Cụ thể, theo dự thảo, Chính phủ làm việc theo nguyên tắc sau:
1- Chính phủ làm việc theo chế độ kết hợp giữa quyền hạn, trách nhiệm của tập thể Chính phủ với quyền hạn, trách nhiệm cá nhân của Thủ tướng Chính phủ và cá nhân từng thành viên Chính phủ. Chính phủ quyết định theo đa số các vấn đề thuộc thẩm quyền của Chính phủ. Quyết định của Chính phủ phải được quá nửa tổng số thành viên Chính phủ biểu quyết tán thành. Mọi hoạt động của Chính phủ, thành viên Chính phủ phải bảo đảm sự lãnh đạo của Đảng, tuân thủ quy định của Hiến pháp và pháp luật.
2- Đề cao trách nhiệm cá nhân của người đứng đầu, mỗi nhiệm vụ chỉ giao cho một người chủ trì và chịu trách nhiệm. Nếu nhiệm vụ giao cho Bộ, cơ quan, địa phương thì Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan, địa phương phải chịu trách nhiệm.
3- Giải quyết công việc đúng phạm vi thẩm quyền được phân công, đúng trình tự, thủ tục theo quy định của pháp luật, Quy chế làm việc của Chính phủ và chương trình, kế hoạch công tác; bảo đảm yêu cầu phối hợp công tác, trao đổi thông tin trong giải quyết công việc và trong mọi hoạt động theo chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn được pháp luật quy định; bảo đảm nguyên tắc cấp dưới phục tùng sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp trên.
4- Thực hiện phân cấp hợp lý cho chính quyền địa phương theo quy định của pháp luật, bảo đảm sự quản lý thống nhất của Chính phủ; đồng thời phát huy tính chủ động, trách nhiệm, tinh thần sáng tạo của chính quyền địa phương trong việc thực hiện các nhiệm vụ quản lý nhà nước.
5- Minh bạch, hiện đại hóa hoạt động của Chính phủ, các Bộ, cơ quan ngang bộ và cơ quan hành chính nhà nước các cấp; thực hiện nền hành chính thống nhất, thông suốt, dân chủ, hiện đại, liêm chính, phục vụ Nhân dân và chịu sự kiểm tra, giám sát của Nhân dân.
Trách nhiệm, phạm vi, cách thức giải quyết công việc của Chính phủ
Theo dự thảo, Chính phủ chịu trách nhiệm trước Quốc hội về việc thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn theo quy định của Hiến pháp và Luật Tổ chức Chính phủ; về kết quả, hiệu lực, hiệu quả quản lý, điều hành của bộ máy hành chính nhà nước; về các chủ trương, chính sách do Chính phủ đề xuất với cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Trong phạm vi nhiệm vụ và quyền hạn được quy định tại Hiến pháp, Luật Tổ chức Chính phủ và các văn bản pháp luật có liên quan, Chính phủ xem xét và quyết định các vấn đề thuộc thẩm quyền của Chính phủ.
Cách thức giải quyết công việc của Chính phủ được dự thảo đề xuất như sau: Thảo luận và quyết nghị từng đề án, dự án, vấn đề do Thủ tướng Chính phủ quyết định đưa ra tại phiên họp Chính phủ thường kỳ hoặc bất thường; trả lời Phiếu lấy ý kiến các thành viên Chính phủ đối với các vấn đề mà Thủ tướng Chính phủ quyết định không đưa ra thảo luận tại phiên họp Chính phủ hoặc cần quyết định gấp mà chưa có điều kiện tổ chức họp Chính phủ; khi biểu quyết tại phiên họp Chính phủ hoặc qua việc gửi Phiếu lấy ý kiến thành viên Chính phủ, nếu số phiếu đồng ý và không đồng ý bằng nhau thì quyết định theo ý kiến mà Thủ tướng Chính phủ đã biểu quyết (Các thành viên Chính phủ được thảo luận dân chủ và có quyền bảo lưu ý kiến nhưng không được nói và làm trái với quyết nghị của Chính phủ).
Chính phủ thảo luận và quyết nghị những vấn đề quan trọng sau đây: Chương trình công tác của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ hằng năm; tình hình kinh tế - xã hội hằng tháng, cả năm và những nhiệm vụ, giải pháp chỉ đạo, điều hành thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội; đề nghị xây dựng luật, pháp lệnh của Chính phủ trình Quốc hội; đề nghị xây dựng luật, pháp lệnh không do Chính phủ trình và kiến nghị về luật, pháp lệnh; các dự án luật, nghị quyết trình Quốc hội, dự án pháp lệnh, nghị quyết trình Ủy ban thường vụ Quốc hội; đề nghị xây dựng Nghị định; đề xuất xây dựng chính sách, chiến lược thuộc tất cả các lĩnh vực; chiến lược, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội; dự toán ngân sách nhà nước và phương án phân bổ ngân sách trung ương hằng năm; quyết toán ngân sách nhà nước, quyết toán chương trình, dự án quan trọng quốc gia do Quốc hội quyết định chủ trương đầu tư; các dự án, chương trình quan trọng cấp quốc gia.
Bên cạnh đó, Chính phủ thảo luận và quyết nghị cơ cấu tổ chức của Chính phủ; thành lập, bãi bỏ Bộ, cơ quan ngang Bộ; thành lập, giải thể, nhập, chia điều chỉnh địa giới hành chính tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, đơn vị hành chính – kinh tế đặc biệt trước khi trình Quốc hội; kiểm điểm công tác chỉ đạo, điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và thực hiện Quy chế làm việc của Chính phủ; những giải pháp có tính đột phá trên các lĩnh vực; các báo cáo, đề án hoặc vấn đề đột xuất, quan trọng, cần thiết khác theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ.
Mời bạn đọc xem toàn văn dự thảo và góp ý tại đây.
Tuệ Văn