Nguyên nhân ùn tắc giao thông trên địa bàn TP Hà Nội được ông Tuấn đưa ra là do quá tải hệ thống kết cấu hạ tầng giao thông khi số lượng phương tiện giao thông đều tăng hàng năm, mật độ phương tiện tham gia giao thông trên các tuyến đường cao, tốc độ phát triển kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ không theo kịp dẫn đến quá tải.
Ngoài ra, công tác đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng giao thông chưa đồng bộ theo quy hoạch, các tuyến đường vành đai chưa được đầu tư khép kín như Vành đai 1, Vành đai 2, Vành đai 3, Vành đai 3,5, Quốc lộ 6, Quốc lộ 3 cũ, Quốc lộ 1 cũ, Quốc lộ 21B; thiếu các cầu qua sông Hồng (Cầu Trần Hưng Đạo, Cầu Tứ Liên, ...) để tăng tính kết nối Bắc – Nam.
Các tuyến đường giao thông trục chính, các cầu lớn có mật độ phương tiện tham gia giao thông lớn, các nút giao, trục đường có nhiều giao cắt với các ngõ, đường ngang gây xung đột giao thông dẫn đến chỉ cần xảy ra một sự cố va chạm giao thông, tai nạn giao thông cũng dẫn đến tình trạng ùn tắc giao thông;
Quá trình tổ chức thi công các công trình hạ tầng giao thông, hạ tầng kỹ thuật trên đường giao thông gây thu hẹp mặt cắt các tuyến đường, dẫn đến tình trạng ùn tắc giao thông.
Trong khi đó, ý thức của một bộ phận người dân khi tham gia giao thông chưa cao, chưa có thói quen tuân thủ nghiêm các quy định của Luật Giao thông đường bộ.
Để giải quyết ùn tắc giao thông, ông Dương Đức Tuấn cho biết, TP Hà Nội đang tập trung triển khai 6 nhóm giải pháp trọng tâm.
Giải pháp quan trọng đầu tiên được ông Tuấn đề cập là việc đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng giao thông đồng bộ theo quy hoạch được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại quyết định số 519/QĐ-TTg ngày 31/3/2016, trong đó tập trung đầu tư hoàn chỉnh các tuyến đường vành đai, ưu tiên triển khai Vành đai 4; các tuyến trục chính hướng tâm như Quốc lộ 1, Quốc lộ 6; các tuyến đường có tính kết nối như Nguyễn Tam Trinh; Lĩnh Nam, các cầu qua sông để tăng tính kết nối giao thông giữa các khu vực, đây là giải pháp cơ bản có tính bền vững và lâu dài.
Cùng với đó, tăng cường công tác duy tu, bảo trì kết cấu hạ tầng giao thông và tổ chức giao thông khoa học, hợp lý phát huy tối đa năng lực hệ thống giao thông hiện có.
Phát triển đồng bộ các loại hình vận tải hành khách công cộng, trong đó tập trung triển khai và sớm đưa vào khai thác tuyến đường sắt đô thị thí điểm TP Hà Nội, đoạn Nhổn - ga Hà Nội. Tiếp tục đầu tư các tuyến đường sắt đô thị khách theo quy hoạch; Ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác quản lý, điều hành giao thông; nâng cao chất lượng hiệu quả công tác quản lý điều hành giao thông và xử lý vi phạm trật tự an toàn giao thông.
Nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật về trật tự an toàn giao thông, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật giao thông cho người tham gia giao thông và xây dựng văn hóa giao thông, chú trọng đưa chương trình giáo dục về an toàn giao thông vào trong hệ thống giáo dục ngay từ các cấp học đầu tiên; Tăng cường công tác kiểm tra, xử lý vi phạm pháp luật trong lĩnh vực giao thông vận tải.
Đối với các điểm ùn tắc giao thông trong giờ cao điểm, TP Hà Nội đã tổ chức rà soát các vị trí giao cắt gây xung đột giao thông để bố trí các lực lượng chốt trực hướng dẫn giao thông nhằm giảm thiểu tình trạng ùn tắc giao thông;
Thường xuyên rà soát các bất cập của tổ chức giao thông, nghiên cứu tổ chức giao thông hợp lý hạn chế xung đột (bao gồm: điều chỉnh chu kỳ đèn, điều chỉnh hạ tầng nút giao, điều chỉnh tổ chức giao thông tại nút, xén mở rộng tối đa mặt đường tăng khả năng thông hành cho các phương tiện lưu thông; Xén mở rộng các nút giao, tạo các nhánh rẽ phải liên tục giảm bớt lưu lượng phương tiện dừng chờ tại nút).
Thành phố cũng chỉ đạo Sở GTVT thường xuyên phối hợp với công an TP Hà Nội, các chủ đầu tư, UBND các quận, huyện thực hiện tổ chức phân luồng giao thông hợp lý nhất để phục vụ thi công các dự án; trong quá trình thi công thường xuyên phối hợp với các chủ đầu tư theo dõi, rà soát và điều chỉnh tổ chức giao thông theo tiến độ của dự án phù hợp với tình hình giao thông thực tế để giảm thiểu nguy cơ ùn tắc giao thông,…
Được biết, trong năm 2022, TP Hà Nội đã xử lý được 8/35 điểm ùn tắc giao thông trong giờ cao điểm, đã xử lý được 20/26 điểm đen về tai nạn giao thông đảm bảo việc đi lại của nhân dân trong và ngoài thành phố.
Theo quy hoạch phát triển GTVT TP Hà Nội đến năm 2030 tầm nhìn đến năm 2050 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, để đảm bảo giao thông, tỷ lệ diện tích đất cho giao thông phải đạt từ 20%-26%; diện tích đất cho giao thông tĩnh đạt 3-4%, tỷ lệ VTHKCC phải đạt được từ 50-55%.
Nhưng hiện nay tỷ lệ diện tích đất dành cho giao thông trên diện tích đất xây dựng đô thị mới đạt được khoảng 10,07%; diện tích đất cho giao thông tĩnh mới được <1%; tỷ lệ vận tải hành khách công cộng đạt được khoảng 17,8%. Trong khi đó hàng năm các phương tiện giao thông gia tăng từ 4-5%/năm.
Phan Trang