Dự phòng Zona ở người lớn

Tại Hội nghị khoa học quốc tế lần đầu tiên về dự phòng Zona ở người lớn được tổ chức tại nước ta mới đây, các chuyên gia khẳng định, lão hoá làm suy yếu hệ miễn dịch, từ đó nguy cơ mắc các bệnh truyền nhiễm tăng theo các biến chứng phức tạp.

Đây được gọi là quá trình lão hóa miễn dịch, bao gồm cả yếu tố liên quan đến di truyền và môi trường.

"Khi hệ miễn dịch yếu đi, nguy cơ mắc các bệnh truyền nhiễm tăng theo các biến chứng phức tạp. Tuổi tác là yếu tố nguy cơ hàng đầu liên quan đến zona. Tỉ lệ mắc zona tăng mạnh sau 50 tuổi, số liệu được ghi nhận ở các khu vực khác nhau như Bắc Mỹ, châu Âu, châu Á như: Úc, Đài Loan, Mỹ, Nhật, Anh", TS. Anita Sharma, Giảng viên y khoa, Học viện Y khoa Hoàng gia Úc, Đại học Queensland cho biết.

Bên cạnh nguy cơ mắc cao, cụ thể cứ 3 người lớn sẽ có 1 người bị zona thì các biến chứng của bệnh được cho là mối đe dọa ảnh hưởng đến sức khỏe về cả thể chất và chất lượng cuộc sống của người bệnh.

Các biến chứng của zona bao gồm đau thần kinh sau zona, có thể kéo dài hơn 3 tháng sau khi bùng phát bệnh, nguy cơ tăng lên theo tuổi và tăng đáng kể từ 50 tuổi. Ngoài ra, ghi nhận các biến chứng hiếm gặp khác do zona như mất thị lực sau zona vùng mắt và mất thính lực.

Tiến sĩ Anita cho biết thêm, nhiều nghiên cứu cũng đã chỉ ra mối liên quan giữa zona và các biến chứng tim mạch như nhồi máu cơ tim và đột quỵ. Đau do zona làm ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng cuộc sống như ảnh hưởng đến giấc ngủ, các hoạt động hay công việc thường ngày và cả tâm trạng, cảm giác không được tận hưởng cuộc sống.

Cũng theo TS.BS Thân Hà Ngọc Thể, nguyên Trưởng bộ môn Lão khoa và chăm sóc giảm nhẹ, Trường Đại học Y Dược TPHCM, tỉ lệ mắc bệnh mạn tính ở người từ 50 tuổi khá phổ biến, kể cả mắc ít nhất hai bệnh mạn tính được ghi nhận ở các nhóm tuổi khác nhau.

Các bệnh nhân có bệnh mạn tính sẽ tăng khả năng mắc zona cùng với những biến chứng nghiêm trọng của bệnh có thể kể đến như nhập viện, tử vong. Nguy cơ mắc bệnh Zona cao hơn nhiều ở những bệnh nhân trên 50 tuổi có các bệnh như tiểu đường, tăng huyết áp hoặc bệnh thận.

Khuyến cáo từ các quốc gia về dự phòng Zona

Hiện nay, nhiều nước đã có khuyến nghị quy mô quốc gia về thực hành tiêm vaccine cho người lớn từ 50 tuổi trở lên để dự phòng bệnh zona cũng như bao gồm các hướng dẫn cụ thể đối với những người có bệnh nền.

Các quốc gia như Mỹ, Đức, Canada, Tây Ban Nha, Ý… đã đưa hướng dẫn dự phòng zona bằng vaccine đối với các bệnh nhân đái tháo đường, hen và COPD.

Ước tính, thông qua việc dự phòng bằng vaccine, mỗi năm trên toàn cầu có thể cứu được 4-5 triệu người, bảo vệ hơn 500 triệu ca bệnh tật, hơn 9 triệu trường hợp có thể bị tàn tật lâu dài và hơn 20 triệu ca tử vong từ năm 2001 đến 2020. Tiêm vaccine cũng giúp kiểm soát được các bệnh truyền nhiễm đáng kể.

Ông Arnas Berzanskis, Phó Chủ tịch, Giám đốc Y khoa, GSK khu vực các thị trường mới nổi cho biết, tầm quan trọng của việc giải quyết các thách thức về y tế đối với bệnh truyền nhiễm, đó là cùng phối hợp với các cơ quan y tế, các hiệp hội y khoa quốc tế, các chuyên gia đầu ngành để giúp nhân viên y tế, bệnh nhân, cộng đồng tăng cường nhận thức về bệnh, nhận biết được nguy cơ và ngăn chặn các bệnh đã được phòng ngừa bằng vaccine.

Hội nghị này quy tụ hơn 150 chuyên gia y tế hàng đầu trong các lĩnh vực tim mạch, nội tiết, cơ xương khớp, lão khoa, truyền nhiễm, y học dự phòng và bác sỹ đa khoa tổng quát từ Đông Nam Á và các nước lân cận.

Các chuyên gia đã cùng nhau chia sẻ nhiều ý kiến đa chiều và thảo luận về các dữ liệu khoa học, gánh nặng bệnh tật, các thực hành lâm sàng trên thế giới và các giải pháp để phòng ngừa bệnh tật ở người lớn.

HM