Tổng Giám đốc WIPO, ông Francis Gurry. Ảnh: VGP/Minh Thắm |
Cảm nhận đầu tiên của ông khi trở lại Việt Nam kể từ năm 2010 là gì?
Ông Francis Gurry: Tôi hết sức ấn tượng với sự phát triển của Việt Nam, được thể hiện qua tăng trưởng kinh tế, cũng như Chính phủ đã thể hiện tầm lãnh đạo mang tính chiến lược, đặt KHCN, đổi mới sáng tạo vào trọng tâm của phát triển kinh tế. Tôi cho rằng Việt Nam ngày càng phát triển thì KHCN, đổi mới sáng tạo sẽ ngày càng đóng vai trò quan trọng hơn.
Ông đánh giá như thế nào về năng lực đổi mới sáng tạo của Việt Nam trong khu vực và trên thế giới?
Ông Francis Gurry: Đổi mới sáng tạo là công cuộc mang tính lâu dài chứ không phải một sớm một chiều, đòi hỏi phải có chính sách đồng bộ và tất cả các thành phần kinh tế đều tham gia. Ở Việt Nam tôi thấy rằng các chính sách trong lĩnh vực bảo vệ SHTT cũng như đổi mới sáng tạo đã được ban hành đồng bộ. Điều quan trọng là khi nền kinh tế phát triển, khoa học sáng tạo, đổi mới sáng tạo trong KHCN ngày càng đóng vai trò quan trọng hơn.
Trong lĩnh vực đổi mới sáng tạo và SHTT thì châu Á đang trở thành nguồn cung cấp chính cho các hoạt động về sáng tạo, đổi mới và Việt Nam ngày càng đóng vai trò quan trọng.
Trong tương lai, đổi mới sáng tạo sẽ có sự hiện diện trong mọi hoạt động kinh tế của Việt Nam.
Để phát triển thì cần một đòn bẩy, vậy Việt Nam phải làm gì để có thể sử dụng SHTT như một đòn bẩy cho sự phát triển?
Ông Francis Gurry: Theo tôi, một trong những nhân tố giúp Việt Nam thành công đó là gắn đổi mới sáng tạo KHCN với mục tiêu hoàn cảnh kinh tế của mình.
Đơn cử như tại Việt Nam, nông nghiệp vẫn là một trong những ngành quan trọng. Trong tương lai, khi dân số thế giới ngày càng tăng, kèm theo các thách thức về biến đổi khí hậu, khi đó đòi hỏi phải tăng năng suất trong nông nghiệp. Nếu các bạn gắn được đổi mới sáng tạo KHCN với sản xuất nông nghiệp để tăng được năng suất, tăng được năng lực cạnh tranh của nền nông nghiệp, khi đó các bạn sẽ tăng trưởng được kinh tế.
Ông rất quan tâm đến mối liên hệ giữa SHTT với các vấn đề toàn cầu như biến đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường, dịch bệnh, nạn đói. Vậy, ông khuyến nghị gì cho Việt Nam trong việc gắn các biện pháp về SHTT để giải quyết các thách thức toàn cầu này?
Ông Francis Gurry: Hiện nay cộng đồng thế giới đang phải đối mặt với rất nhiều thách thức, từ an ninh lương thực, biến đổi khí hậu, dịch bệnh, dân số tăng nhanh chóng. Khi dân số đô thị ngày càng tăng nhanh sẽ dẫn đến việc lây lan dịch bệnh. Nếu chúng ta vẫn làm theo cách thức thông thường thì sẽ không có tác động nào tới những thách thức đó được.
Để đối mặt đối với những thách thức đó, đòi hỏi phải đổi mới sáng tạo. Ở đây, vai trò của SHTT được thể hiện rất rõ, vì khi ta bảo vệ quyền SHTT thì đó là một cách để khuyến khích các hành vi của các doanh nghiệp và các nhà nghiên cứu, các nhà sáng tạo sẽ hướng tới để đưa ra được biện pháp đổi mới sáng tạo KHCN nhằm đối phó với thách thức mà chúng ta gặp phải.
Minh Thắm