Những ngày sôi nổi của "Tháng Thanh niên", chúng tôi có dịp gặp Đại úy Vũ Văn Cường, Phó Đồn trưởng nghiệp vụ, Đồn Biên phòng Si Pha Phìn (Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Điện Biên) khi anh Cường về Hà Nội dự Lễ tuyên dương Gương mặt trẻ Việt Nam tiêu biểu năm 2023.
30 tuổi, với gần 10 năm công tác trong lực lượng chuyên trách phòng, chống ma túy và tội phạm, Bộ đội Biên phòng tỉnh Điện Biên, đã tham gia hàng trăm chuyên án, vụ án ma túy lớn nhỏ, Đại úy Cường được ví là "khắc tinh" của tội phạm ma túy ở Điện Biên.
Ước mơ khoác lên mình màu xanh áo lính bắt đầu từ khi Cường còn bé, được nghe ông bà nội kể những câu chuyện đi dân công hỏa tuyến, tải gạo cho bộ đội trong chiến dịch Điện Biên Phủ. Yêu mến hình ảnh "Bộ đội Cụ Hồ", Cường không ngừng phấn đấu, học tập và rèn luyện để thi đỗ vào Học viện Biên phòng, trở thành người lính quân hàm xanh, bảo vệ biên cương, phên giậu của Tổ quốc.
Sau khi tốt nghiệp Học viện Biên phòng vào tháng 11/2015, Cường được điều động về công tác tại Bộ đội Biên phòng tỉnh Điện Biên cho đến nay và đã trải qua nhiều vị trí công tác: Đội trưởng Đội phòng chống ma túy và tội phạm, Đồn Biên phòng Si Pha Phìn; Sĩ quan Điều tra, Đội Đặc nhiệm phòng chống ma túy và tội phạm, Phòng phòng chống ma túy và tội phạm, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Điện Biên; Đội trưởng Đội phòng, chống ma túy và tội phạm, Đồn Biên phòng Pa Thơm; Phó Đồn trưởng nghiệp vụ, Đồn Biên phòng Si Pha Phìn.
Công việc của Đại úy Cường và đồng đội gắn với những cuộc băng rừng hàng chục cây số trong trời mưa rét, những chuyến công tác biền biệt và những cuộc đấu súng "sống còn"... Dẫu chi tiết, tỉ mỉ đến mấy trong kế hoạch đánh án nhưng khi xung trận, trong thời khắc sinh - tử luôn tiềm ẩn những rủi ro, nguy hiểm không thể lường hết được.
Đại úy Cường nhớ như in một cái Tết xa gia đình và triệt phá chuyên án ma túy lớn cách đây hơn 2 năm. Đó là thời điểm đầu tháng 12/2021, qua công tác trinh sát, Cường phát hiện một đường dây mua bán, vận chuyển trái phép các chất ma túy với số lượng lớn từ Lào vào Việt Nam, qua địa bàn khu vực biên giới tỉnh Điện Biên để đưa đi các tỉnh khác tiêu thụ.
Chuyên án mang bí số ĐB1221p2 được xác lập. Cường được giao nhiệm vụ trực tiếp bắt giữ một đối tượng, trú ở huyện Mường Nhé, tỉnh Điện Biên.
Sau 7 ngày đêm ăn cơm nắm, nằm rừng để theo dõi các đối tượng, trong cái lạnh cắt da, cắt thịt của núi rừng Tây Bắc, rạng sáng ngày 3/2/2022 (đúng mùng 3 Tết Nguyên đán Nhâm Dần 2022) tại khu vực ngã ba Nậm He, xã Mường Tùng, huyện Mường Chà, tỉnh Điện Biên, Cường và đồng đội phát hiện một gã trai điều khiển xe máy, phía sau chằng một bao tải màu cam, lao nhanh về phía tổ công tác.
Tổ công tác xác định đây chính là đối tượng trong chuyên án và nhận định trong bao tải nhiều khả năng là ma túy mà đối tượng mang đi để tiêu thụ. Cường và đồng đội đã nhanh chóng áp sát, khép vòng vây, ra tín hiệu yêu cầu đối tượng dừng xe máy để kiểm tra.
Tuy nhiên, đối tượng không chấp hành mà lao thẳng xe máy vào tổ công tác và dùng dao nhọn chống trả quyết liệt hòng chạy thoát. Cường và đồng đội đã nhanh chóng khống chế bắt giữ đối tượng, bảo đảm an toàn cho bản thân và đồng đội. Tang vật thu giữ tại hiện trường là 72 bánh heroin, 1 xe máy, 1 điện thoại.
Mở rộng điều tra, đến 7h cùng ngày, tại huyện Sìn Hồ, tỉnh Lai Châu, Cường và đồng đội bắt giữ thêm 2 đối tượng cầm đầu đường dây trú tại tỉnh Điện Biên và tỉnh Lai Châu, thu giữ trên người các đối tượng số tiền 472 triệu đồng. Trong đó, có đối tượng có 2 lệnh truy nã đặc biệt nguy hiểm về ma túy.
Đại úy Cường kể: "Khi bị bắt, đối tượng này đã ngã giá, nếu thả đối tượng ra, đối tượng sẽ cho người cầm 3 tỷ đồng đến".
Không bị nao núng, lung lay trước lời mua chuộc, Cường và đồng đội kiên quyết bắt giữ, xử lý các đối tượng đúng theo quy định của pháp luật, không bỏ lọt tội phạm.
Một chuyên án nữa mà Đại úy Cường không quên là chuyên án ĐB223. Khi đó, Cường được giao nhiệm vụ chỉ huy tổ đánh bắt chính và trực tiếp cùng đồng đội mật phục để bắt giữ 3 đối tượng vận chuyển trái phép chất ma túy qua biên giới từ Lào vào Việt Nam, qua địa bàn khu vực biên giới xã Thanh Chăn, huyện Điện Biên, tỉnh Điện Biên để đưa đi các tỉnh khác tiêu thụ.
Cường và đồng đội đã triển khai mật phục trong nhiều ngày ở địa hình rừng núi vô cùng hiểm trở, với khe sâu, vực thẳm, vách đá cheo leo, trong điều kiện mưa dầm và rất nhiều muỗi, vắt.
Đến rạng sáng ngày 25/2/2023, tại khu vực mốc 106, thuộc xã Thanh Chăn, huyện Điện Biên, tỉnh Điện Biên, khi 3 đối tượng vận chuyển ma túy lọt vào đội hình phục kích, anh và đồng đội áp sát để bắt giữ.
Khi đó, đối tượng đi đầu giơ súng kíp nhắm vào Cường và đồng đội. Tuy nhiên bằng kinh nghiệm và hành động cương quyết, anh và đồng đội đã nhanh chóng vô hiệu hóa được khẩu súng, khống chế bắt giữ đối tượng ngay cạnh mép một vách đá cao, bảo đảm an toàn cho bản thân và đồng đội.
Chuyên án trên thành công tốt đẹp, bắt giữ được cả 3 đối tượng trong đường dây, thu giữ 7 bánh heroin, 1 kg ma túy đá và 1 khẩu súng.
Trong những câu chuyện của Đại úy Cường, đấu tranh với các loại tội phạm, nhất là tội phạm về ma túy có thể ví như "cuộc chiến sinh tử giữa thời bình". Bởi tội phạm ma tuý rất liều lĩnh, manh động, sẵn sàng sử dụng vũ khí nóng để chống trả điên cuồng khi bị phát hiện, vây bắt. Ngoài ra, chúng còn dùng những "viên đạn bọc đường" để lôi kéo, mua chuộc cán bộ, chiến sĩ; không dụ dỗ lôi kéo được thì sẵn sàng bôi lem.
Thế nhưng, không nhắc nhiều đến chiến công và những thương tích, sau mỗi lần "đánh" án, Cường càng thấy mình trưởng thành hơn. Đại úy Cường khiêm tốn cho rằng những kết quả và thành tích mà anh đạt được không chỉ là sự nỗ lực, cố gắng của bản thân mà còn nhờ sự lãnh đạo, chỉ đạo sâu sát, kịp thời của thủ trưởng, cấp ủy, chỉ huy các cấp; là sự hỗ trợ của đồng chí, đồng đội trong từng chuyên án; là sự thương yêu đùm bọc của bà con ở những địa bàn anh công tác.
Đặc biệt, anh cũng muốn dành lời cảm ơn đến gia đình, người vợ của mình. Đến nay, vợ chồng anh Cường đã có hai con nhỏ và trong cả hai lần vợ anh "vượt cạn", vì nhiệm vụ, anh đều không thể về để chăm sóc vợ và đón các con khi chào đời. Mỗi năm, Cường được nghỉ phép 2 đến 3 lần để về thăm gia đình; đôi bên nội, ngoại lại ở cách xa nhau gần 200 km và đều làm nông nên mọi việc gia đình, con cái đều một tay vợ anh gánh vác chu toàn để anh yên tâm công tác.
Với nhiều thành tích tiêu biểu, từ năm 2019 đến nay, Đại úy Vũ Văn Cường đã được Đảng, Nhà nước, các ngành, các cấp biểu dương, ghi nhận và khen thưởng bằng nhiều hình thức khác nhau. Đặc biệt, năm 2022, anh được Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương chiến công hạng Ba.
Năm 2023, Đại úy Cường là 1 trong 67 tấm gương điển hình tiêu biểu toàn quốc trong học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh và được trao tặng huy hiệu Bác Hồ; được Bộ Công an tặng Bằng khen về điển hình tiên tiến tiêu biểu toàn quốc trong phòng chống ma túy năm 2023.
Đại úy Cường cũng là một trong 10 gương mặt trẻ tiêu biểu Bộ đội Biên phòng năm 2023; một trong 10 gương mặt trẻ tiêu biểu toàn quân năm 2023 và là một trong 10 gương mặt trẻ Việt Nam tiêu biểu 2023.
Bên cạnh sự ghi nhận của Đảng, Nhà nước, các cấp ngành cho cá nhân Cường nói riêng và lực lượng chuyên trách phòng chống tội phạm về ma túy Bộ đội Biên phòng nói chung, thời gian qua, các anh cũng nhận được sự đùm bọc, giúp đỡ của đồng bào các dân tộc trên địa bàn khu vực biên giới. Đây chính là những nguồn động viên, khích lệ to lớn để Đại úy Cường và đồng đội tiếp nối truyền thống anh hùng của Bộ đội Biên phòng Việt Nam, sẵn sàng đối mặt với khó khăn, nguy hiểm, quyết tâm giữ vững an ninh chính trị - trật tự, an toàn xã hội ở khu vực biên giới, vì bình yên, hạnh phúc của nhân dân.
Hoàng Giang