Giám sát, xử lý các điểm nóng ô nhiễm môi trường

Thông tin về kết quả xử lý các điểm nóng về ô nhiễm môi trường, hoạt động của các Tổ giám sát trong thời gian vừa qua, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Môi trường Hoàng Văn Thức cho biết, nhiệm vụ giám sát đặc biệt đối với các cơ sở, dự án tiềm ẩn nguy cơ gây ô nhiễm môi trường cao được Bộ TN&MT giao Tổng cục Môi trường triển khai thường xuyên từ năm 2017 đến nay. 

Qua mỗi đợt giám sát, Tổ giám sát đã kịp thời làm rõ, hướng dẫn các doanh nghiệp phương hướng giải quyết các vấn đề còn tồn tại trong công tác bảo vệ môi trường của các cơ sở tại các đợt giám sát trước, tạo ra những chuyển biến tích cực trong công tác bảo vệ môi trường.

Cùng với đó, trong giai đoạn 2011-2020, Tổng cục Môi trường đã phối hợp chặt chẽ với các địa phương để triển khai 3 Đề án lưu vực sông (Cầu, Nhuệ - Đáy, Sài Gòn- Đồng Nai).

Tuy nhiên, vấn đề bảo vệ môi trường nước tại các lưu vực sông, đặc biệt là các lưu vực sông lớn, vẫn là vấn đề được các đại biểu Quốc hội, cử tri đặc biệt quan tâm và có nhiều chất vấn.

Theo báo cáo của Tổng cục Môi trường, kết quả quan trắc năm 2021 cho thấy, đa phần các lưu vực sông lớn như: Hồng - Thái Bình và Mã - Chu, Cả - La, Vu Gia -Thu Bồn và Mekong duy trì ở mức tốt đến rất tốt. 

Nhiều sông, đoạn sông, nước sông sử dụng được cho mục đích cấp nước sinh hoạt, nuôi trồng thủy sản và các mục đích tương đương khác. Kết quả quan trắc trung bình qua mỗi điểm quan trắc, không có nhiều biến động bất thường. Tuy nhiên, ô nhiễm cục bộ vẫn đang tiếp diễn trên các đoạn sông chảy qua khu vực tập trung dân cư, khu vực làng nghề, khu vực hoạt động sản xuất công nghiệp,… (đoạn sông Cầu trước khi vào TP. Thái Nguyên; đoạn sông Nhuệ qua địa phận TP. Hà Nội).

Các điểm nóng về ô nhiễm môi trường nước tập trung trên các lưu vực sông ở khu vực phía Bắc (Nhuệ - Đáy, Cầu) và phía Nam (Đồng Nai), tình trạng ô nhiễm qua các đợt quan trắc trong năm và chưa có dấu hiệu được cải thiện, điển hình như ô nhiễm trên các sông Tô Lịch, Kim Ngưu, Sét,….(Hà Nội), sông Cầu chảy qua địa phận Bắc Ninh - Bắc Giang, sông Bắc Hưng Hải, kênh Tân Hóa - Lò Gốm, kênh Tàu Hũ - Bến Nghé, kênh Tham Lương - Bến Cát - Vàm Thuật,... Ô nhiễm trên các lưu vực chủ yếu là ô nhiễm hữu cơ và dinh dưỡng. Phần lớn các điểm quan trắc ghi nhận chưa có dấu hiệu ô nhiễm kim loại và hóa chất bảo vệ thực vật.

Thực hiện 2 đợt giám sát các cơ sở có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường

Về kế hoạch xử lý dứt điểm một số điểm nóng, khu vực ô nhiễm môi trường trong năm 2022 và trong thời gian tới, ông Hoàng Văn Thức cũng cho biết, Tổng cục sẽ tiếp tục thực hiện tốt các hoạt động giám sát về môi trường đối với các cơ sở, dự án lớn, có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường cao, đảm bảo các dự án vận hành, hoạt động an toàn về môi trường.

Trong năm 2022, thực hiện giám sát 2 đợt/năm (chưa bao gồm các đợt giám sát đột xuất khác khi cần thiết theo chỉ đạo của cấp có thẩm quyền).

Trong đó đợt 1 sẽ giám sát việc khắc phục các tồn tại, hạn chế và việc phòng ngừa nguy cơ gây ra sự cố môi trường đã nêu ra trong năm 2021, yêu cầu Nhà máy thực hiện các nội dung bảo vệ môi trường khác phù hợp với quy định và thực tế phát sinh tại thời điểm giám sát. Đợt 2 thực hiện giám sát các yêu cầu đã nêu ra trong đợt 1, đánh giá kết quả thực hiện vào cuối đợt giám sát và yêu cầu Nhà máy thực hiện các nội dung liên quan để đảm bảo công tác bảo vệ môi trường trong thời gian tiếp theo.

Cùng với đó, Tổng cục Môi trường cũng đã xây dựng kế hoạch triển khai, xử lý dứt điểm tình trạng ô nhiễm môi trường các lưu vực sông trong năm 2022 và trong thời gian tới. Theo đó, Tổng cục sẽ tiếp tục rà soát, đề xuất dự án triển khai khắc phục ô nhiễm sông Cầu tại mỗi địa phương trong đó tập trung trước mắt vào kiểm soát các cơ sở xả thải lớn, thu gom, xử lý nước thải sinh hoạt và làng nghề.

Thứ trưởng Bộ TN&MT Võ Tuấn Nhân đề nghị Tổng cục Môi trường tập trung xây dựng quy định về tiêu chí đánh giá cơ sở có nguy cơ ô nhiễm môi trường cao (thống nhất áp dụng trên cả nước).

Cùng với đó, cần tiếp tục giám sát có hiệu quả đối với các dự án có nguy cơ ô nhiễm môi trường; duy trì, tăng cường hiệu quả và nhân rộng mô hình tổ giám sát có sự kết hợp giữa cơ quan quản lý nhà nước, doanh nghiệp, chính quyền địa phương và cộng đồng dân cư để giúp tăng cường giám sát hiệu quả, công khai, liên tục việc thực hiện các nội dung bảo vệ môi trường của cơ sở.

Tổng cục Môi trường tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý, giám sát nguồn thải thông qua việc xây dựng, nâng cấp cơ sở dữ liệu để khai thác nhanh chóng thông tin nguồn thải, số liệu quan trắc tự động, cảnh báo sự cố, xây dựng các bản đồ phân bố nguồn thải để phục vụ tốt hơn cho công tác quản lý môi trường.

Thứ trưởng yêu cầu Tổng cục Môi trường tổ chức Đoàn công tác làm việc với một số tỉnh miền Trung về các vấn đề ô nhiễm môi trường tại các cảng cá và các vấn đề môi trường nổi bật khác nhằm thu thập thông tin, đánh giá hiện trạng và đề xuất giải pháp khắc phục. 

Thu Cúc