gia đình bà sau khi tặng cho quyền sử dụng đất để làm đường giao thông mà đủ điều kiện theo quy định tại khoản 5 Điều 116 Luật Đất đai năm 2024 thì gia đình bà liên hệ với UBND phường để được hướng dẫn thủ tục chuyển mục đích sử dụng đất theo quy định của pháp luật.

Chinhphu.vn