Chỉ số Môi trường kinh doanh (BCI), một chỉ số đo lường tâm lý kinh doanh của cộng đồng nhà đầu tư và doanh nghiệp (DN) châu Âu tại Việt Nam giữ mức ổn định 48,0 điểm trong quý I/2023. Mặc dù chỉ số này giữ nguyên so với cuối năm 2022 nhưng đã có những dấu hiệu hứa hẹn một sự thay đổi tích cực trong triển vọng kinh tế của cộng đồng DN châu Âu.
BCI được xem là thước đo hàng đầu để cộng đồng DN và nhà đầu tư châu Âu hiểu hơn về thị trường Việt Nam. Khảo sát hằng quý này tổng hợp phản hồi từ mạng lưới rộng lớn gồm 1.300 thành viên của EuroCham Việt Nam, đại diện cho hầu hết các lĩnh vực trong nền kinh tế năng động của đất nước. Báo cáo cung cấp những hiểu biết sâu sắc, cần thiết về hiện trạng môi trường kinh doanh của Việt Nam, đồng thời cho thấy bức tranh tổng quan những gì có thể xảy ra trong tương lai.
Một điểm đáng khích lệ là triển vọng môi trường kinh doanh năm 2023 đang cho thấy những dấu hiệu cải thiện đáng mong đợi.
Cụ thể, số người lạc quan về nền kinh tế quốc gia đã tăng 8 điểm, cho thấy niềm tin ngày càng tăng vào triển vọng kinh tế. Tương tự, một điểm đáng chú ý khác là số người tham gia khảo sát dự đoán nền kinh tế sẽ ổn định và phát triển đã tăng.
Theo khảo sát, số cá nhân dự đoán nền kinh tế suy thoái giảm 6%, trong khi số người dự đoán sẽ có cải thiện đối với doanh thu và đơn hàng tăng 7%.
Thông qua một loạt các sáng kiến chiến lược nhằm cải thiện môi trường kinh doanh, Việt Nam nổi lên như một điểm đến hàng đầu cho vốn đầu tư nước ngoài cũng như các DN trong nước.
Dựa trên phản hồi từ những người tham gia khảo sát, việc đơn giản hóa quy định, các biện pháp phát triển bền vững, khuyến khích đầu tư và các chương trình phát triển lực lượng lao động đóng vai trò quan trọng trong việc tạo điều kiện cơ bản cho thành công kinh tế dài hạn.
Kết quả khảo sát cũng chỉ ra rằng, nhìn chung, cộng đồng DN và nhà đầu tư châu Âu hài lòng với mức độ quan tâm của các nhà hoạch định chính sách đối với nhu cầu kinh doanh tại Việt Nam, với 1/3 số người được hỏi bày tỏ sự hài lòng đáng kể hoặc vừa phải. Phản hồi tích cực này là minh chứng cho cam kết bền vững của Chính phủ trong việc thúc đẩy môi trường kinh doanh thân thiện.
Báo cáo của EuroCham cho rằng Việt Nam vẫn là điểm đến thu hút mạnh mẽ dòng vốn FDI trong mắt các lãnh đạo DN châu Âu, với hơn 3% các nhà lãnh đạo cho rằng Việt Nam là 1 trong 3 trọng điểm đầu tư của họ trên toàn thế giới. Nhìn chung, 36% số người tham gia khảo sát xếp Việt Nam ở vị trí đầu tiên trong tốp 3 hoặc trong tốp 5 điểm đến đầu tư hàng đầu của họ trên phạm vi toàn cầu.
Những người tham gia khảo sát BCI nhấn mạnh việc cần cải thiện khung pháp lý, chế độ thuế và thuế quan để gia tăng sức hấp dẫn của Việt Nam với tư cách là một điểm đến đầu tư năng động. Những biện pháp này sẽ giúp giải quyết các mối quan tâm của DN nước ngoài và củng cố niềm tin của nhà đầu tư vào triển vọng kinh tế đất nước.
Những lĩnh vực hàng đầu sẵn sàng cho tăng trưởng
Những người tham gia khảo sát kỳ vọng du lịch là 1 trong 3 lĩnh vực hàng đầu sẵn sàng cho tăng trưởng trong quý II/2023, với 38% người được hỏi cho rằng đây là ngành có tiềm năng tăng trưởng cao. Điều này có thể do sự bùng nổ khách du lịch và các cải cách thị thực du lịch sắp tới. Ngoài ra, 21% người trả lời khảo sát xác định dịch vụ nhà hàng (F&B) và năng lượng tái tạo là những lĩnh vực mà họ mong đợi sẽ tăng trưởng trong cùng kỳ.
Báo cáo cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của các chương trình phát triển tài năng tại Việt Nam. Đầu tư vào các sáng kiến phát triển nhân tài là cách giúp Việt Nam nâng cao sức hấp dẫn với tư cách là một điểm đến của FDI và xây dựng lợi thế cạnh tranh bền vững trên thị trường toàn cầu.
Đánh giá về chỉ số BCI, Chủ tịch EuroCham Gabor Fluit cho biết mặc dù số điểm 48 có vẻ không ấn tượng nhưng điều đáng khích lệ là tình hình không xấu thêm đi. Dù còn cách xa mức lý tưởng, điểm số không giảm là dấu hiệu của sự tiến bộ. Điều này khiến EuroCham hy vọng rằng tình hình có thể được cải thiện với nhiều nỗ lực hơn.
"Như chúng ta đã chứng kiến từ trước đến nay, Chính phủ Việt Nam hành động nhanh chóng và quyết đoán trong thời kỳ khủng hoảng. Do đó, chúng tôi mong đợi các biện pháp hiệu quả hơn trong nửa cuối năm nay. Những cải cách sắp tới về thủ tục cấp phép lao động và thị thực du lịch có thể sẽ tác động trực tiếp đến tăng trưởng. Chúng tôi rất mong đợi có thêm thông tin về những thay đổi được đề xuất này. Tính thanh khoản cũng đã được cải thiện đáng kể trong những tháng gần đây và chúng tôi tin rằng dấu hiệu rõ ràng từ Chính phủ về việc cải thiện khả năng tiếp cận tài chính sẽ thúc đẩy tinh thần cộng đồng DN. Nhìn chung, chúng tôi cảm thấy tích cực về tương lai nền kinh tế Việt Nam và các DN mong muốn được tham gia các cuộc đối thoại hữu ích với Chính phủ Việt Nam. Chúng tôi rất tích cực làm việc cùng nhau để vượt qua những thách thức và nắm bắt các cơ hội phía trước", ông Gabor Fluit nói.
Giám đốc điều hành Decision Lab Thue Quist Thomasen cũng bình luận: "Có 2 yếu tố cấu thành điểm số, đó là tâm lý trong quý đầu tiên của năm 2023 và triển vọng tương lai. Trong khoảng thời gian này, điểm số quý đầu tiên ổn định, trong khi triển vọng tương lai tích cực hơn. Điều này chỉ ra rằng chúng ta đang ở một bước ngoặt. Đơn đặt hàng đang tăng lên trong khi mức đầu tư và tuyển dụng vẫn tương đối thấp. Điều này cho thấy đây vẫn là giai đoạn "chờ đợi và quan sát" đối với nhiều công ty, nhưng những cải tiến có thể sắp xảy ra./.
Huy Thắng