Động lực để Phú Yên thực hiện các Chương trình mục tiêu Quốc gia

 Sức mạnh từ sự cộng hưởng của địa phương

Báo cáo trình bày của Phó Chủ tịch UBND tỉnh Phú Yên Hồ Thị Nguyên Thảo-Trưởng ban đại diện Hội đồng quản trị chi nhánh NHCSXH tỉnh cho biết, cùng với việc đã tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động tín dụng chính sách xã hội, hàng năm, UBND tỉnh và các huyện, thị xã, thành phố đã ưu tiên bố trí nguồn vốn ngân sách địa phương ủy thác NHCSXH năm sau cao hơn năm trước, tăng cường nguồn vốn cho vay người nghèo và các đối tượng chính sách khác, tạo điều kiện để chi nhánh NHCSXH tỉnh và các huyện, thị xã triển khai thực hiện có hiệu quả các chương trình tín dụng chính sách trên địa bàn. 

Đến hết tháng 3/2023, tổng nguồn vốn địa phương ủy thác sang NHCSXH để cho vay là 272,3 tỷ đồng, tăng 2.574 tỷ đồng (gấp 18,3 lần) so với thời điểm trước khi có Chỉ thị số 40-CT/TW, chiếm 6,3% tổng nguồn vốn của chi nhánh. Trong đó, ngân sách tỉnh là 168,6 tỷ đồng, ngân sách cấp huyện là 103,7 tỷ đồng.

Cộng hưởng từ nguồn vốn ủy thác của địa phương đã đưa tổng nguồn vốn đến hết tháng 3/2023 tại Phú Yên là 3.977 tỷ đồng, tăng hơn 35 lần so với khi thành lập NHCSXH (năm 2002), tốc độ tăng trưởng bình quân 20%/năm. Đây cũng là nền tảng từ khi thành lập cho đến nay, tín dụng chính sách xã hội đã bao phủ 100% thôn (buôn, khu phố) của 110 xã (phường, thị trấn), trong đó tập trung ưu tiên cho vay các xã có đông đồng bào DTTS, miền núi, vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn, vùng nông thôn, với trên 620 nghìn lượt hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác với tổng doanh số cho vay đạt 12.459 tỷ đồng.

Nguồn vốn chính sách đã góp phần giúp cho trên 84.000 hộ nghèo vượt qua ngưỡng nghèo; thu hút, tạo việc làm cho trên 74.000 lao động, giúp hơn 54.000 lượt hộ vùng khó khăn vay vốn phát triển sản xuất, kinh doanh, hơn 65.000 lượt học sinh, sinh viên có hoàn cảnh khó khăn được vay vốn học tập; xây dựng trên 240.000 công trình nước sạch và vệ sinh môi trường ở nông thôn; gần 3.443 căn nhà ở cho hộ nghèo và hộ gia đình chính sách, 392 căn nhà phòng, tránh bão, lụt khu vực miền Trung và 538 căn nhà ở xã hội cho khách hàng có thu nhập thấp...

Tín dụng chính sách cũng đã làm giảm tỉ lệ hộ nghèo của tỉnh Phú Yên giai đoạn 2001-2005 từ 15,32% xuống 5,12%. Giai đoạn 2005-2010 từ 19,31% xuống 9,05%. Giai đoạn 2011-2015 từ 19,46% xuống 9,73%. Giai đoạn 2016-2021 từ 12,62% xuống 2,17% và giảm 0,87% trong năm 2022.

Ngoài ra, còn góp phần tích cực xây dựng nông thôn mới, thúc đẩy phát triển kinh tế, bảo đảm an sinh xã hội của địa phương. Tính đến cuối năm 2022 tỉnh Phú Yên có 63 xã đạt chuẩn nông thôn mới, trong đó có 15 xã đạt nông thôn mới nâng cao và 3 đơn vị cấp huyện: TP. Tuy Hòa, huyện Tây Hòa và huyện Phú Hòa đạt 100% xã nông thôn mới.

Đến hết tháng 3/2023, chi nhánh NHCSXH tỉnh Phú Yên đang cho vay hơn 89.000 hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác vay vốn với tổng dư nợ đạt 3.968 tỷ đồng, tăng gấp hơn 35 lần so với 20 năm trước (năm 2002), chiếm hơn 34% tổng số hộ toàn tỉnh, góp phần hỗ trợ tỉnh thực hiện mục tiêu theo Chương trình mục tiêu Quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021 - 2025 trên địa bàn tỉnh. 

Tuy nhiên, con số 34% số hộ dân của tỉnh là khách hàng của NHCSXH và tỉ lệ nghèo đa chiều qua rà soát năm 2022 (gồm hộ nghèo và hộ cận nghèo) là 12,12% cho thấy, công cuộc giảm nghèo, phát triển kinh tế bền vững của Phú Yên vẫn còn là một thách thức.

Bên cạnh đó, hằng năm, nhân dân tỉnh Phú Yên chịu tác động của biến đổi khí hậu, bão lũ bất thường, diễn biến phức tạp của dịch bệnh, sản xuất nông nghiệp nhỏ lẻ, tiềm ẩn rủi ro. Nguồn vốn cho vay hỗ trợ tạo việc làm chưa đáp ứng được nhu cầu vay vốn của người lao động trên địa bàn. Lượng người lao động đi làm việc có thời hạn ở nước ngoài trên địa bàn tỉnh rất ít so với các tỉnh trong khu vực và cả nước.

Trước thực trạng này, Bí thư Tỉnh ủy Phú Yên Phạm Đại Dương cho biết, tỉnh đã xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện có hiệu quả các mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp tại Quyết định số 05/QĐ-TTg ngày 04/01/2023 của Thủ tướng Chính phủ trên địa bàn, trong đó ưu tiên cân đối bổ sung nguồn vốn ngân sách địa phương đến năm 2030 chiếm khoảng 15% tổng nguồn vốn, góp phần thực hiện thành công chung Chiến lược phát triển NHCSXH đến năm 2030.

Để tạo điều kiện đẩy mạnh, khuyến khích người lao động trên địa bàn tỉnh đi lao động có thời hạn ở nước ngoài, giai đoạn 2023 - 2025 và các năm tiếp theo, tỉnh cũng đã chỉ đạo Sở Lao động-Thương binh và Xã hội sớm tham mưu xây dựng Đề án mở rộng đối tượng đi lao động có thời hạn ở nước ngoài được vay vốn bằng nguồn vốn địa phương, mỗi năm dành 50 tỷ đồng để cho vay, giải quyết ít nhất 500 lao động đi làm việc ở nước ngoài theo kế hoạch hàng năm của tỉnh.

Bí thư Tỉnh uỷ Phạm Đại Dương đề nghị NHCSXH Việt Nam bố trí phân bổ thêm nguồn vốn cho vay đáp ứng nhu cầu vốn cho các đối tượng thụ hưởng, đặc biệt là giải quyết việc làm; đề xuất nâng mức vay một số chương trình phù hợp với thực tiễn.

Ghi nhận về hỗ trợ của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh và cấp uỷ Đảng, chính quyền các cấp của tỉnh Phú Yên đã tạo điều kiện tốt nhất cho chi nhánh NHCSXH tỉnh thực hiện trọng trách nhiệm vụ Chính phủ giao, Tổng Giám đốc Dương Quyết Thắng cam kết, NHCSXH sẽ đảm bảo đáp ứng 100% nhu cầu vốn cho hộ nghèo và các đối tượng chính sách theo các chương trình của Chính phủ.

Tuy nhiên, do nguồn lực ngân sách Trung ương có hạn và dành cho các chương trình tín dụng ưu tiên nên đối với nguồn vốn cho vay giải quyết việc làm, tinh thần là Trung ương và địa phương cùng làm theo phương thức đối ứng.

Vì vậy, để mở rộng nguồn vốn cho vay giải quyết việc làm, Tổng Giám đốc Dương Quyết Thắng đề nghị tỉnh Phú Yên quan tâm chỉ đạo cấp ủy, chính quyền địa phương tiếp tục triển khai thực hiện tốt Chỉ thị số 40-CT/TW và Kết luận số 06-KL/TW của Ban Bí thư Trung ương Đảng. Trong đó, chính quyền các cấp ưu tiên bố trí nguồn vốn ngân sách ủy thác sang NHCSXH để bổ sung nguồn vốn cho vay. Đồng thời, sớm xây dựng, triển khai Đề án mở rộng đối tượng đi lao động có thời hạn ở nước ngoài được vay vốn bằng nguồn vốn địa phương giai đoạn 2023-2025 và những năm tiếp theo.

 Việt Hải