Giá nhà cao và sự quyết liệt của Thủ tướng

Phát biểu ngắn gọn nhưng chạm trúng nỗi niềm của hàng triệu người dân. Bởi câu chuyện "ngôi nhà và những đứa trẻ" - biểu tượng cho mái ấm hạnh phúc – ngày càng trở thành nỗi dằn vặt với không ít người trẻ Việt Nam.

Cũng tại cuộc họp, nêu rõ quyết tâm của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về xây dựng, phát triển thị trường bất động sản ổn định, an toàn, lành mạnh, công khai, minh bạch, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh 11 nhóm nhiệm vụ, giải pháp quan trọng để hướng tới mục tiêu tăng nguồn cung, giảm chi phí, phấn đấu để giá nhà thương mại ở mức hợp lý, phù hợp bản chất thị trường, phù hợp với nền kinh tế Việt Nam, phù hợp thu nhập trung bình của đông đảo nhân dân, đẩy mạnh phát triển nhà ở xã hội, để người dân có điều kiện thuận lợi, phù hợp về nhà ở.

Theo số liệu của Viện Nghiên cứu và Đánh giá Thị trường Bất động sản Việt Nam, giai đoạn 2014-2015, giá chung cư tại Hà Nội chỉ dao động 18-25 triệu đồng/m². Nhưng đến quý II/2025, con số trung bình đã vọt lên 75,5 triệu đồng/m². Nhiều dự án cao cấp thậm chí chào bán ở mức 100-150 triệu đồng/m².

Chỉ trong vòng một thập kỷ, giá chung cư đã tăng gấp ba lần. Những "cơn sóng" giá. Chưa kể hiệu ứng từ những cái giá ảo từ các cuộc đấu giá đất, hoặc thời sự hơn là chi phí chuyển đổi đất theo luật mới đang ở mức rất cao, đã khiến giá nhà đất lập liên tiếp những mặt bằng mới. Không chỉ ở các đô thị lớn mà cả ở tỉnh lẻ, thậm chí vùng nông thôn.

Trên mạng xã hội, không ít phép so sánh được đưa ra: Làm 20 năm không mua nổi nhà; 30 năm không mua nổi nhà; 40 năm… thậm chí, "cả kiếp này". Một cách nói nửa đùa nửa thật, nhưng phản ánh hiện thực.

Câu chuyện nhà ở, từ đó, trở thành một "tác nhân xã hội" với những hệ lụy dài hạn. Một khảo sát cho thấy, trong gần 400.000 người trẻ tham gia, có tới 62% chọn kết hôn sau tuổi 30 vì còn nặng gánh cơm áo gạo tiền, công việc và đặc biệt là… nhà ở. Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam từng cảnh báo nguy cơ hình thành một thế hệ "ngại cưới, lười sinh".

 Chính phủ đã nhìn thấy rõ vấn đề

Thực tế, từ nhiều năm nay, Đảng, Nhà nước, Chính phủ đã xác định nhà ở là một chính sách an sinh xã hội trọng yếu. Theo thống kê, tính đến tháng 7/2025, cả nước đã hoàn thành khoảng 36.962 căn trong tổng số 100.275 căn nhà ở xã hội được giao. Dự kiến đến cuối năm nay, thêm khoảng 36.700 căn nữa sẽ hoàn thiện, nâng tổng số lên trên 73.000 căn. Đây là bước tiến trong lộ trình hướng đến mục tiêu 1 triệu căn nhà ở xã hội tới năm 2030.

Một kết quả khác cho thấy nỗ lực vượt bậc của Chính phủ: Đến tháng 8/2025, Việt Nam đã cơ bản hoàn thành mục tiêu xóa nhà tạm, nhà dột nát trên phạm vi cả nước. Hơn 334.000 căn nhà không đạt tiêu chuẩn "3 cứng" (nền cứng, khung cứng, mái cứng) đã được thay thế. Đáng chú ý, toàn bộ phong trào chỉ mất 1 năm 4 tháng 13 ngày kể từ khi Thủ tướng phát động và trực tiếp làm Trưởng ban– về đích sớm tới 5 năm 4 tháng so với kế hoạch. Đúng là một kỳ tích.

Song song với việc gia tăng nguồn cung, Chính phủ liên tục thúc đẩy cải cách thủ tục hành chính nhằm giảm chi phí ẩn và gỡ nút thắt pháp lý cho doanh nghiệp. Chỉ trong 6 tháng đầu năm 2025, các bộ, ngành đã cắt giảm và đơn giản hóa 872 thủ tục hành chính, 90 điều kiện kinh doanh. Bộ Xây dựng đề xuất cấp phép xây dựng trực tuyến toàn trình, rút thời gian xử lý từ 21-30 ngày xuống còn tối đa 7 ngày làm việc. Đây là cải cách trực tiếp giúp giảm chi phí vốn và rút ngắn tiến độ, từ đó hạn chế tình trạng doanh nghiệp "đội" giá bán sang người mua.

Ngoài ra, một loạt giải pháp kiểm soát đầu cơ, găm đất, bỏ hoang dự án cũng đang được triển khai.

"Thị trường bất động sản có bị thao túng không?" – câu hỏi này không chỉ là mối bận tâm của cử tri, mà giờ đây đã trở thành một "đề bài" được Thủ tướng đặt ra. Đề bài ấy, muốn giải được, phải có "đáp án" rõ ràng.

Đáp án không chỉ là các gói tín dụng ưu đãi, hay những con số căn hộ xã hội được hoàn thành, mà quan trọng nhất, như Thủ tướng đã phát biểu, cần một thị trường minh bạch, công bằng, được giám sát chặt chẽ để ngăn chặn đầu cơ và thổi giá.

Nếu đề bài là làm sao để dân mua nổi nhà, thì đáp án phải là thị trường minh bạch và giá trị trở về đúng giá trị sử dụng của nó. Để "ngôi nhà và những đứa trẻ" không còn là ước mơ xa vời, mà trở lại với đúng bản chất: Một quyền an sinh cơ bản, thiết yếu của mỗi người dân.

Đào Tuấn